Tự điển bỏ túi của dân Kiến

[Can Tho]

Thuật ngữ riêng trong trường kiến trúc!
www.slideshare.net/TranHoa3/thut-ng-ring-trong-trng-kin-trc

1. Thuật ngữ riêng trong trường Kiến trúc 01.09.2013 — trangcocchu Bỗng một ngày… có một đàn em nhờ tui viết lại những từ mà dân Kiến trúc chúng tui thường xài trong trường, những mật khẩu mà chúng tui được kế thừa truyền miệng lại từ thế hệ sinh viên này đến thế hệ khác và liên tục được sáng tác thêm… Để rồi thiệt ngộ nghĩnh, thiệt riêng khi khoái trá nói với nhau tâm đắc trong sự ngơ ngác của các bạn bè bà con… ngoại đạo. Và dĩ nhiên hành trình tiến hóa của ngôn ngữ Kiến luôn luôn thay đổi theo thị hiếu và các giai đoạn của Kiến sinh các thời kỳ. Trước đó các KTS đàn anh như anh Minh Bò, anh Đạm Vều, anh Sơn Ốm… đã đề cập và kể lại cho đàn em khóa sau khá nhiều. Các thuật ngữ Kiến trúc phổ biến lúc đó là: cạc-nê sìtê (stéréotomie) môn thiết thể vật liệu, cạc-nê-cồng (carnet de construction) dày như quyển tự điển làm nhanh cũng phải mất từ 3 tới 6 tháng, làm analo, làm esquisse, làm concours, làm projet, đớp valeur, ăn bài, phua bài, a-văng-xê, sa-rết, răngđu… trong trường, các đàn anh vẫn giữ thói quen nói chuyện với nhau chen vào một số từ tiếng Pháp.
2. Từ thông dụng nhứt được lưu truyền đến ngày nay cần phải kể tới đầu tiên là từ Sa rết, Sa rớt (Charrette) có nguồn gốc từ École des Beaux-Arts ở Paris trong thế kỷ 19 có nghĩa thường xài: bài làm bị trễ, nhưng ẩn ngữ là nghiên cứu sáng tác cho tới tận cùng thời hạn được giao. Từ này nổi tiếng đến nỗi từ điển Wikipedia tiếng Anh phải đề cập tới. (Ảnh bên: các sinh viên Kiến trúc tự do thể hiện đồ án trong Festival Kiến trúc hàng năm) Kế nữa, việc nghiên cứu, việc thể hiện đồ án kiến trúc được nói vắn tắt là binh bài và lên đồ án. Đối với sinh viên kiến trúc, mỗi kỳ lên đồ án luôn tập trung toàn bộ sức lực ngày đêm binh bài. Sa rết là bịnh muôn đời của dân kiến trúc, trong mọi công việc, làm bài, làm truyền thống, làm ap phe, cả trong việc hẹn hò cũng vậy. Đồ án đậu gọi là bài ăn, bị rớt gọi là bài thua là những từ lóng mà dân Kiến đời sau Việt hóa thành công từ chữ Phua (Four) là cái lò sưởi, ý chỉ bài bị rớt thì liệng vào lò sưởi. Ai đia (idea) thời các Kiến sính xài tiếng Anh thay vì ý tưởng. Ram, rốp là chôm ý, “tham khảo” thiết kế bài bạn về vẽ vô… bài mình! át-suya-rê (Hachuré), răng du (Rendu) hoặc Hắt (Hatch) song song,Ren đơ (render) được trộn chung lại mà nói ra nhưng sinh viên Kiến nào cũng hiểu thay vì nói kẻ
3. các đường song song hay diễn họa. Nói như vậy mới đã, mới khoái, mới ra dân Kiến chứ nói như thông thường thì mất Sướng. Những từ ngữ rất riêng đó, được sinh viên Kiến trúc chấp nhận, lưu truyền và phát triển, lập tức, nó trở thành truyền thống. Festival Kiến trúc 2012 tại Đà Nẵng Một điều nữa rất đáng để bàn luận là cặp từ Ne & Ba Trông chỉ có trường Kiến Trúc mới có, rất đặc thù nêu cao tình đàn anh chỉ bảo truyền đạt kinh nghiệm cho đàn em, nghĩa đồng môn Nègre và Patron luôn luôn gắn bó như anh em ruột thịt trong gia đình. Nguyên nghĩa Ne (Nègre) có nghĩa là đầy tớ chỉ là đàn em theo phụ đàn anh, Ba trông (Patron) có nghĩa là Chủ chỉ các đàn anh có trách nhiệm chỉ bảo cho đàn em các tuyệt chiêu. Chữ nghĩa nghe qua có tưởng như là có sự cách biệt Chủ và Tớ, nhưng lại là sự ví von vui và bình dị. Kiến trúc nhờ truyền thống Negre – Patron đã kết nối các thế hệ đàn em xa lắc, mà được sự gần gũi, chở che, bảo ban từ cả một cộng đồng Kiến Trúc không có tuổi tác, không có cô, cậu, chú, bác, dì… chỉ là ai vô trước làm đàn anh, sau 40 năm vẫn là đàn em… không có rào cản, không dị biệt về tất cả mọi chuyện. Điều này thấy rõ nhứt là
4. khi đi tới đâu chỉ cần biết là dân Kiến với nhau thì lập tức có ngay sự nồng nhiệt, ân cần và tương trợ. Còn nữa, những từ như Trưởng tràng ví von cho chức vụ Đại diện cho tất cả sinh viên của trường trong 1 niên khoá, Thiên lôi cho các sinh viên giữ gìn trật tự trong trường, cách nói này đã hoàn toàn được dịch sang tiếng Việt thay cho từ chef cochon của trường Kiến trúc Bố Già (Beaux-Arts) nghĩa Heo sếp vì dân Kiến trúc thường lấm lem, mặt mũi tay chân dính màu mè tùm lum mỗi khi làm bài đồ án. Do việc một người (Ba Trông)làm bài có 2, 3 người phụ (Ne) rồi đi ăn chung, làm bài chung, mệt quá thì lăn ra ngủ hoặc gục bên bài luôn nên lối học quá đặc biệt đó làm cho bạn bè trở nên rất thân thiết, tình cảm với nhau. Cũng nhờ lối cộng tác làm đồ án quá đặc thù mà có nhiều cặp đã cùng nhau thề nguyền binh bài chung suốt cuộc đời. Dân Kiến trúc thường tự nhận mình là dân Kiến, tự hào là một phần của một tôn giáo Sáng Tạo, Trường Kiến trúc rèn luyện sinh viên tinh thần cống hiến trí lực Sáng tác không ngừng, thiết kế chẳng dừng để phục vụ nơi ăn chốn ở cho con người, siêng năng, cần mẫn trong công việc, kỷ luật và làm việc nhóm tuyệt vời. Dân Kiến phục vụ cộng đồng, từ thành phố lớn đến vùng sâu vùng xa và cầu mong thế giới đẹp hơn bởi những công trình kiến trúc cho đời sống trong lành tiện ích. Dân Kiến là một từ chung, một thuật ngữ trong Kiến trúc là một kết thúc dễ thương cho bài viết này. Không khó để biết trang web kienviet.net của Hội KTS VN và rất nhiều những công ty thiết kế kiến trúc bắt đầu bằng từ Kiến như một dấu chỉ định danh cho ngành nghề. Thay lời kết:
5. Sinh viên nói chung, luôn là hồn nhiên, nhiệt tình, và rất nhiều hoài bão trong mọi giai đoạn, mọi thời kỳ. Riêng sinh viên Kiến trúc với cách học đặc sắc và chơi không giống ai trên tiêu chí “Sáng tác không ngừng, thiết kế chẳng dừng” “HAY, VUI, LẠ, ĐẸP” làm cho ta được tiếp thêm sức trẻ và tin tưởng các đàn em thế hệ sau giữ gìn phát huy những giá trị truyền thống, những thuật ngữ của anh em họ nhà Kiến. Viết vì lời yêu cầu của Kiến Đất Thủ Lion Arc (biệt danh của Sư Tử Ác Nguyễn Huỳnh Linh Thảo) TCC Việc xong ai có giờ thong thảHẹn chốn Bụi trần uống vài chungBạn bè chia sớt điều nghiêng ngả? — Sinh viên Kiến trúc trong một buổi tập vẽ ngoài trời Thuật ngữ riêng trong trường Kiến trúc - Phần thêm
6. Việc học hành và đồ án dồn dập và áp lực, nghiên cứu và thể hiện ngày đêm. Sinh viên Kiến nào nghe giảng đề và sửa bài siêng năng thì may ra Ăn bài còn thì Thua riết 2,3 bận vẫn không qua. Nhưng có những bài đáng lẽ ra về dây chuyền bị đánh rớt nhưng do Răng đu đẹp hay có nét nhỏ nhỏ gì đó độc đáo, có nghiên cứu thì các thầy cũng thương tình cho Đậu Vớt thì mừng kể gì nói. Cái Đậu vớt nó còn vui gấp bội hơn Đậu ngon lành, Đậu đàng hoàng. Nên mỗi khi được Đậu vớt các bạn nhẩy cẫng, bá vai bá cổ hò hét từ các hành lang ra tới cổng và nghêu ngao trên đường: 1 Vớt, 2 Vớt, 3 Vớt, 4 Vớt, 5 Vớt, Vớt Vui Vẻ Về Với Vợ, rồi biến thể cả cách theo chuyện đánh vần 1 vớt thành ra 1 Vờ, 2 Vờ… Tui cũng từng một thời như vậy, giờ là 10 năm họp lớp, tụi tui vẫn bá vai bá cổ, hò hét những kỷ niệm thuở xưa, dưới mái nhà Kiến trúc là gia đình lớn cho tất cả chúng tui. Quả là Mười năm gặp lại, tình… thành ngất… ngư… ! — Thuật ngữ riêng trong trường Kiến trúc - Phần thêm nữa Ngồi café với đàn em Kiến Đất Thủ, update thêm vài thuật ngữ mới. Thời đại, vi tính vi teo, vẽ đồ án bằng phần mềm này nọ, các Kiến em lập tức chớp, chợp ngay các lịnh vẽ máy để tạo nên những từ mới chuyên dùng như:Mu (Move tức là di chuyển) khối này qua đây nè, Cặp pi
7. Pác (copy past đồng nghĩa vớiRam, Rốp…) cái đó dzô. Thằng đàn em nào lơ ngơ lớ ngớ mới vô hoặc lười biếng hổng chịu nghiên cứu bài, ngồi bàn đồ án mà ngơ ngác liền bị chọc là A ma tơ (Amateur) vậy mậy! (Ảnh bên: Kiến Đất Thủ và thầy Phúc) Những từ như làm mượt bài đi em! Queo (Well) đi! Chạy ống tay vịn cầu thang! Là những thuật ngữ mới tinh ra lò nói ra là được sinh viên Kiến trúc chấp nhận ngay hổng thắc mắc, lưu truyền và phát triển, lập tức, nó trở thành truyền thống Kiến trúc. Ôi! Con thuyền Kiến trúc dù đi đến đâu, nó cũng chiếu cái bóng mình xuống nước. — Viết xong Ta có giờ thong thảXuống chốn Bụi trần uống vài chungNerge ơi chia sớt điều nghiêng ngả! (Tạm cảm thấy hài lòng) tunguyenhoc.blogspot.com/2013/09/thuat-ngu-rieng-trong-truong-kien-truc.html

[Can Tho]

Nhân nói về chữ “Binh bài” của trường Kiến trúc
Kts Tran Quang Minh, KT Khoa65
kienviet.net/
Thời tôi vô trường Kiến Trúc, lúc đó còn là Cao Đẳng Kiến Trúc (1965). Các đàn anh sử dụng chữ đặc thù Kiến Trúc, hầu hết là tiếng Pháp tràn lan do du nhập từ trường gốc là Beaux-art Paris
- Mai vô trường lãnh Projet (đồ án) tháng này nhen
- Mấy giờ nộp Esquisse(Họa cảo) ?
- Lần này YOU (mày) ráng ETUDE (Nghiên cứu) cho TỚI , làm bài ráng AVANCER (Sớm), đừng để CHARRETTE (Trễ), bị FOOR (Rớt) uổng lắm, MOI (Tao) bận, không làm NÈGRE (Phụ bài) YOU được
Trong câu này, ta thấy toàn là chữ Pháp của dân Kiến, chỉ có 1 chữ Anh và 1 chữ Việt
Ở đây tôi xin mở ngoặc chữ TỚI
Có lẽ là từ chữ PARFAIT (Hoàn hảo) Việt hóa theo máu Kiến Trúc
Dồ án đẹp là Bài này TỚI QUÁ
Cô gái đẹp là Nhỏ này quá TỚI
Nhảy đầm đẹp là nhảy TỚI…
Rồi cái gì đẹp … cũng đều tới hết, nhung phải nghe cho HAY, VUI, LẠ, ĐẸP
Trong giai đoạn này, anh em Kiến Trúc rất hãnh diện môn phái Kiến Trúc Việt Nam, nên Việt hóa rất nhiều
MASSIER (Đại diện sinh viên, Sếp sòng sinh viên) là TRƯỞNG TRÀNG
CHEF DES COUCHONS (Trùm chăn heo; Ý nói SVKT dơ như heo) lo về Kỷ luật của trường, được Việt hóa là THIÊN LÔI
FOOR (Rớt) là Thua
MENTION (Đậu) là Ăn bài
CHARRETTE (Trễ) là SA RẾT
PATRON (chủ bài) là BA TRÔNG
NÈGRE (phụ bài) là NE, đi làm Nègre là đi Ne
Và còn nhiều, nhiều lắm…..
Bây giờ vô vấn đề chánh, chữ ÉTUDE (Nghiên cứu) nghe cũng được, nhưng đúng như bạn Ba Sao nói, khoảng năm 1967, 68 gì đó, SVKT ngoài ham đánh Phé, lại ham thêm đánh Xập xám, 13 lá, chữ BINH đúng là chữ của Xập xám, tôi không biết đích danh ai truyền bá chữ này thay cho chữ Étude, nhưng Sinh viên đa số thích, thì ngay lập tức từ BINH BÀI đồ án thành từ xài trong Truyền Thống.
Và từ đó cái gì suy nghĩ, ý đồ, tư duy, nghiên cứu đều là binh hết, miễn là HAY VUI LẠ ĐẸP là được
Binh tốt, là Binh Tới là Binh hết xẩy
Binh dở là Binh lủng.
Cũng có trường hợp sinh viên tự chế ra chữ đặc thù
Đi ăn cắp ý tưởng đồ án, sử dụng chữ CHÔM CHỈA PARTIE, nghe chưa đã, bạn NGUYỄN VĂN HAY (HAY ĐIÊN K65) chế ra chữ RAM RỐP BÀI NÓ về RỤP RẸT( ăn cắp ý bài nó về vẽ 1 cái rẹt)
4 chữ RAM RỐP RỤP RẸT được sinh viên sử dụng tràn lan khoảng năm 73, 74, và lập tức cũng trở thành Truyền Thống
Gây hấn cũng RAM: để em RAM nó cho đại ca, tao RAM mầy bây giờ!
Xin tờ giấy calque hình cây cối người ta, cũng: cho em RAM tờ này nhen Sư Huynh
Sinh Viên Kiến trúc mình thật hồn nhiên, vui chơi , thích làm những gì không giống ai, nhưng đầy sáng tạo, nên không mích lòng ai, nếu không nói là được nhiều ngưỡng mộ
LÀNH THAY!
LÀNH THAY!

[Cửu Long Giang]

CHARRETTE (Sa-rết) có nghĩa là Trễ!

Xem sinh viên kiến trúc ngày xưa nộp đồ án...

Charrette (Sa-rết) tiếng Pháp là cái xe bò. Đây cũng là tiếng lóng của sinh viên kiến trúc để chỉ việc trễ đồ án. Lý do là ngày xưa, sinh viên trường École Nationale Supérieure des Beaux-Arts, trường gốc của trường Kiến trúc Sài gòn, khi nộp đồ án phải chất các bảng vẽ lên xe bò đẩy chạy thật nhanh trên đường phố để nộp cho kịp giờ...

Những câu chuyện huyễn hoặc ở trường Kiến Trúc
04/10/2016 Trần Quang Minh

Ai đã từng mài đũng quần, mài tay áo, mài bút chì, mài gôm và mài nhiều thứ khác v.v... tại trường Đại học Kiến trúc Sài Gòn ắt đều biết trường này được thành lập từ năm 1954, sau khi dời từ Đà lạt về.

Không nhằm truyền bá gieo rắc chuyện mê tín dị đoan, tôi viết để đóng góp vài nét sinh hoạt ở trường nhằm tô thêm một mảng sắc màu phong phú cho bức tranh lịch sử trường Kiến Trúc của chúng ta.

Địa điểm trường ngay ngã tư Pasteur và Phan Đình Phùng (bây giờ là Nguyễn Đình Chiểu). Nơi trước đây vốn là chuồng ngựa của Nhựt Bổn.


Mặt bằng trường ĐHKT năm 1968

Không biết “tiền căn kiếp đế” nơi đây có án mạng gì hay không, mà hầu như Kiến viên nào học cũng từng đồn đại (hoặc nghe đồn đại) là có nhiều chuyện huyễn hoặc xảy ra trong trường. Tin đồn kéo dài từ những năm 68-70 cho đến tận ngày nay, có sức sống mãnh liệt không mệt mỏi đã góp phần kích thích trí tưởng tượng của bao thế hệ anh chị em nhà Kiến…! Và những câu chuyện truyền nhĩ ra đời cũng như nhiều tình huống vui nhộn và sợ hãi đã diễn ra…

Kết quả là một vở kịch dự thi đã ra đời có tựa đề Những con ma trường Đại học Kiến Trúc gặt hái được nhiều tiếng cười kỳ dị từ ban giám khảo và sinh viên các trường bạn trong cuộc thi văn nghệ Sinh Viên không chuyên toàn thành (sẽ kể lể ở dịp viết khác cho đỡ dài dòng câu chuyện và hứa có thánh thần và các ma trường Kiến là cũng vô cùng hấp dẫn. Wait and see!).

Theo nguồn tin thu lượm được, cũng như tai nghe (chứ mắt người viết chưa thấy) thì thống kê có tất cả ba huyền thoại nổi đình nổi đám nhứt:

1/ Huyền thoại 1: Đó là ma nữ sinh, khoảng 20 tuổi, mặc áo dài trắng, tóc xõa dài (có xách cặp táp không hè màu mè chưa rõ!!! Ai biết liên hệ Minh Bò để cung cấp thêm chi tiết. Thanks!!!)

- Cô ta xuất hiện tại Họa thất 1 (chỗ tô màu đỏ) lúc đó khoảng 2g sáng, đa số sinh viên ngủ gục gần hết, nhóm anh Đỗ Xuân Đạm 66, còn thức vẽ bài (hoặc binh xì phé cho qua đêm dài) gây ra một cảm giác lạnh ót khó tả, khi tất cả nhìn ra, đều thấy rõ ràng cô nữ sinh viên ngồi xoay lưng, đong đưa chân trên bàn (khoảng cách chừng 30m). Các anh lẵng lặng xếp bút viết định ngủ, ngó lại, cô ta đã biến mất… gây sự hoang mang và kinh hãi…

- Theo lời bà Triết (phu nhân của Chánh văn phòng) thì cô ta còn thường xuyên hiện ra trên bờ tường giữa lớp học 2 và 3 (chỗ tô màu đỏ) cũng vào những đêm làm bài, hù các anh nào lang thang tìm nơi “tháo nước trong người” mà làm biếng đi đến khu vệ sinh…

Lời bàn:

Theo ý kiến người viết câu chuyện này: bà Triết kể có phần giống như lời dọa nạt cho những trường hợp tưới cây không đúng chỗ của SV (vợ của quan chức trường màh) nên tính xác thực cần kiểm chứng lại… vì chính tôi đã mấy lần trút bầu tâm sự ở đó nhưng chẳng thấy chi hết!!! (nguyên nhân phải làm chuyện xấu hổ như vậy cũng vì hơi rét rét khi nghe đồn về con ma khác ở khu WC…).



"Ma nữ sinh"

2/ Huyền thoại 2: Đó là một đám ma con nít khoảng 10 tuổi, hiện lên nô đùa.

- Thường hiện ra cười giỡn trong vườn cây nhà bà Triết (chỗ tô màu xanh) vào những đêm Rằm hoặc 30 (có lẽ đòi ăn). Vì vậy, hàng tháng bà Triết cúng kiếng, và cô Hạnh, ái nữ bà Triết thường trông thấy đám trẻ nít nô giỡn trước vài ngày…

- Năm 1976, nhiều anh sinh viên già (học quá 6 năm) làm bài trả nợ, đêm khuya tìm chỗ ngủ, khi đi đến sảnh, thấy rất nhiều trẻ em nô đùa ở cầu thang (chỗ tô màu xanh). Ban đầu các anh ấy tưởng là con cháu của nhân viên trường, nhưng chợt nhớ lại những chuyện ma cỏ do bà Triết kể lại, các anh ù té chạy vô Họa Thất, với nét mặt xanh lè không giống ai, phủ thêm tấm màn kỳ bí về tính có thiệt của câu chuyện.



"Ma con nít"

3/ Huyền thoại 3: mang tên là ma bí mật, vì lẽ chẳng ai thấy, mà chỉ nghe tiếng động, thường xuất hiện ở khu WC (chỗ tô màu xanh lục)

Các bạn sinh viên phải đi WC, khi ngồi trong phòng vệ sinh, cửa phòng cách mặt đất 30cm, nghe rõ ràng có tiếng guốc đi vào, và đi đến cuối khu WC để rửa tay, trong khu lại có bóng đèn néon sáu tấc, dưới ánh đèn nhợt nhạt đó, mà chẳng thấy bóng người đi qua.

Không nói ra, nhưng chắc các bạn cũng biết, anh sinh viên đó nhanh chóng kéo quần (có kéo dây khóa không???, chưa thấy nạn nhân đề cập đến vấn đề tế nhị nhưng hấp dẫn này) phóng nhanh như tên bắn, bay về Họa Thất.

Chính từ những chuyện huyền bí kể trên, sinh viên Kiến nhà ta sau những thời khắc làm bài mệt mỏi, nhiều nhóm tổ chức cầu cơ hỏi bài đậu rớt (hay lén lút tổ chức trên sân thượng mà năm rồi tôi còn nghe các Kiến em Ka không mấy mấy hào hứng hồi hộp kể), và có lẽ trò chơi thịnh hành nhứt hồi tụi tôi là: kéo nhau ra tấm vách tường trước nhà chú Năm Cao, người bảo vệ cổng sau, ở đó có 1 thanh sắt quay tròn như kim đồng hồ, tức là bảng ăn thua trên Họa đồ (chỗ tô màu hồng), các sinh viên kẻ vạch như chương trình chiếc nón kỳ diệu của chú Sâm (chắc nhà đài chôm ý tưởng từ câu chuyện trường ta!…), ghi nhiều chữ: Ăn – Thua – Ăn vớt – Bị loại v.v…

Sau khi sì sụp khấn vái, quay tít thanh sắt, nó ngừng chỗ nào thì biết bài thi của mình, số phận sẽ ra sao.

Hình như độ chính xác không cao nhưng góp phần to lớn trong việc khuyến khích các Sinh Viên... bỏ bài, nhằm tiết kiệm công sức để dành o đào, hoặc ăn chơi cho bỏ cái sự buồn vì cả thánh thần… và các anh chị em nhà Ma không chịu phù hộ độ trì!

Bấy nhiêu chuyện kể các bạn vừa xem, là những kỷ niệm khó quên của thời sinh viên, mà kỷ niệm thì có vui, có buồn, kể cả có màu sắc kinh dị…

Minh Bò, viết trong một đêm Xuân khó ngủ.

Kiến trúc và Nickname
03/10/2016 Đỗ Xuân Đạm

Thật khó mà tìm ra một người không có nickname trong trường Kiến trúc.

Đây có phải cũng là một phần của truyền thống không?

Đúng đứt đuôi con nòng nọc rồi chứ còn gì mà phải hỏi.

Vậy phải chia buồn với ai không được anh em tặng cho một nickname.

Nickname càng được gọi nhiều thì bạn càng được anh em nhớ nhiều, bạn càng là người của công chúng.

Có nickname toàn trường, có nickname mỗi nhóm.

Đặt nickname có theo nguyên tắc nào không?

Hình như là có.

Trước hết là do tên của bạn, nếu bạn có tên vần “ôn” như Đôn, Côn, Tôn…thì dễ có nickname bắt đầu bằng chữ “L” lắm, ví dụ như Đôn Lò, Đôn Lùn…, hồi đó trường có 3 Đôn thuộc 3 thế hệ khác nhau nên lại phải thêm Đôn Cha, Đôn Con, Đôn Cháu.

Anh Đôn Lò là patron tôi, nhưng tôi cũng không biết anh ấy đã đo được bao nhiêu cái rồi nữa?

Nếu bạn tên Đạt mà tóc bạn bạc sớm thì dĩ nhiên bạn là Đạt Bầu, đầu bạc nhưng trẻ, còn muối tiêu già thiệt là chàng Tống già, chàng này tự xưng là Anh Gìa, cũng đặt bài hát riêng chỉ có mấy chữ Les neiges de Kilimanjaro, hét oang họa thất, thêm cụ Khanh Gìa tối ngày cà phê cờ tướng.

Nguyên tắc tiếp theo là căn cứ vào những nét đặc trưng của bạn, nếu nhiều mụn thì dễ bị gọi là Lộc Sồi, Hùng Sùi, Phước Nhọt, Thành Ủi, Cảnh Sần lắm đó.

Tôi tóc quăn tên Đạm, Đỗ XUÂN mà cứ bị sửa là Đỗ THU, tóc quăn nên là Đạm Xoăn, lại có cái mỏ chu nên có khi là thằng Vều (Hùng Sùi và TĐ Thục mới hay gọi “đểu” thế chớ ai).

Đeo kiếng thì có Thanh Mù, Cung Mù, Lộc đui.

Cân theo ký lô thì có Sơn Mập, Sơn Ốm, Thành Ốm, Thành Mập.

Còn có Sơn Mọi, Sơn Ma, Sơn Fulro, Sơn dâm Tàu (Việt 100% nhưng chẳng biết tại cái gốc Vũng Tàu hay tại đi Hải quân mà tên có thêm chữ Tàu như thế).

Lân con hơi bị nhỏ con, hồi đó tôi dẫn đi đâu cũng đi, ne này vẽ đẹp lại rất nhiều sáng kiến nên hồi đi làm mô hình đập Đồng Cam Nha trang, đi vẽ phông cải lương ở rạp Quốc Thanh đã gỡ bí cho tôi rất nhiều.

Ba chàng điên của trường là Hay Điên vua marathon, niềm tự hào của thể thao Kiến trúc, Hùng Điên uống bia gặm nát miệng ly, nhai thủy tinh rau ráu, miệng máu tùm lum, nay ở Úc vừa hành nghề vừa nấu rượu đế (có license không đó?) mời đồng môn nhậu, cuối cùng là Trung Điên hiền khô.

Lốc cốc leng keng là Sơn Thầy cúng,

Tên Tây cho “le” có Đệ Bidet, Hồng Cyclo, Phước Hippy, George Lê văn Rọt, Nicolas Mạnh, Phê rô Lê Tuấn Nghĩa (hai ông này chắc là có tên thánh), Papa Thêm, Thành Subaru, Tám Falcon, cặp Sơn Mập Ốm cũng có tên tây là Laurel-Hardy.

Diệp Hiệp sĩ say nay tóc bạc trắng mà vẫn còn say.

Hoài Bựa chơi guitare classique hay pa chê.

Giọng rống “ùm bòòò…” ôm ồm là của Minh Bò Besame mucho, lập ban nhạc 5 trái dừa khô, từng trình diễn nhạc phẩm lừng danh Mésopotamie, khoái vẽ những cư dân da xanh trong chuyện tranh Schtrumph nên còn gọi là băng Xì Trum.

Tới giờ này mà tôi có cảm tưởng Minh Bò vẫn còn khoái làm sinh viên hơn làm KTS.

Minh Bò giọng nam bộ rặc nên kể rất hay câu chuyện:

“Gìa Duệ dê vợ già Do, vợ già Do giả vờ vùng vằng giận dỗi, già Duệ vội vàng vuốt vai, vuốt vế, vê vú vợ già Do, vợ già Do dần dần dịu dàng dựa vào vai già Duệ.

Gìa Do về, giận dữ dích già Duệ văng vô vách, già Duệ vội vàng vùng dậy… dông.”

Bác Duệ là Tổng giám thị, bác Do cụt một tay tới cùi chỏ, là bảo vệ, cũng rất mê xì phé, hay năn nỉ tụi tôi cho tham gia, nhưng cứ hôm bác ấy ăn thì gia đình êm ấm còn bữa thua thì vợ chồng cãi nhau chí chóe, nên tụi tôi không dám cho bác ấy chơi cùng nữa.

Chắc nay cả hai bác ấy cũng đã ra người thiên cổ.

Xin hương hồn hai bác thứ tha cho sự đùa cợt quá trớn của bọn sinh viên quỷ sứ chúng tôi.

Thành Subaru giới thiệu tôi với Trường Kỳ để làm sân khấu cho đại hội nhạc trẻ, anh em có dịp vẽ poster, vẽ áo thun bán kiếm tí địa.

Tòng búa đánh pingpong như múa võ, tôi thích đánh với ảnh lắm nhưng mỗi lần rủ là tôi chọc ảnh:

-Anh Tòng Búa ơi đi đỡ bóng bàn đi.

Bởi vì ảnh chơi jeu phòng thủ, chỉ cắt cứa thôi chứ có biết tấn công đâu mà gọi là đánh.

Trung thì phải đủ bộ Trung gà, Trung Dê, Trung Điên, Trung Ducati, Trung Sún.

Lộc Sồi, Sơn Thầy cúng và tôi bị Dân Điếm quịt tiền cái công trình làm Club patin ở chân cầu Bình Triệu, Sơn Thầy cúng vào trường tìm nó đòi đánh, nó biến mất tiêu khỏi trường.

Hạt Cà lăm rất hạp với người cõi âm, cứ để tay vào cơ là cơ chạy vù vù, tôi nghi ngờ hỏi:

- Mày có đẩy không đó?

Cậu chàng nghiêm trang lắc đầu, nhưng sau này già, ngồi nhắc chuyện xưa, hỏi lại thì nó tủm tỉm, có đẩy chút chút.

Vả lại cái con ma cụt giò trong trường mình chúa là hay phán ẩu, bài nó bảo ăn thì phua, bài bảo phua lại ăn.

Lại có người tự cái tên đã là nick như anh chàng nhẹ hơn Tạ Bông mà mang tên là Tạ Kim.

Có chí vá trời là Mộng Bình Thiên, cái chú em này học giỏi cách nào mà thi vào trường đậu đầu, tên thì dài tới 6 chữ Trần Văn Trạc Mộng Bình Thiên đó là chưa kể 3 chữ viết tắt TVT. ở đầu đó, hôm xem bảng niêm yết danh sách sinh viên mới, tôi bảo Lộc Sồi:

- Chắc tao bắt thằng này làm ne quá.

Bỗng có một giọng nói trầm trầm sau lưng:

- Thầy cũng muốn coi mặt nó xem sao.

Hóa ra thầy Nhạc đứng ngay sau lưng tụi tui.

Tôi tôn thầy là Hắc Bạch Hài Đại Tôn Sư vì thầy thích đi giầy deux couleurs đen trắng.

Sau này đứa em út tôi cũng thi vào kiến trúc, tôi vào trường dẫn nó tới chào thầy, vậy mà nhiều năm sau cứ gặp là thầy lại nhắc, tình thầy trò đằm thắm kể sao cho hết.

Trở lại chuyện chàng M.B.Thiên, hắn quả là người mang chí lớn, hắn chui vào làm em rể anh Nguyễn Tường Qúy vẽ hai tay như một chứ đâu thèm làm ne cho tui.

Cái mông không trắng là Trưng Đít đen (nói cho công bằng thì cả người nó cũng… chẳng có chỗ nào trắng cả).

Của quý trời cho là Toàn “ắc kị ưa nghị”

Của quý có mủ là cậu Cơ Lủ (nó bị vu oan như thế có khổ đời không chứ).

Chẳng dám đánh ai là Tuấn Võ sư.

Dẫn nước thoát nhanh là anh Đức Cống (xin đừng đọc lái mùi khó ngửi lắm).



Bự con ốm nhách Tâm Cao.

Phổng phao hơi “xốp” là Thầy Lang... Bọng.



Trúc mọc đầu đình ấy chị Tám Xinh.

Ngọt như mía lùi giọng nam hữu tình:

“ đạp máiíí giùm Oanh đi anh”

Đố ai quên được chiếc xe Yamaha dame màu xanh hay chết máy đó phải không chị Hoàng Oanh?



Architocture Võ Phượng Đằng Aikido có còn giữ được mấy bức caricatures vẽ hồi xưa không nhỉ?

Càng ngày càng thấy cậu ta giống Jean Paul Belmondo.



Cường Láng lực sĩ.

Giáp Tây trắng trí thức đạo mạo.

Cường Fox, Long Bỉm là tại cái chi chi thằng tui hổng biết.

Nhỏ tí ốm nhom mà hay loi choi là chú Đắc Còi,

Theo tập judo để tìm cơ hội đè lên bụng, sờ vào tí mấy em đầm Mỹ là tên Qúy Râu.

Quý mà chẳng sang là chàng Qúy Sến.

Nhẹ nhàng dễ mến, anh Đức Trưởng tràng.



Anh Tâm Ròm mới bật mí có khi trưởng tràng cũng còn được gọi là Đức cạp nữa, vậy nhớ rửa giày rửa chân cho kỹ nghe Massier.

Cái băng bự con này gồm thiên lôi Nghĩa Rừng, Massier Đức, Trần Quang Nhật Huân, Thanh Hà, Tâm cao… đề ra một quy định về các khu đậu xe trong sân trường, nghiêm tới mức dám xì hai bánh xe của thầy Tô Công Văn rồi mới khiêng đặt vào đúng chỗ.

Cung Vẹo bị xì cả hai bánh xe Honda 90, ức lắm nhưng chỉ dám lầm bầm chửi thề khe khẽ thôi.

Còn băng bắc kỳ di cư “Ắc bí y kờ” tụi tôi nhi nhô bắng nhắng, nào dán hoa hippy lên xe lên mắt kiếng, nào nói tiếng lóng, nào đá banh bàn lốp cốp tối ngày, nào thời trang áo sơ mi ceintrée bó sát, lại còn nhuộm lơ nhuộm hồng, quần xệ dưới hông mới “đĩ” chứ, lại thích “nhè nhẹ, ao đì”.

Ồn ào suốt ngày làm xốn mắt người khác nên còn bị diễu cợt là bọn “u bí ôn lì”. (Xin lỗi hơi tục nhưng mà quả thật người ta đã gọi như thế đấy).

Tụi tôi hay rủ nhau đánh xì phé còm gọi là nhè nhẹ, máu me nôn nóng nhất là Ấy ơi gì đi Trần Đình Thục, cứ giục quýnh quáng:

-Ấy ơi gì đi, gì ơi ấy nhanh nhanh đi.

Cậu ta vội quá quên cả tên bạn, quên cả các động từ như trải khăn bàn, lấy đĩa để bài, xào bài… cứ gì với ấy loạn cả lên.

Không những vậy mà trước khi giải tán bao giờ cậu ta cũng kỳ kèo thêm 3 ván cuối.

Trần Đình Thục là vua vẽ tượng và rendu analo, câu nói của thầy Phạm Văn Thâng:

- TĐThục vẽ dessin không ghi tên thầy vẫn nhìn ra.

Đã như một tấm chứng chỉ cấp riêng cho Thục.

Bởi vậy bức đầu Vénus vẽ trong nhà bác Triết dưới nguồn sáng của ngọn nến, mặc dù ghi tên Nguyễn Bá Cung, mặc dù Cung mù sợ đẹp quá đã hơ ra mưa, vẫn ăn médaille và được chọn làm bài mẫu.

Các thầy thích và tiếc tác phẩm đó tới mức chỉ gọi Cung mù lên cảnh cáo rồi bỏ qua cả 2 lỗi vẽ giùm và vẽ ngoài xưởng vẽ.

Cái tài năng hội họa quá lớn ấy đã lấn át khả năng tư duy kiến trúc của Thục, anh vẽ projet đẹp như tranh, nhưng partie không chuẩn, lỗi mal concordance tùm lum, cứ làm và cứ phua triền miên, nên cuối cùng anh bỏ bài vĩnh viễn!

Muốn cảm nhận hết sự dễ thương của nicknames phải tìm hiểu hoàn cảnh ra đời của nó.

Nhưng tôi không thể biết hết những giai thoại đó.

Và cũng không còn nhớ rõ để viết tiếp lên đây.

Có bạn nào nhắc tuồng giùm không?

Còn nickname nào không nhỉ?

Bài này đâu có thể ngừng tức tửi như vầy được ta?

Cảm ơn tiếng Việt vừa phong phú về nhạc điệu vừa uyển chuyển thích nghi với mọi tình huống, đã cho chúng tôi biết bao nhiêu biệt hiệu độc đáo để chúng tôi nhớ về nhau trong tình thân mãi mãi.

Cho dù trôi dạt bất cứ phương trời góc biển nào vẫn hoài nhớ trường xưa.

Vậy mà giờ đây đã có kẻ mất người còn, cám cảnh làm sao!

Đỗ Xuân Đạm 20-11-2011

[Cửu Long Giang]

PHỤ LỤC:

DANH SÁCH NICKNAMES DO MINH BÒ NHỚ ĐƯỢC

(CÓ BỔ SUNG THÊM CỦA ANH EM)



1. Tăng Quốc Ái - (...) vần A phải khởi đầu

2. Hà Xuân Ba 65 - Ba đen, Ba râu

3. Nguyễn Minh Cảnh 66 - Cảnh sần (sau đổi Cảnh láng)

4. Nguyễn Bá Côn - Côn lòi

5. Nguyễn Bá Cung 65 - Cung mù, Cung vẹo

6. Võ Minh Cẩm - Cẩm ảo thuật

7. Đinh Xuân Bình 65 - Bình bo

8. Nguyễn Thanh Cần 66 - Cần lù, Cần sặc

9. Võ Thành Chung 72 - Chung già

10. Trần Quang Cơ 63 - Cơ Hải quân

11. Trịnh văn Cơ ’68 - Cơ lủ

12. Hứa Dân Cường 66 - Cường chuột

13. Phạm Việt Cường 66 – Cường Fox

14. Trần Tiến Dân 66 - Dân chợ trời, Dân điếm

15. Huỳnh Văn Diệp 65 - Hiệp sĩ say

16. Phạm Văn Đạt 65 - Đạt trai

17. Đỗ Xuân Đạm 66 - Đạm Xoăn, Vều

18. Phan Văn Đạt 72 - Đạt ống

19. Nguyễn Trọng Đạt 73 - Đạt bầu

20. Lê Văn Đắc 66 - Đắc còi

21. Đặng Đăng Đẳng 70 - 3Đ

22. Trần Quang Đôn 62 - Đôn cha - Đôn lò

23. Trần Nguyên Đôn 65 - Đôn con - Đôn lùn

24. Trần Mạnh Đức 67 - Đức Cống

25. Phạm Văn Đức 62 - Đức trưởng tràng

26. Nguyễn Xuân Đức 64 - Đức lác

27. Thang Triệu Đức 65 - Đức Nhựt bổn

28. Trần Văn Đức Seatle 66 - Đức 47

29. Trần Văn Đức Nam Cali 66 - Đức 48

30. Nguyễn Thanh Hà 62 - Hà khổng lồ

31. Đặng Mạnh Hải 71 - Hải dưới

32. Huỳnh Duy Hải 71 - Hải cười

33. Phạm Mạnh Hải 71 - Hải quăn

34. Nguyễn văn Hạt - Hạt cà lăm

35. Nguyễn Văn Hay 65 - Hay điên

36. Nguyễn Thái Hòa 66 - Xã Hòa

37. Đỗ Đình Hoài 66 - Hoài bựa

38. Hoàng Hùng - Hùng chỉa

39. Nguyễn Văn Hồng 68 - Hồng cyclo

40. Phí Ngọc Hùng 64 - Hùng già

41. Trịnh Hoài Hùng 66 - Hùng điên

42. Hà Nguyên Hùng 71 - Hùng què

43. Tô Mạnh Hùng (cán sự) - Hùng Sùi

44. Nguyễn Công Hưng 66 - Hưng xe đạp

45. Nguyễn Trung Hưng 66 - Hưng FM

46. Huỳnh Công Khanh 64 – Khanh ngựa, sau đổi Khanh già

47. Nguyễn Văn Lang 66 - Lang Bộng

48. Võ Thành Lân 70 - Lân con

49. …………. Lân 66 - Lân gồn

50. Vũ Lập - Lập Dồn

51. Nguyễn Lập - Dồn Lập

(Cả 2 đều là Dồn, nhưng NL vào sau phải đổi ngược lại cho khỏi nhầm lẫn)

52. Bùi Như Long 65 - Long ống quần

53. Kiều Công Long 68 - Long lòi

54. Trần Bảo Lộc 66 - Lộc xồi

55. Nguyễn Thành Luân 66 – Luân râu

56. Tống văn Mạnh - Nicolas Mạnh

57. Trần Ngọc Minh 64 - Minh lúm

58. Nguyễn Văn Minh 66 - Minh quắn

59. Đoàn Phát Minh 64 - Minh cháu thầy Mãng

60. Trần Quang Minh 65 - Minh Bò

61. Nguyễn Đình Minh 74 - Minh đen

62. Lê Minh Nam 64 - Nam đen

63. Nguyễn văn Nháng - Nháng lửa

64. Trần Đức Nhường - Nhường nhượng

65. Trần Đức Nhượng - Nhượng nhường

66. Lê Tuấn Nghĩa 62 - Nghĩa rừng, Phêrô Nghĩa

67. Huỳnh Chánh Nghĩa 66 - Nghĩa Tây

68. Bùi Xuân Nguyên 66 - Nguyên Dzango

69. Nguyễn Ngọc Phi 70 - Phi đít voi

70. … … Phúc - Phúc Tây đen

71. Võ Tấn Phước 69 - Phước nhểu

72. Lâm Hữu Phước 70 - Phước Hyppy

73. Lê Quý Phước 63 - Phước nhọt

74. Ngô Tấn Quang 65 - Quang 6 ngón

75. Nguyễn Tiên Quang 66 - Quang Bà già

76. Huỳnh văn Quí 66 - Quí cụt, Qúy Râu

77. Trương Khả Quý 66 – Quý Sến

78. Lâm Công Quyền 65 - Quyền điên

79. Nguyễn Thanh Sơn - Sơn mọi

80. Đỗ Thanh Sơn 64 - Sơn Mập

81. Huỳnh Kim Sơn 66 - Sơn Thầy bói

82. Trần Thường Sơn 66 - Sơn Dâm

83. Lý Thái Sơn 65 - Sơn Ốm

84. Nguyễn Ngọc Sơn 66 - Sơn Fulro

85. Nguyễn Thái Sơn 66 - Sơn Thị

86. Mai Thế Sơn 67 - Sơn Thầy cúng

87. Trang Bảo Sơn 74 - Sơn ca

88. Trịnh Văn Tam 63 - Ba Tam

89. Nguyễn văn Tám 63 - Tám Falcon

90. Nguyễn Văn Tâm 65 - Tâm cao

91. Nguyễn Duy Tâm 69 - Tâm lác

92. Vũ Triệu Tấn 65 - Tấn lùn

93. Nguyễn Hồng Thái 66 - Ông Dzúi

94. Nguyễn thị Thái - Trùng Dương

95. Trần văn Thanh 66 - Thanh mù

96. Hồ Hữu Thành 61 - Thành Đen

97. Nguyễn Ngọc Thêm - Bố Thêm

98. Đỗ Hữu Thuận 65 - Tư Râu

99. Đan Đình Thành - Thành Subaru

100. Lê Hữu Thành 66 - Thành Ủi

101. Nguyễn Văn Ngọc Thành 66 - Thành Mập

102. Trần Thị Hồng Thủy 74 - Thủy Bà Bà

103. Hoàng Đình Thưởng - Thưởng Mập

104. Dương Mạnh Tiến 70 - Tiến Đen

105. Trần Tấn Tiến 67 - Tiến cụt

106. Nguyễn Trí Tín 63 - Tín Dalton

107. Trương Trung Tín 66 - Tín Mập, Tín menton

108. Đào Thanh Tòng 64 - Tòng búa

109. Lưu Phương Tòng 68 - Tòng môi

110. Nguyễn Tất Tống 64 - Tống già

111. Châu Đức Trọng 70 - Trọng Điếm

112. Nguyễn Đình Trung 65 - Trung ruột ngựa

113. Trần Quế Trung 66 - Trung Ducati

114. Đặng Hoàng Trung 65 - Trung sún

115. Lưu Tấn Trung 66 - Trung Dê

116. Trần Quang Trung 66 - Trung Gà

117. Huỳnh văn Tuấn - Tuấn trắng

118. Lương Văn Tuấn 65 - Tuấn Già Chuồn

119. Lê văn Trưng 66 - Trưng đít đen

120. Trần …. Tuấn 66 - Tuấn Hữu Phước

121. Võ Văn Tuấn 70 - Tuấn Võ sư

122. Ngô Quang Tuấn 70 - Tuấn Charrette

123. Trần Anh Tuấn 70 - Tuấn Buồn ngủ

124. Tuấn 74 - Tuấn sinh viên

125. Võ trung Tuấn 66 - Tuấn Chọi

126. Hoàng Đình Tuyên - Tuyên Thành lễ

127. Nguyễn Quốc Uy 66 - Uy Bướm vàng

128. Vũ Thế Vương 69 - Vương lừa

129. Nguyễn Xuân Mai Xoang - Xoang Lý Tiểu Long

130. Nguyễn Thị Xinh 65 - Chị Tám



Thư của Trần Đình Thục, 10-12-2010

Các bạn đã có dịp nói tới thầy Tải. Nhân tiện bàn về Nickname, cũng nên nói tới thầy Tô Công Văn, cũng là Khoa Trưởng sau này. Thầy Tô Công Văn có nét vẽ riêng của thầy, từ những nét vẽ đó thầy được gọi là "Tô Cong Cong". (Xin thêm vào danh sách tên cúng cơm của mọi người). Nói tới Viện Trưởng họ Tô, cũng nên nói tới một nhân vật khác cũng họ Tô, nhưng cùng vai vế với chúng ta, nổi tiếng trong trường và hiện tại cũng nổi tiếng trong giới nghệ sĩ hải ngoại (mặc dầu không nằm trong giới xướng ca), đó là Tô Mạnh Hùng, tự Hùng Sùi.

Tô Mạnh Hùng là con thầy Tổng Thư Ký trường KT, bác Tô MinhTriết. Hùng lớn lên trong trường, lớn chung cùng cả chục thế hệ chúng ta.

Không có Hùng, trường KT không có được cái mã ăn chơi lẫy lừng vui nhộn không thể tìm thấy được ở những ngôi trường khác. Hùng học xong Cán Sự rồi đi lính. Hùng mất 2 ngón tay cuối ở bàn tay trái.

Được giải ngũ. Hùng về làm việc ngay trong trường KT khoảng 1972. Công chức tài tử thuộc quân nhân giải ngũ này vắng mặt triền miên, nên có lần khoa trưởng Tô Công Văn đã gọi Hùng lên và than phiền một cách nhẹ nhàng: - Anh Hùng à, có lẽ anh nên nhờ ai vẽ mặt anh, rồi dán lên tường, sau cái ghế của anh ngồi, để mỗi khi tôi đi qua, tôi vẫn có cảm tưởng là anh đang ngồi đó làm việc... Ôi, nhẹ nhàng làm sao giọng nói của khoa trưởng trường KT. Có lẻ, cái "tô" lớn, đã mẻ ở phía dưới, cũng thông cảm cái "tô" nhỏ, bị mẻ ở phần trên, nên chỉ trách nhẹ kiểu bố năn nỉ con, chứ không phải là lời nghiêm khắc của một khoa trưởng đối với nhân viên. Hùng Sùi vẫn là người mà tôi còn gặp thường xuyên tại vùng Orange County này. Chưa có một người nào thuộc gia đình KT có cái hậu vận tươi vui như Hùng Sùi.

Mitdacua KT 63

[Cửu Long Giang]

Đèn sách và những món nợ đời
28/11/2017 Võ Thành Lân

Nói về thầy Nhạc là nói về một thế hệ kiến trúc sư cùng thời, cùng học chung trường Mỹ thuật Đông dương Hà Nội, sau 1945 tiếp tục sang học ở Pháp và sau 1954 về hành nghề ở Sài gòn và cùng nhau tiếp tục phục hồi và tạo dựng trường Kiến trúc.

(Ảnh bên: GS. KTS. Nguyễn Quang Nhạc 1924 – 2004)

Nhớ hồi học năm thứ hai, đến văn phòng Thầy xin việc... Cô thư ký: chỗ của anh đây, dụng cụ giấy vẽ trong ngăn dưới mặt bàn; anh được trả 60 đồng một giờ, ngày nào làm mấy giờ thì tự ghi vào cái bảng nầy…lương phát vào chiều thứ bảy..! (thời giá lúc nầy: tô phở Pasteur #1 Sài gòn=10 đồng ) – Sau đó suốt hơn 2 tháng trời Thầy chỉ biểu làm mỗi một việc là ngồi tập viết chữ, chữ cở 3,5,7 và 12mm, chừng nào viết chữ coi được thì mới cho rờ tới bảng vẽ. Công việc rất chán nhưng chiều thứ 7 cầm phong bì thì… vui!

Các thầy đến trường dạy cho trò những kinh nghiệm, những chiêm nghiệm nghề nghiệp của thầy, trò đến văn phòng thầy rèn luyện kỹ năng làm việc và cách tổ chức hành nghề và cùng nhau chia sẻ những ý kiến của từng vấn đề. Ở trường Kiến trúc ai cũng gọi Thầy và xưng con, mới nghe có phần khó chịu, nhưng rồi dần nhận ra lối xưng hô đó như là một sợi dây thân tình và gần gũi ràng buộc thầy trò với nhau trong cái nghiệp chung và cái đám con của mấy thầy tự nhiên rồi cũng cùng sống với nhau thân tình như anh em trong một nhà. Và như thế cuộc sống của các Thầy với chỗ làm việc và trường hòa quyện nhau thành một mối không rời.

Khi trường đổi tên từ trường cao đẳng sang đại học, Thầy Nhạc là hiệu trưởng đầu tiên và công lao lớn nhất của Thầy là tạo nên một môi trường đào tạo mang tính xã hội hóa rất cao. Trường chỉ có 8 biên chế, toàn bộ các thầy làm theo hợp đồng hàng năm, cơ sở vật chất do sinh viên tự quản… Sinh viên được quyền chọn thầy để học, học theo tín chỉ, học bao lâu cũng được khi nào đủ điều kiện thì ra trường.



Mọi thứ đang diễn tiến êm ả trơn tru cho tới cái ngày tháng 4-1975 (...) Nhà Thầy ở Làng đại học Thủ Đức bị “chốt”, văn phòng Thầy bị niêm phong không được vào, mặt bàn vẽ được gở ra làm panô cổ động, chân bàn xếp đống chờ làm củi… hàng tấn hồ sơ bản vẽ lưu trữ bị tống lên các xe ba gác chở đi đâu đó rơi rớt vươn vãi khắp đường…

Không riêng gì Thầy, mà tất cả các KTS thời đó đều rất coi trọng chữ ký của mình, ký vào văn bản, hợp đồng và quan trọng nhất là ký vào bản vẽ như là một sự xác nhận chất lượng và hơn nữa là xác nhận trách nhiệm và tính cách của kiến trúc sư. Ai mà bị Kiến trúc sư đoàn phát hiện ký tên vào bản vẽ không phải do mình làm ra thì ngay lập tức bị xóa sổ và như thế coi như sự nghiệp đi đời nhà ma. Còn đến khi làm tổ trưởng bộ môn dưới mái trường mới thì chữ ký của Thầy vào các báo cáo, biên bản họp… chỉ còn là sự xác nhận rằng anh tuân thủ hệ thống và biết vâng lời… Cho nên trò phải làm giúp Thầy cái trò muối mặt đó chứ vinh dự gì cho cam, mà không những ký thay còn xếp hàng nhận nhu yếu phẩm: đường, thịt, mì sợi… mang về nhà cho Thầy. Thử tưởng tượng mà xem, nếu thầy Nhạc mà như thầy… thầy… nhận hàng xong đi diễu trong trường với cái lốp xe quàng qua cổ, nách cắp bao mì sợi, tay xách cục thịt nước chảy ròng ròng, miệng cười toe toét… thì có mà đi tìm chỗ chết cho rồi !!!

Về trường mới, (...) một sự thật là phần lớn các thầy mới đều không thể đọc được bản vẽ tuy được đào tạo nước ngoài và là phó tiến sĩ… và trong trường thường xuyên xuất hiện các hình ảnh, hành động phản cảm mà Thầy không bao giờ có thể tưởng tượng được lại xảy ra trong ngôi trường yêu dấu của mình. Bị mất gần như tất cả, hẳn là Thầy rất đau lòng và buồn phiền nhưng tuyệt nhiên không bao giờ tỏ ra cay đắng hay ta thán vì hơn ai hết Thầy biết rằng những cái thực sự làm nên tính cách và giá trị của Thầy thì không ai có thể tước đoạt được.

Một người thầy chân chính không chỉ giúp ta có một cái nghề mà hơn thế là tiêm được vào huyết quảng ta cái thái độ với cuộc sống suốt đời như một người tử tế, nghẽn mạch máu nầy thì bộ não có siêu phàm rồi cũng phải chết. Điều lớn lao học được ở Thầy là thái độ tự tại của người trí thức luôn coi trọng phẩm giá con người, trật tự xã hội và hạn chế tối đa không để cho những chính kiến, những cái gọi là ý thức hệ gây phiền não và làm tha hóa bản thân dù phải nhọc nhằn đối mặt với nó như là điều không tránh khỏi.

Sài gòn là xứ sở của người thập phương, tôi cũng thế cũng là dân nhập cư mang trong người cái gen thích di chuyển đó đây ta bà khắp nơi rồi từ đó có rất nhiều bạn bè, bạn nhậu ở Sài Gòn, bạn tâm giao ở Hà Nội và đa phần đến với nhau như là một lẽ tự nhiên được sắp sẵn tự bao giờ không lý giải được. Gần 15 năm lang thang ở Hà Nội có thể nói rằng với nhúm bạn ở đây có thể liệt kê một danh sách dài tất cả các nàng hạng top trong hầu hết các quán bia mặt phố to trong ngõ hẹp… Thế mà bây giờ họ đi lấy chồng cả rồi, ôi cái Hà Nội của tôi… (nói kiểu Trần Tiến).

Nên tin vào điều nầy: đến một lúc rồi cái lằn ranh giữa Thầy và Bạn một hôm bỗng biến mất, đã từng có những người Thầy gần gũi chan hòa như bạn rồi thì cũng sẽ có vô số người Bạn chỉ cho ta nhiều điều hay như những ông thầy và cũng không loại trừ những người bằng thái độ sống của họ chỉ ra cho ta những điều không nên học, mà không học thì… khỏi phải làm!!!

Từ khi biết vẽ chân dung đến nay đã vẽ được vài trăm tấm và trong số đó có nhiều người chưa gặp mặt bao giờ. Vẽ những người mang đến cho mình điều thú vị nào đó trong cuộc sống và riêng đối với những người đẹp (vẽ hào hứng hơn) ngoài ý nghĩa mang đến một niềm vui còn là sự tri ân đấng tạo hóa đã ban cho thế giới nầy những điều mỹ tuyệt. Và sẽ còn tiếp tục, tiếp tục vẽ... (Xem bộ album...)

Trịnh Công Sơn hát một cách tự nhiên rằng:” Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi…” rất thích câu hát nầy vì nó thể hiện cái chất hồn nhiên, chân thực và rất người của nghệ sĩ. Hạt bụi là cái thứ rất nhỏ và hòa lẫn, nhưng khi ví mình như hạt bụi thì tác giả vẫn băn khoăn hạt nào là hạt-bụi-tôi !!! Có ví mình hạt bụi, như tảng đá hay như quả núi thì vẫn ở trong cái vòng lẩn quẩn của kiếp người của cái bản chất tư hữu cố cựu dù tài sản đó chỉ là một hạt bụi mà thôi.

Có người phê tôi hơi dài dòng, nhưng ngắn dòng thì dễ bị hiểu lầm và tạo ra không gian tranh luận, tranh biện và đôi khi làm căng thẳng giữa những người bạn mình với nhau là điều không cần thiết và nên tránh. Có thì giờ, đọc cho vui rồi quên nó đi, còn thấy dài dòng thì…thôi! Nếu tôi có khả năng làm cho ngắn gọn thì đã đi làm chánh trị sáng tác các khẩu hiệu, theo nghiệp kiến trúc sư làm gì…!!!

Nhớ Thầy, nhớ Bạn và Các em… lắm lắm !!!

VTL

[Can Tho]

fudozon.com/tin-tuc/tu-dien-ve-vat-lieu-xay-dung-e-v-dictionary-of-building-materials--4173.html

Tự Điển Về Vật Liệu Xây Dựng (E-V)