Chuyen Phiem : SONG THAO

[Can Tho]

VỢ CHỒNG

Vợ là vơ vào. Chồng là xếp lên trên. Vợ chồng là keo sơn gắn bó. Có âm có dương trời đất mới thuận hòa, có âm có dương vợ chồng mới... trăm năm. Âm dương là luật sinh tồn của vũ trụ, con người cũng là một vũ trụ nhỏ, thế nên trai mới nhú đầu, gái mới phổng phao là đã muốn vợ muốn chồng. Muốn có phải là được ngay đâu, còn phải vượt biết bao gian nan, trải qua muôn vàn cay đắng mới tới được bến bờ hôn nhân. Bến bờ tưởng mượt mà một mầu cỏ hiền hòa nhưng nằm trên cỏ mới thấy chẳng phải chỉ có cỏ không mà còn biết bao nhiêu gai góc của cây dại cây hoang.
Vậy là biết bao nhiêu “ranh ngôn” tức tưởi ra đời.
“Lấy vợ cũng giống như đi ăn ở nhà hàng với bạn bè. Bạn gọi món ăn bạn thích, nhưng khi nhìn vào đĩa của người khác, bạn lại tiếc là mình không gọi giống như vậy!”
“Hôn nhân hạnh phúc là vấn đề cho và nhận. Người chồng cho và người vợ nhận!”
“Người đàn ông cầm tay người đàn bà trước khi cưới nhau, đó là tình yêu, sau khi cưới là tự vệ!”
“Khi một người vừa cưới vợ xong trông có vẻ hạnh phúc, chúng ta hiểu tại sao. Nhưng khi một người đã lấy vợ được 10 năm trông có vẻ hạnh phúc, chúng ta ngạc nhiên tự hỏi tại sao!”
“Sau hôn lễ, vợ và chồng trở thành hai mặt của một đồng tiền. Họ không thể quay mặt vào nhau được nhưng vẫn cứ phải dính với nhau!”
Toàn là những câu đậm đặc vẻ ngậm ngùi. Bạn Ngọc Thủy còn luận bàn về vợ chồng bằng chữ Bất rất dài, tới 36 câu lận, đành chỉ xin trích một vài câu.
Vợ chồng bên nhau mãi mãi là Bất Tử
Vợ chồng cãi lộn là Bất Hòa
Vợ giận không nói là Bất Hợp Tác
Vợ chồng giận nhau là Án Binh Bất Động
Vợ chồng đánh nhau là Bất Phân Thắng Bại
Bị vợ đánh mỗi ngày mà không sợ là Bất Khuất
Ý vợ nói là Bất Di Bất Dịch
......................
Em gái vợ là Bất Khả Xâm Phạm
Khen gái đẹp trước mặt vợ là Bất Tiện
Vợ được người ta khen nhiều là Bất Ổn
Vợ không cho lại gần là Bất Thường
Vợ không cho ngủ chung là Bất Mãn
.......................
Lương đưa hết cho vợ là Luật Bất Thành Văn
Tiền đưa cho vợ và tiền của vợ là Bất Đẳng Thức
.........................
Nói chung, lấy vợ là chuyện Bất Đắc Dĩ
Nhưng lại là chuyện Bất Khả Kháng!
Lấy vợ có phải là chuyện bất đắc dĩ không? Làm gì có chuyện đó! Bằng chứng là ngày làm chú rể, mặt anh nào anh nấy cứ hơn hớn như bắt được của. Hình như lấy chồng mới là chuyện bất đắc dĩ vì trong ngày cưới cô dâu không thút thít ngậm ngùi thì cũng nước mắt lưng tròng. Đó là nói chuyện ngày xưa chứ ngày nay chẳng thấy cô dâu nào nhỏ một giọt nước mắt mà chỉ thấy cười đến cứng miệng, nhất là khi đứng chụp hình với khách tới dự.
Lấy vợ lấy chồng có phải là chuyện phiêu lưu không? Ngày xưa, cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy, hai người trong cuộc bị cột vào nhau mà chẳng biết gì nhau, may nhờ rủi chịu. Mà chịu thật. Vì có bất ưng ý thì cũng phải ngậm bồ hòn làm ngọt, chẳng dám hó hé. Lấy vợ lấy chồng là lấy cho gia đình, trước con mắt khắt khe của chòm xóm, làng nước. Cá nhân tự thu mình lại thành một con số không. Ngày nay, hôn nhân là chuyện giữa hai người trong cuộc trước, gia đình sau, bà con chỉ vỗ tay vào ngày cưới sau đó mạnh ai người nấy sống. Trông vừa mắt nhau, tán tỉnh nhau, yêu nhau, tìm hiểu nhau chán chê rồi mới quyết định lấy nhau, cuộc hành trình dài ngày như vậy không hẳn là không có sự... phiêu lưu. Dăm bữa nửa tháng có, một vài năm có, thậm chí vài chục năm cũng có, người ta mới thấy mình... lộn. Dò sông dò biển thì dễ, dò lòng người thì thiên nan vạn nan. Muốn chắc ăn, người ta có thể dựa vào... toán học!
Nhà nghiên cứu John Gottman vừa trình làng trong Hội Nghị của American Association for the Advancement of Science được tổ chức tại Seattle, một bản tham luận giúp tiên đoán được sự bền vững trong hôn nhân nhờ vào toán học. Được sự bảo trợ của Viện Đại Học Washington và Relationship Research Institute, ông đã nghiên cứu trên 600 cặp vợ chồng trong vòng 20 năm qua dựa vào sự tương tác giữa hai người rồi lập thành công thức cho biết cuộc hôn nhân của họ sẽ xuôi chèo mát mái hay gặp giông tố bão bùng. Yếu tố chủ chốt trong cuộc nghiên cứu này là dựa vào cách giải quyết những sự khác biệt giữa hai người. Để thu thập dữ kiện, nhóm nghiên cứu đã coi những cuốn băng thu hình những cuộc phỏng vấn của các cố vấn hôn nhân và ghi nhận những đối xử hỗ tương giữa người vợ và người chồng, từ cách nói, lời nói đến điệu bộ, vẻ mặt. Sự giận dữ, cứng cỏi, nóng nảy, ghét bỏ... được cho điểm âm. Thái độ vui vẻ, khôi hài, dí dỏm, yêu thương tỏ bầy trong cách nói được cho điểm dương. Đưa những điểm âm và dương này vào một biểu đồ sẽ có được một đường biểu diễn dưới hoặc trên một đường chuẩn. Dựa vào sự lên xuống của đường biểu diễn, nhóm nghiên cứu có thể tiên đoán được thời gian bền vững của cuộc hôn nhân. Họ cũng đã theo dõi và kiểm chứng trong nhiều năm để xác nhận kết quả. Phương pháp này đã tỏ ra rất chính xác, đúng tới cả từng chặng thời gian đã được tiên đoán trước!
Một công thức khác rất dễ kiểm chứng là hạnh phúc chồng vợ là tổng hợp của tình yêu và tình dục. Chẳng cần phải là nhà nghiên cứu hay nhà toán học, chỉ với một suy đoán thông thường, chúng ta cũng phải gật đầu công nhận. Hai thứ tình đó như hai chân trên thân thể con người, nó giữ cho tình vợ chồng vững vàng. Tình dục là thân xác và tình yêu là linh hồn. Thân xác là thứ cụ thể, sờ mó được nên thường có khuynh hướng lấn sân hơn. Không có nó, phiền hà phải biết!
Một cô gái xinh đẹp vừa kết duyên với một nhà kinh doanh cỡ bự. Cô bạn gái gặp cô đon đả hỏi:
“Chúc mừng bồ! Số bồ hên thật!”
“Tưởng vậy mà không phải vậy đâu, bồ ơi! Ông ấy mất ... khả năng rồi!”
“Thật hay giỡn đấy? Thế trước khi cưới ông ấy không nói gì với bồ à?”
“Có chứ! Ông ấy có nói một điều gì đó có chữ bất động, nhưng tớ cứ tưởng là ông ấy nói về... bất động sản!”
Vợ chồng chỉ đứng có một chân, té chết! Nếu chỉ cần một cái gối ôm thì ngoài tiệm thiếu gì. Rất êm ái, mềm mại, đúng tầm cỡ lại không biết... ngáy! Một ông chồng tối tối trên giường chỉ vui thú với tiếng ngáy thì rất nản.
Người đàn bà đứng trước gương ngắm nhìn và tỏ vẻ hài lòng vì chiếc áo lông thú mới mua, thì cậu con trai đi học về.
“Đẹp quá! Có phải ba mua cho mẹ cái áo này không?”
Bà mẹ bĩu môi:
“Ba nào mua? Cứ chờ ba mày thì đến cả mày cũng chẳng có nữa là áo!”
Vợ chồng như đôi giầy cũ, càng quen chân đi càng êm. Êm chân, cũng được đi, nhưng tại sao đi qua cửa hàng giầy dép, thấy đôi giầy kiểu mới, vẫn thấy thích? Ấy, chỉ một cái thích nho nhỏ là thích mang giầy mới, thế mà cũng ra chuyện.
Anh chồng “buôn bán” vui quá, đến ngày hẹn không muốn về, mail cho vợ: “Chưa về được! Còn đang mua mấy thứ”
Bà vợ thấy vậy liền mail lại ngay lập tức: “Về gấp! Sắp bán cái đang mua!”
Cơm nhà quà vợ, yên tĩnh biết mấy. Nhiều anh chồng ưa hoạt động thể dục lại không thích ngồi yên bình ở nhà. Lâu lâu phải đổi món. Ăn cơm chán thỉnh thoảng cũng phải đi ăn phở. Nhiều khi chưa tới tiệm phở đã ngửi thấy mùi phở!
Ông chồng xem chương trình trượt băng nghệ thuật trên TV, bỗng buột miệng khen:
“Chà! Cô này trẻ lâu thật! Mấy năm rồi trông chẳng thay đổi chút xíu nào.”
Bà vợ bực mình:
“Thì thịt để trên đá lạnh bao giờ chẳng tươi lâu hơn!”
Nhiều ông, giầy thì vẫn xỏ chân vào giầy cũ, nhưng đầu thì đang lâng lâng diện giầy mới. Chán cơm, vẫn cứ ăn cơm, nhưng tâm hồn thì ăn phở. Ăn phở... hàm thụ như vậy cũng là một trò... tự giải phóng!
Bà vợ mắc chứng đau đầu kinh niên, được bạn bè giới thiệu tới một nhà thôi miên để chữa bệnh. Bệnh hết, bà vui mừng bảo chồng:
“Anh có biết là em hết nhức đầu rồi không? Bao nhiêu năm khốn khổ, bây giờ được giải thoát, nhẹ cả người!”
“Em đi bác sĩ nào vậy?”
“ Chẳng có bác sĩ nào cả. Em tới một nhà thôi miên, ông ấy bảo em đứng trước gương, tập trung nhìn vào hình ảnh của mình trong đó và nhắc đi nhắc lại câu “Tôi không bị đau đầu! Tôi không bị đau đầu! Tôi không bị đau đầu!” Thế là hết.”
“Tài tình nhỉ?”
Cô vợ đỏ mặt rụt rè nói:
“Này anh! Hồi này em thấy anh không nóng bỏng với em trên giường như hồi mới lấy nhau. Hay anh thử tới nhà thôi miên xem ông ấy có phương cách nào hâm nóng anh lên lại được không?”
Người chồng đồng ý. Sau cuộc điều trị với nhà thôi miên, trở về nhà, anh bế bổng vợ đưa vào phòng ngủ, đặt lên giường, cởi quần áo cho vợ và bảo:
“Em cứ nằm yên như thế nhé! Anh trở lại ngay.”
Anh chạy vội vào phòng tắm, rồi trở lại, ân ái cuồng nhiệt với vợ. Cô vợ sung sướng thì thào:
“Mình thật tuyệt vời! Em hạnh phúc quá, mình ơi!”
Anh chồng hôn vợ:
“Em cứ nằm yên đó nhé, anh sẽ trở lại tức thì.”
Anh ta lại chạy vào phòng tắm, vài phút sau trở lại, ân ái như vũ bão với vợ. Cô vợ rên rỉ:
“Thật là em nằm mơ cũng không thể thấy anh như vậy được.”
Anh chồng hăng hái, trước khi chạy vào phòng tắm, lại dặn vợ:
“Em chờ anh nhé, anh trở lại ngay!”
Lần này, khi anh ta đi vào phòng tắm, cô vợ lẻn đi theo và qua lỗ khóa cửa thấy ông chồng đang phùng mang trợn má trước tấm gương: “Cô ta không phải vợ tôi! Cô ta không phải vợ tôi! Cô ta không phải vợ tôi!”
Thời đại chúng ta đang sống, chiếc chân tình dục của hôn nhân được xoa bóp nhiều hơn nên vạm vỡ hơn, lấn át chiếc chân tình yêu. Màn ảnh, truyền hình, sân khấu, quảng cáo, báo chí, sách vở... đều là những anh thợ xoa bóp lành nghề và mẫn cán. Chúng thi nhau đập vào mắt, vào tai, vào đầu chúng ta những điều nóng bỏng làm sục sôi cái nửa ma quỷ của cây sậy người.
Trong giờ văn học, giáo sư hỏi một sinh viên:
“Anh hãy cho biết làm thế nào để phân biệt được một tác phẩm văn học cổ điển với một tác phẩm văn học hiện đại?”
“Thưa thầy, trong tác phẩm văn học cổ điển ta chỉ thấy được nụ hôn của nhân vật chính từ trang 99 trở đi, còn trong tác phẩm văn học hiện đại thì họ đã có con với nhau ngay ở trang đầu!”
Đời sống bây giờ cứ đục ngầu lên. Đời đục thì ta cũng đục, chuyện chẳng có gì đáng nói. Đời đục mà ta trong, đó mới là điều đáng quý. Nhiều người trong chúng ta vẫn biết ngâm mình sảng khoái trong cái ấm áp của tình vợ chồng.
trộn chút tình ta vào trong bột giặt
vò nhẹ nhàng bởi lo sợ em đau
vải còn đượm mùi thịt da em thơm ngát
tay bùi ngùi như đang vuốt ve nhau
(Luân Hoán)
Tình chồng vợ, nó là món quà quý giá của cuộc sống dành cho những ai biết trân quý nó. Hai cụ Ted và Brenda Beament, cư dân của thủ đô Ottawa của Canada, đã chồng vợ với nhau trong suốt 63 năm qua. Họ hạnh phúc bên nhau trong hơn sáu thập niên, không bao giờ rời xa nhau. Ted là một chiến binh trong quân đội Canada, có mặt trong ngày lịch sử D-day trong Thế Chiến Thứ Hai. Ông gặp Brenda vào ngày lễ Giáng Sinh năm 1940 ở Anh. Ngay ngày hôm sau, ông cầu hôn và hai tháng sau lễ cưới được tổ chức một cách đơn giản. Cuộc sống lứa đôi của họ cũng đơn giản: họ chỉ biết có nhau! Bốn tháng trước đây, vì quá yếu, họ đành phải vào nhà già. Hai người ở hai nhà già khác nhau. Trong bốn tháng, họ bị dằn vặt chịu không nổi với sự xa cách, họ cố gắng tìm cách để lại được ở gần nhau. Cuối cùng họ cũng được toại nguyện khi nhà già Perley and Rideau Veterans’ Health Center, một nhà già dành cho các cựu chiến binh, nơi cụ ông Ted đang ở, đồng ý cấp một giường cho cụ bà Brenda. Khi bà ngồi trên xe lăn vào phòng ông, bà tươi cười chào Hello darling! Bà cụ 90 tuổi nói với các phóng viên: “Càng biết một người đáng yêu lâu chừng nào, người ta càng nhớ chừng nấy!” Cụ ông Ted Beament thêm vào: “Điều quan trọng nhất trong cuộc sống là được sống bên nhau!”
Tuổi già, tưởng như đã mòn mỏi với cuộc sống, vẫn sáng lên thứ tình yêu được thời gian tôi luyện thành kim cương, vàng ròng.
Hai vợ chồng già tổ chức lễ cưới vàng cho cuộc sống vợ chồng êm đẹp của họ. Chỉ có hai người và tình yêu. Giữa bữa tiệc, men tình say đắm lại nổi lên như ngày mới yêu nhau, hai người từ từ trút bỏ y phục trên người.
Bà vợ thầm thì:
“Mình ơi! Em lại thấy bầu ngực nóng ran chờ đón mình như ngày hai đứa mới cưới nhau!”
Ông chồng mỉm cười:
“Không nóng làm sao được! Một bên ở trong bát súp, một bên ở trong tách cà phê!”

04/2004
Song Thao

Suu Tam tu trang nha cua tac gia Song Thao

[Can Tho]

GÒ BỒNG ĐẢO

Đôi gò bồng đảo sương còn ngậm
Một lạch đào nguyên nước chửa thông
Bà Chúa thơ nôm đã gợi lên hình ảnh một thiếu nữ ngủ ngày tượng hình như vậy. Gò bồng đảo! Nghe ra những núi những đồi. Cũng nói tới cái gò bồng đảo, nhà văn Nguyễn Văn Thà huỵch toẹt hơn, ông chơi ngay cái tên một tập truyện mới xuất bản của ông là Người Thích Nhìn Vú! Hồ Xuân Hương sống ở thế kỷ thứ 19, tập truyện của Nguyễn Văn Thà xuất bản đầu thế kỷ thứ 21. Ngót nghét hai thế kỷ người ta mới gọi tên được vật nào ra đúng vật đó chăng? Hay là vì một đằng là thơ, một đằng là truyện? Thơ thì mơ hồ hơn, truyện thì thực tế hơn. Đúng chăng? Thế thơ của Đỗ Kh thì sao? Cũng là thơ mà cái gì gọi đúng tên cái đó, các nhà đạo đức cứ nhắm tít mắt lại mà vẫn toát mồ hôi hột.
Đàn ông có một cơ phận cũng đầy đủ tình tiết hoa văn như đàn bà. Như hệt nhau. Chỉ có mỗi cái tội nó không phồng lên. Mà nó không phồng lên thì thật vô duyên và vô dụng. Chỉ có nhìn không cũng phát chán. Cái đó người ta thoải mái gọi là vú. Cũng cái đó mà phồng lên thì gọi như vậy là khiếm nhã.
Như vậy khác nhau ở chỗ một đằng dẹp lép như cái màn hình TV flat screen, một đằng ngạo nghễ vươn lên như thách thức với cặp mắt của thiên hạ. Mà tại sao Con Tạo lại xoay vần cho ra nông nỗi bất công như thế? Một đằng cho chẳng thèm lấy, nhìn còn phải bĩu môi. Một đằng đắt giá như vàng như ngọc, nhìn chẳng muốn rời mắt. Con Tạo đâu phải là một nhà vẽ kiểu mẫu tùy tiện, vậy sự phồng lên là có lý do. Mà lý do sinh tồn hẳn hoi.
Đàn ông không râu bất nghì
Đàn bà không vú lấy gì nuôi con?
Phồng lên như vậy là để chứa sữa nuôi con. Đó là nhiệm vụ chính, theo ý Hóa Công, của cặp hoa sữa.
Vú để nuôi con, nghe như chuyện thần thoại! Báo chí ở thành phố Montréal nơi tôi trú ngụ đã mấy lần rộ lên vì chuyện này. Một bà vạch vú cho con bú trong một thương xá đã bị chú bảo vệ bắt đậy lại đuổi đi. Một bà khác nuôi con bằng bình sữa thiên nhiên nơi phòng đợi tòa án cũng bị phú lít mời ra ngoài. Vậy thì nhũ hoa đâu có phải là cái bình chứa sữa! Sữa đã không kể tới thì bình chứa sữa mới đáng đồng tiền bát gạo chắc?
Đầu thập niên 60, Sinh Viên Đoàn của Đại Học Văn Khoa Saigon ra đặc san Xuân Văn Khoa. Năm đó, Hồng Khắc Kim Mai có góp vào một bài thơ. Cô sinh viên mới toanh vừa từ trường tây lên Đại Học đã làm sững sờ ban biên tập với bài thơ bất ngờ đó. Đã lâu rồi, tôi không còn nhớ tên bài thơ. Chỉ còn nhớ được hai câu:
Ngực em tròn rất tròn
Nhấp nhô từng hơi thở
Và nhớ thêm được một câu có lẽ là câu kết. Ngực để phần anh, sữa phần con. Như vậy là phân minh rõ ràng. Mọi người vui vẻ cả. Con chỉ cần sữa, cần chi đến cái bình. Miệng anh quen uống la ve, cần chi đến sữa, chỉ cần bình. Cái bình tự nhiên phải chuyển hướng. Nó đang từ một cơ phận sinh tồn chuyển sang thành một món đồ mỹ thuật. Dáng hình trái chanh, trái cam, trái lê, trái bưởi hay trái dừa đều thuộc dạng mỹ thuật cả. Không những thế, mới đây nó còn dính dáng tới... chính trị nữa!
Ông tài tử Arnold Schwarzenegger bỗng nhiên nổi hứng ra ứng cử chức Thống Đốc tiểu bang California. Vai u thịt bắp ra làm chính trị thật phiền. Phiền hơn nữa là ông có vẻ ăn khách, hạng nhất trong bảng thăm dò, bỏ xa hơn trăm ứng cử viên khác lếch thếch theo sau. Gần tới ngày bỏ phiếu, báo Los Angeles Times tung ra tin ông có những cử chỉ sàm sỡ với ít nhất 6 phụ nữ. Ông trâng tráo dùng tay thám hiểm leo đèo lặn suối suốt từ nam chí bắc! Lời tố cáo kéo theo ít nhất là 4 phụ nữ khác đứng ra tố cáo ông tài tử này đã nham nhở với các bà. Tình hình miền bắc được ghi nhận như sau: ông đã bóp ngực trái của một cô đấu thủ bóng chuyền; rờ ngực cô phóng viên Anna Richardson, lúc đó 29 tuổi, để xem ngực thật hay giả; lột áo tắm một cô làm việc cho đoàn quay phim The Terminator 2 mà ông đóng vai chính; theo bà Tanne Smith vào tận phòng tắm của phim trường để bóp ngực!
Người say mê bình như vậy vẫn được dân chúng bầu làm Thống Đốc. Say mê mỹ thuật đâu phải là một cái tội! Có cầu như vậy mới có cung. Hình trái gì thì trái, bình phải có mỹ thuật. Không mỹ thuật phải tạo cho nó vẻ mỹ thuật.
Thời trước, người ta dùng cao su làm thành những cái nắp bình đậy thêm vào cho nó gồ ghề. Thể tích bình tăng thêm mà mắt thiên hạ chẳng biết được. Không biết nên những người thích ngắm bình mới đưa mắt hỏi nhau. Có ông NĐQ nằm vùng không? Ông tỷ phú NĐQ bị nhốt vào một cách oan uổng. Ông chỉ có cái tội là giầu quá. Giầu đến nỗi là chủ nhân ông của hầu hết đồn điền cao su ở miền Nam hồi đó!
Thời thế thay đổi, cao su mất giá. Tội gì mà cứ phải nâng nâng nắn nắn kiểm tra xem nó có tụt lên tụt xuống, cái nọ nghênh ngáo với cái kia không? Chi bằng chơi ngay một đường silicone nhét vào trong cho chắc ăn. Có một thời, một hai ba, chúng ta rủ nhau đi nhồi silicone. Các chuyên gia sửa sắc đẹp đếm bạc mỏi tay. Bình nào bình nấy cứ vênh lên kênh kiệu. Trông phát ghét!
Tia mắt của con người là một thứ dùi xoáy hết sức độc địa. Silicone cái thì bể, cái thì ọp ẹp, cái thì co rút. Bình đang phơi phới bỗng như bún gặp mưa. Thiu rữa ra. Trên TV, tôi đã thấy sự thương tâm của những chiếc bình gặp tai họa này. Trông thảm lắm! Nó không còn ra cái bình nữa. Những người có thẩm quyền vội vã ra tay. Chẳng nên gia cố bình bằng silicone nữa.
Ở xứ Canada của tôi, từ tháng giêng năm 1992, chính phủ đã ra lệnh đình chỉ dùng silicone, và các nhà sản xuất đã phải thu hồi tất cả “hàng hóa” về. Ngoài những nguy hại kể trên, nguy hại về ung thư ngực là quan trọng hơn cả. Theo thống kê thì từ năm 1974 đến năm 1999, đã có 40.000 phụ nữ ở hai tỉnh bang Quebec và Ontario dùng silicone bị dính ung thư, một con số gấp đôi những người không dùng silicone. Lệnh này ghi rõ rằng, chỉ được dùng silicone cho những trường hợp khẩn cấp nếu những chữa trị thông thường của khoa vật lý trị liệu không hiệu quả, không có sẵn hoặc không thích hợp với bệnh nhân. Lệnh cũng thiết lập ra một Ủy ban theo dõi việc điều trị. Các bác sĩ điều trị phải được phép của Ủy ban cho mỗi trường hợp cũng như phải thông báo trước cho bệnh nhân về những nguy hiểm có thể xẩy ra. Cuối tháng 10 năm 2003 này, báo chí lại phải trở lại chuyện silicone vì có những lỗ hổng trong lệnh cấm mà các ngài bác sĩ giải phẫu thẩm mỹ lách qua được. Các ngài bác sĩ gân cổ lên cãi làm gì có chuyện đó. Họ vẫn theo đúng luật. Nhà nước cũng cho biết họ vẫn theo đúng luật để bảo vệ cho các bệnh nhân. Ở các nước khác không biết ra sao, chứ các loại bình ở xứ Lá Phong này vẫn được bảo vệ vững chắc!
Silicone, cao su là những thứ vô tri như gỗ đá. Nó làm hỏng mất vẻ mềm mại, dịu mát của khu đồi núi địa đàng. Cái vùng quyến rũ ngà ngọc đó lúc nào cũng vương vấn những tâm hồn lãng mạn. Khi được phủ kín, nó có cái quyến rũ của vùng đất cấm. Khi nửa kín nửa hở, nó có cái ỡm ờ mời mọc của một thứ trái ngon. Khi lồ lộ dưới ánh mặt trời, nó có cái thỏa thuê níu kéo.
Bạn tôi, ông Đức Phổ, đã mộng như thế này khi lên miền cao gặp được sơn nữ.
qua đồi chạm cánh sim rơi
có cô sơn nữ nằm phơi sơn tình
chút lòng hoang dã mong manh
treo trăm nỗi mộng trên cành chiêm bao.
Cũng bạn tôi, ông Luân Hoán, đã lạc vào vô thường khi tình cờ ghé mắt vào thiên cung.
thấy em thay áo, tình cờ
lòng khi không mọc vạt thơ phiêu bồng
không tim, không phổi bên trong
chỉ loi ngoi cái nọc lòng thanh xuân
giữa sông trăng, bỗng lừng khừng
cắm sào vọc gió nghìn trùng thổi qua
long lanh rớt giọt sương già
thanh tân địa phủ trổ hoa vô thường
Tôi đã nhắc tới tác giả Nguyễn văn Thà và tập truyện Người Thích Nhìn Vú. Người chuộng “mỹ thuật” mà ông Nguyễn Văn Thà nhắc tới là một cố đạo Tây sống trên miền núi nước Việt. Từ cửa sổ phòng ông nhìn ra là một dáng núi tượng hình một người đàn bà nằm khỏa thân mà ông say mê nhìn ngắm. Rõ nét nhất của dáng tượng này là đôi gò bồng đảo. Lẩn trong hang núi là những thạch nhũ mang hình những chiếc vú nhỏ nước xuống. Ông cố đạo Tây thường vào trong đám thạch nhũ này, “tịnh thất” của ông, và trong một lần đi ông đã không trở về. Ông bị giết trong một cuộc chạm súng.
Đọc xong truyện mới thấy ông tác giả này... ăn gian. Ông xài vú... giả!
11/2003
Song Thao
Suu tam tu trang nha cua tac gia Song Thao

[Can Tho]

CỞI

Yêu nhau cởi áo cho nhau
Về nhà mẹ hỏi qua cầu gió bay.
Bài ca dao quen thuộc này đã được phổ nhạc và hát lung tung phụ diễn với những màn cởi, nhất là trong các đám cưới. Cũng may là dân gian ngày xưa hiền lành, chỉ cởi toàn những thứ thuộc vòng ngoài, nếu không nhiều cô dâu sẽ bị lúng túng và nhiều chú rể có thể đứng tim vì bị những con mắt hai họ ăn cỗ trước mình.
Ngày nay, tôi e rằng tình hình không yên tĩnh như vậy. Yêu nhau, lắm chuyện lắm! Tới đâu thì tới. Lúc ngoảnh mặt nhìn lại thì... con ong đã tỏ đường đi lối về. Gặp những anh chàng họ khác thì may, gặp đúng anh chàng họ Sở thì anh ta qua màn hai liền. Từ cởi qua cỡi. Cỡi đây là cỡi ngựa thiệt phóng vù vù như gió.
Yêu rồi cởi, đã đành. Không yêu cũng cởi. Chuyện này liên quan đến các ông họa sĩ, mà tôi thì nhiều bạn họa sĩ lắm, các ông ấy mà mắng mỏ thì thật phiền. Vậy phải nói ngay rằng làm nghệ thuật là nghệ thuật. Con mắt các ông ấy nghiêm túc lắm. Thật mà coi như giả. Các cô người mẫu cứ yên tâm cởi. Không cởi mới sinh chuyện!
Chuyện như thế này. Một cô người mẫu khỏa thân tới xưởng vẽ của họa sĩ làm việc. Buổi sáng, họa sĩ đang uống cà phê (Ôn Đinh Cường nì, ôn hay uống cà phê, nhưng không phải chỉ vì uống cà phê mà đích thị là cái ông họa sĩ trong chuyện này đâu!) bèn bảo cô người mẫu.
“Còn sớm chán, cô ngồi uống với tôi một ly cà phê rồi mình làm việc sau.”
Hai người đang uống cà phê, có tiếng chân đi lên thang gác, họa sĩ tái mặt vội bảo cô người mẫu.
“Cô cởi quần áo lẹ lên! Nhà tôi lên đó!”
Chẳng biết các bạn có biết tới nhiếp ảnh gia chuyên đi các thành phố lớn, kêu người ta ra đường khỏa thân cho ông chụp hình hay không? Tôi thì không nhớ được tên ông này (mà nhớ làm gì nhỉ?). Tới nơi nào ông cũng được hưởng ứng nhiệt liệt. Cần trăm người thì ngàn người đến. Cần ngàn người thì vài ngàn người đến. Bao giờ số người tới cũng nhiều hơn số người cần. Bữa ông tới thành phố Montréal này, thì trên một ngàn người đến theo tiếng gọi của nghệ thuật. Mọi người phải có mặt từ sáng sớm lúc người ta còn nằm trên giường trong một buổi sáng lạnh lẽo, tự cởi quần áo, nằm la liệt trên đường phố theo sự chỉ dẫn của ông. Tôi đã được coi những bức ảnh nghệ thuật này. Trông cứ như một bày heo bị cạo lông con ngửa tênh hênh, con chổng khu lên trời. Con đực con cái, rõ mồn một! Tiền nong gì đâu. Thích cởi thì rủ nhau ra cởi tập thể cho vui vậy thôi!
Cái tội của mấy anh đàn ông là có cặp mắt lé. Cái người đáng phải nhìn, chẳng nhìn, lại cứ thấp thỏm đi nhìn những người chẳng giây mơ rễ má gì với mình. Cặp mắt của các bà lại là cặp mắt của những người chăn dắt. Ra đường chẳng nhìn đường xá, chỉ nhìn vào cặp mắt ông chồng. Mà cặp mắt của các ông có làm gì cho cam. Họ chỉ đang giải đáp một thắc mắc về tâm lý.
Một ông than phiền với bạn.
“Kỳ lạ thật, vợ mình dù có mặc bất cứ một bộ đồ mới, kiểu lạ thế nào đi nữa thì mình cũng chẳng thấy gì khác lạ cả. Còn với những cô gái khác thì dù có mặc đồ cũ, mình cũng vẫn thấy mới lạ phải không?”
“Đúng vậy!”
“Có gì đâu! Nguyên nhân là khi ta đã biết rõ món hàng rồi thì dù có thay đổi lối gói hàng kiểu cách thế nào đi chăng nữa, ta cũng chẳng còn hồi hộp chờ mong gì thêm!”
Trong các bộ phận trên cơ thể người đàn ông, cặp mắt là bộ phận hư nhất. Nó hư là vì cái gọi là thời trang. Thời trang có cái tính sơ ý. Việc phải làm cứ lơ là không chịu làm. Quần áo để làm gì? Có tối dạ đến đâu cũng biết quần áo là để che đậy thân thể. Thời trang lại là anh tối dạ hạng nhất. Nó chẳng biết che chỗ nào, đậy chỗ nào nên lộn tùm lum lên. Các bà giận là phải. Giận nên tạo ra thời trang mới cho đã nư!
Một tối nọ, một bà không mặc gì hết trong phòng ngủ. Thấy lạ, ông chồng hỏi.
“Hôm nay bà làm sao thế, có bị bệnh tâm thần không vậy?”
Bà ưỡn người ra.
“Ông không hiểu gì về thời trang hết! Đây là mốt áo ngủ mới nhất đấy!”
Ông chồng gật gù.
“Cũng được, nhưng nếu mà đem ủi nó sơ qua một chút thì có lẽ đỡ hơn!”
Chuyện cởi có lẽ tới đây có thể chấm dứt được rồi. Vì nó đã đi tới chỗ chẳng còn gì để cởi nữa. Nhưng chuyện cởi nó lạ lắm. Hồi sau mới lắm điều hay. Nhất là khi có dính vào tí tiền. Không phải là tiền còm đâu đấy nhé. Nói ra toàn hàng triệu không. Đầu sỏ là mấy ông thày cởi. Tôi không phải là độc giả của mấy tờ báo người lớn như Playboy, Hustler...(phải nói ngay ra vậy cho bảo đảm!) nên không biết tên mấy ông chủ báo thày cởi này. Thỉnh thoảng ngó lên TV, thấy quanh mấy ông lúc nào cũng có những em bé pưng pưng thơm phức vây kín chung quanh, thấy nổi máu ghen tị. Những em bé đắt giá đó, các ông, vốn là những người tốt bụng, nên chia sẻ với mọi người với cái giá dễ chịu lắm. Năm bẩy đồng gì đó (tôi không bao giờ mua nên không biết rõ!).
Ngày xưa, khi tờ Playboy còn một mình một chợ, chẳng phải cạnh tranh với ai cả nên nghệ thuật lắm. Hình ảnh toàn loại năm chục phần trăm. Đồi núi phương bắc thì rộn rã ánh đèn flash nhưng đồng ruộng phương nam vẫn màn che trướng rủ. Đồi nào ra đồi nấy. Núi đẹp một vẻ thiên nhiên. Thần thánh có ngó mắt qua cũng vẫn thánh thiện được như thường. Thế rồi cái thế giới chúng ta đang sống càng ngày càng quá quắt lắm. Được voi đòi tiên. Mà toàn thứ tiên nguyên thủy. Đồi núi cũng phô ra mà đồng ruộng cũng đẫm ánh mặt trời. Nhức nhối con mắt lắm! Vậy mà đã yên cho đâu. Mấy em người mẫu, tháng tháng phô ra, thì cũng thế thôi. Nhàm!
Mấy ông thày cởi là những nhà sáng tạo đầy... sáng tạo. Mà còn sành tâm lý nữa. Biết tính tình mấy anh đàn ông là tính tình... khoa học. Biết cái gì thì muốn biết tới nơi tới chốn, tới tận cùng ngóc ngách của vấn đề. Thế nên, chẳng cần phải là kiều nữ, chẳng cần phải là đồng ruộng núi đồi loại xịn, cứ bà nào cô nào nổi tiếng trên báo chí là các ông tới đòi cởi cho thiên hạ coi. Chuyện nghe như chẳng dễ. Đang là những nhân vật thời sự được báo chí ngày ngày nhắc tới, dễ gì cởi. Có họa là điên. Các ông thày cởi biết là chỉ có một thứ làm cho đàn bà nổi điên được: tiền! Cái gì cũng có giá cả. Đến mấy thứ đồ cà chớn bầy bán trong cửa hàng cũng còn có giá, huống chi mấy thứ xịn. Thứ xịn có giá của thứ xịn. Bao nhiêu? Tùy. Nhưng chắc chắn có giá. Cứ đúng giá là... ngã giá!
Điển hình là em Monica, người được báo chí thổi phồng lên tuy chỉ có mỗi cái tài là thổi kèn cho ông Tổng Thống thổi kèn saxophone. Tài cán hơn thì có chị Katarina Witts, ngôi sao trượt băng nghệ thuật người Đức. Tới giá là cởi. Còn người anh hùng của nước Mỹ trong chiến tranh Irak Jessica Lynch giá bao nhiêu?
Cô binh nhì Jessica này bỗng được Bộ Quốc Phòng Mỹ bơm lên thành một anh hùng. Đầu năm 2003, Jessica được điều qua Irak, xung vào Đại Đội Bảo Trì 507. Trên lý thuyết đây là một đơn vị hậu cần ở cuối đoàn xe tiếp liệu gồm tám ngàn chiếc dài một trăm dặm, một vị trí an toàn. Cái tích tắc tạo nên một anh hùng chỉ là một tích tắc rủi ro xảy ra vào ngày 23 tháng 3 năm 2003. Đội xe có binh nhì Jesssica đã chạy lạc đường ở thị trấn Wasiryah. Họ bị phục kích và cuộc chạm súng đã diễn ra ác liệt suốt một ngày. Những người chạy đều bị bắn chết, những người chống trả bị bắt và nữ chiến sĩ Jesssica đã anh dũng chiến đấu tới giờ phút cuối cùng. Quân đội Hoa Kỳ đang nóng lòng muốn có được một anh hùng cho cuộc chiến bèn đội vòng hào quang cho Jessica, người đã chiến đấu anh dũng cho tới khi bị bắt với thương tích cùng mình. Cuộc giải thoát Jessica khỏi một bệnh viện của Irak sau đó gay cấn như một phim trinh thám là một dịp tốt để quân đội Mỹ làm ồn ào cả thế giới. Cuốn phim truyền hình Saving Jessica Lynch do đài NBC thực hiện với nữ tài tử Regan được chiếu trong dịp lễ Tạ Ơn vừa qua đã bốc tên tuổi Jesssica lên tới trời xanh. Cả thế giới ngẩn ngơ trước hình ảnh cô gái nhỏ của thị trấn Palestine nhỏ bé. Riêng mấy ông thầy cởi không ngẩn ngơ. Đầu óc họ làm việc ngay. Cởi được em này thì hốt bạc triệu dễ như lấy đồ trong túi.
Ông thày Larry Flynt, chủ báo Hustler, chớp ngay được thời cơ. Ông đã có trong tay những tấm hình Jessica trăm phần trăm. Ông mua được những tấm hình này với giá bao nhiêu? Ông lắc đầu không nói. Ông đã có ý định phổ biến những tấm hình hốt bạc này nhưng ông đã nghĩ lại thấy không nên làm hỏng hình ảnh một anh hùng của nước Mỹ, một Jeanne d’Arc thời nay!
Jessica có phải là một anh hùng không? Trong cuốn hồi ký bạc triệu I Am A Soldier, Too mới được tung ra thị trường bán đắt như tôm tươi, Jessica đã lắc đầu không nhận mình là một anh hùng. Trong một cuộc phỏng vấn truyền hình cô đã thành thật xác nhận: “Họ (quân đội Mỹ) đã lợi dụng tôi để tuyên truyền. Tôi không muốn hưởng những gì mình không làm”. Cô đã chẳng chiến đấu chiến điếc gì hết, súng của cô bị kẹt đạn ngay từ những giây phút đầu tiên của trận chiến, cô không bắn được lấy một viên đạn! Những gì cô còn nhớ được là đã sụm xuống và cầu nguyện.
Jesssica đã hiên ngang từ chối làm người hùng của nước Mỹ. Cô đúng là một người can đảm. Bạn có muốn nhìn rõ đường tơ kẽ tóc của người can đảm này thì hãy chuẩn bị tiền sẵn để mua báo Hustler. Giá bao nhiêu? Tôi không biết ( đã bảo là tôi không phải độc giả của tờ báo này mà!).
Bạn tôi, ông Luân Hoán, thấy ông Larry Flynt múa cũng múa. Ông Larry lót tay bằng đô la để cởi, bạn tôi cởi bằng thứ mà bạn tôi rất giàu có: thơ!
với thân thơm suối thơm đồi
xin em dành một cõi ngồi tôi riêng
một mình tôi được ưu tiên
một mình tôi đủ thẩm quyền nhớ nhung
sẽ chạm tình dọc sống lưng
sẽ khắc thơ giữa hồng trung chánh tòa
cho em mặc sức trổ hoa
bốn mùa vĩnh viễn đều là mùa xuân
em tha hồ cởi áo quần
ngâm mình giữa cõi nhớ nhung sinh tồn
câu thơ lục bát dẫu mòn
vẫn còn thơm ngát lũng cồn nữ vương
Mà này, sao cứ nhè phụ nữ mà cởi? Xem ra bất công quá chừng chừng. Cởi các ông một chút cho vui. Nghe ra khó vui quá! Thây kệ, không vui cũng cởi. Cho có nếp có tẻ.
Nhà sắp có khách, bà vợ tay chống nạnh hất hàm hỏi ông chồng.
“Bộ ông định mặc quần đùi để tiếp khách hay sao vậy?”
Ông chồng hậm hực.
“Phải, tôi muốn mọi người đều biết bà đã nuôi tôi như thế nào!”
Bà vợ không phải tay vừa.
“Được! Nếu vậy ông hãy cởi luôn cái quần đùi ra đi, để cho họ thấy là ông có đáng để nuôi hay không!”

12/2003
Song Thao

[Can Tho]

ĐẠN

Trong cuốn tiểu thuyết Ăn Mày Dĩ Vãng của Chu Lai do nhà xuất bảnVăn Học Hà Nội ấn hành vào năm 2003, tôi nhặt được hai đoạn ngắn nói về đạn.
“Thủ phạm chính là Tuấn, xạ thủ B41, đang ôm cứng lấy gốc cây, quỳ gục, mặt mày bạc phếch, mắt đổ chàm và toàn thân run bắn như đang lên một cơn động kinh dữ dội. Trái đạn khổng lồ hình hoa chuối lúc nẫy nằm nghễu nghện ở đầu nòng giờ không còn nữa, thay thế vào đó là một ngúm khói vàng đục đang ngoằn ngoèo bay ra... Hai mươi tuổi, quê Nghệ An, đen cháy, bền như một sợi chão neo thuyền, đánh giặc như trò đùa, chưa hề biết sợ là gì, lần đầu được phân công đảm trách cây hỏa lực hạng nặng thay cho Bảo bị sốt rét, không biết táy máy thế nào, cậu ta để cướp cò”.
..................
“Anh không muốn cho cậu trai mười tám tuổi tất cả đang còn ngơ ngác và trong trắng, cái gì cũng có thể ngạc nhiên được này nhìn thấy độ rung của hai đầu dây võng ngày một cuồng loạn lên và sau đó là duỗi dài ra, bất động. Càng không muốn cho cậu ta thấy những vật thể lỏng mầu trắng đục từ mép võng tia nhẹ xuống thảm lá rừng khô cũng như bàn tay thẫn thờ của Khiển nhặt mấy chiếc lá khô khác đậy điệm kỹ càng lên cái vật thể đó như thể chôn cất rồi vật mình nằm ngửa ra, mắt nhìn xuyên qua vòm lá vào bầu trời chan hòa ánh nắng, buồn rười rượi...”
Hai đoạn văn nói về hai thứ đều là đạn cả, dù hình thức thứ đặc thứ lỏng, thứ làm chết người và thứ làm thành người. Cướp cò súng, đối với thứ đạn trước là chết chóc, thứ đạn sau chẳng chết ai. Hậu quả thường chỉ là một cái nhìn nhẹ nhàng nửa trách móc, nửa giễu cợt, nửa tiếc nuối. Nhưng láng cháng cũng có thể tạo thành một đám cháy lớn. Cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Bill Clinton, ngay trong Tòa Bạch Ốc, đã để cho em bé tập sự viên Monica nghịch súng, súng bị cướp cò, đạn tung tóe lên chiếc áo cô bé. Cô bé lãng mạn không chịu đưa đi giặt ủi, giữ lại làm kỷ niệm. Ai ngờ, những dấu đạn trên áo suýt chút nữa làm tiêu tan chiếc ghế Tổng Thống và đã thực sự làm rung chuyển... thế giới!
Thực ra, thứ đạn lỏng này không phải được tạo ra để nhễu nhão bắn...chim trời cá biển mà có sứ mệnh đàng hoàng. Bắn xong phải “thua thì thua quyết níu lấy con”. Vậy mới đạt. Và xạ trường phải có bài có bản hẳn hoi, như Nữ Sĩ Hồ Xuân Hương đã chỉ bày ra.
Thoạt mới vào chàng liền nhảy ngựa
Thiếp vội vàng vén phứa tịnh lên
Hai xe hà chàng gác hai bên
Thiếp sợ bí thiếp liền ghểnh sĩ
Chàng lừa thiếp đang khi bất ý
Mang tốt đầu dú dí vô cung
Thiếp đang mắc nước xe lồng
Nước pháo đã nổ đùng ra chiếu...
Đi theo từng bước chiến thuật như thế, chiếu chỉ có bí. Bí mới óc ách cái vòng số 2. Sưng tấy lên! Giận!
Bà vợ từ nhà hộ sinh về, mặt một đống, chì chiết anh chồng.
“Này, tôi cho anh biết là từ rày trở đi thôi đấy nhé. Tôi thề từ nay tới già tôi mà...với anh nữa thì súng đạn sẽ bắn tôi!”
Sáu tháng sau, anh chồng vẫn không dám đụng đến vợ vì sợ vợ mình chết do súng đạn. Bỗng một đêm, trong lúc ngủ say, anh chồng giật mình vì có người chui vào mùng. Anh nạt lớn.
“Ai đó?”
“Em.”
“Em là ai?”
“Là người không sợ súng đạn!”
Nhưng không phải cứ đủ bộ lệ súng đạn, bia đỡ là xạ trường mở cửa hoạt động ngay được đâu. Đối với binh sĩ Canada đang đóng quân tại A Phú Hãn, chiến trường không phải là xạ trường. Những cặp vợ chồng binh sĩ Canada đang làm nhiệm vụ... quốc tế trong thời gian 6 tháng đã bị cấm không được đánh cờ người với nhau. Nơi chiến trường, chỉ có một thứ súng đạn được xử dụng: súng nhắm vào địch quân. Các thứ súng khác phải gói ghém kỹ lưỡng. Lệnh này, dĩ nhiên, rất khó mà thi hành. Mỡ treo trước miệng mèo mà mèo cứ ngậm miệng rỏ dãi thì tốn công lực lắm. Sue Johnson, 26 tuổi, nhân viên dân sự làm việc trong Trại Julien, và chồng là Raymond Peach, 27 tuổi, một hạ sĩ trong Lữ Đoàn 3, cho biết là họ rất khó xử đối với nhau. Thỉnh thoảng họ chỉ có thể ôm hôn lén lút với nhau một chút cho đỡ ghiền. Họ cảm thấy sao? Chúng tôi có cảm tưởng giống như là cuộc sống vợ chồng 6 năm của chúng tôi đã đi đến tan vỡ. Nhưng luật là luật. Cấm léng phéng, dù là súng đạn, bia bắn đã được đăng ký hợp pháp đàng hoàng. Trong số 2000 binh sĩ Canada trú đóng tại A Phú Hãn có tất cả 15 cặp vợ chồng treo mỏ như vậy!
Treo mỏ thì than, nhưng giả dụ ra giá cho họ là cứ mỗi cuộc càn quét phải có kết quả cụ thể, họ có dám không? Chắc họ đầu hàng chịu thua gấp! Như vậy, trên trái đất đa chuyện này, giờ phút nào mà chẳng súng nổ, đạn bay, bia cứ giương lên, mà vòng số 2 vẫn cứ... mặt trận miền tây vẫn yên tĩnh! Đó là ý muốn của con người, do con người bày đặt ra. Trong tạp chí Hợp Lưu số tháng 12/2003 và tháng 1/2004, có truyện ngắn Cuộc Thảm Sát của Ngô Tự Lập mà nhân vật chính xưng tôi, là... đạn dược.
“Cuộc đời chúng tôi ngắn ngủi nhưng sứ mệnh thật lớn lao. Chúng tôi biết mình phải làm gì mà chẳng cần ai dạy bảo. Chúng tôi sẽ được phóng vào một đường hầm tối, nóng bỏng và ẩm ướt. Chúng tôi sẽ phải bơi ngược dòng cho đến cuối đường hầm. Dĩ nhiên không một ai trong lũ chúng tôi hình dung ra đường hầm, không một ai hình dung ra nơi phải đến. Chúng tôi cũng biết trước rằng không phải ai cũng đến được cuối đường hầm-hầu hết sẽ kiệt sức trong cuộc đua ngược dòng khốc liệt. Nhưng kẻ nào đến đích thực sự là vị anh hùng. Anh ta sẽ hòa nhập nửa kia của mình đang chờ sẵn. Một cuộc hóa thân huyền diệu. Và thế là bắt đầu sự phôi thai một con người.”
Anh chồng, chủ kho đạn, khá lang bang. Chị vợ điện thoại đến sở anh làm hẹn chồng về ăn cơm có món canh cua anh thích. Nghe giọng người vợ, chú tinh trùng, nhân vật chính trong truyện, thấy có cảm tình ngay. Cô ấy sẽ là một người mẹ tuyệt vời! Nhưng anh chồng chẳng thiết gì cơm canh ở nhà, anh giang hồ đi... ăn phở. Trong phòng khách sạn, với cô tình nhân, anh xả đạn.
“Nhưng tôi không còn đủ thời gian để nghĩ thêm gì nữa. Áp xuất tăng cao đến mức tôi tối tăm mặt mũi. Tôi cố vẫy đuôi nhưng vô ích.
Bây giờ thì tôi không thể nghĩ gì được nữa. Nóng. Ngột ngạt. Tiếng cười nhỏ dần, biến thành tiếng thở hổn hển đứt quãng lẫn với những tràng rên rỉ. Rồi những cơn sóng trào kỳ lạ ào ào cuốn chúng tôi đi.
Đột nhiên, trời đất rung chuyển. Từng đợt, từng đợt liên tiếp. Tôi thấy mình bị phóng ra như một viên đạn.
“Đây rồi, cái thời khắc ấy đã đến”-Tôi nghĩ.
Nhưng cái thời khắc ấy mãi mãi không đến. Trong tích tắc, chúng tôi nhận ra mình bị ném vào một lớp màng dày. Cả lũ chồng đống lên nhau. Mùi cao su xông lên tởm lợm. “Hóa ra là thế, mình cũng từng nghe nói!”- Ý nghĩ ấy thoáng qua như một ánh chớp.
Tôi đã từng nghe nói, nhưng lần đầu tiên được biết cũng là lần cuối!”
Bao cao su? Thứ “áo mưa” vô hiệu hóa sức công phá của đạn dược đã được các nhân viên kế hoạch hóa gia đình tung đi khắp hang cùng ngõ hẻm. Tại một làng quê, cô nhân viên xã hội chỉ bảo cho dân làng cách dùng bao. Cô trình diễn bằng cách dùng bao xỏ vào ngón tay cái như một thí dụ. Một thời gian sau, đoàn trở lại làng, vừa bước chân vào cổng làng, tiếng trẻ khóc oe oe vẫn ầm ĩ khắp thôn xóm. Kết quả rõ ràng là một con số không. Để tìm hiểu lý do, cô cho gọi một anh nông dân tới. Cô giơ chiếc bao ra, giọng tức tối.
“Anh có dùng chiếc bao này không?”
“Thưa có. Tôi chẳng bao giờ quên cả!”
“Thế tại sao vợ anh vẫn cứ mang bầu?”
“Tôi không biết nữa. Cô dậy sao tôi làm đúng như vậy.”
“Vậy anh thử làm ngay trước mặt tôi xem có đúng không!”
Anh nông dân sợ sệt, e dè rút chiếc bao trong túi ra, xé vỏ bao một cách thành thạo, kéo chiếc bao ra, và xỏ vào ngón tay cái!
Đạn bây giờ không tốt bằng đạn ngày xưa. Theo một cuộc nghiên cứu do Bác Sĩ Siladatiya Battacharya thực hiện tại Aberdeen, vừa được công bố trên báo chí Anh thì đạn dược của các ông bây giờ kém lắm. Phẩm chất đạn thua xa các bậc tiền nhân. Cuộc khảo cứu dựa trên mẫu của 7500 ông cho thấy trung bình chỉ có 62 triệu tinh trùng trong một mili khối tinh dịch. Mười năm trước, con số này là 87 triệu. Và 50 năm trước là 113 triệu. Sao đạn lại càng ngày càng lép đi như vậy? Một số các nhà khoa học cho là tại vì thuốc diệt trùng, nhựa hóa học, kỹ nghệ, thuốc men và ô nhiễm môi trường. Những thứ này được dùng lan tràn đã làm rối loạn sự cân bằng hormone nơi hệ thống truyền giống của người nam. Muốn có số tinh trùng khỏe mạnh và đông đảo, các nhà khoa học khuyên các ông nên tránh để bị stress, đừng hút cần sa hoặc các thứ có cocaine, ít uống rượu hút thuốc lá, giảm uống cà phê, ăn nhiều rau, tạo nhiều thời gian thư giãn tinh thần. Cứ một trong sáu cặp vợ chồng Anh, và một trong tám cặp vợ chồng Canada có vấn đề trong việc tạo sinh. Mà lỗi tới 35 phần trăm về phía các ông. Con số tiền định!
Nhưng các ông nào còn muốn có chút lộc cho đời cũng đừng nên lo lắng quá kẻo bị... stress. Vì chỉ khi nào số tinh trùng xuống dưới 20 triệu trong 1 mili khối tinh dịch thì mới thật sự có vấn đề. Muốn chắc ăn thì, trước khi có thể có vấn đề, để dành đạn đi. Để dành đạn?
Hai anh cướp, chờ lúc đêm tối, đột nhập vào một ngân hàng. Họ mở từng chiếc két. Két nào cũng không có tiền. Một anh tức giận lầu bầu với bạn.
“Mẹ kiếp! Tụi nó định chơi xỏ mình hay sao mà để trong két toàn sữa chua không vậy?”
Anh kia gật gù.
“Bố khỉ! Tụi nó chơi thì mình cũng chơi luôn. Cho sáng mai tụi nó hết ăn sáng!”
Hai anh hì hục mở từng hũ uống cho cạn hết sữa chua rồi thơ thới ra về.
Sáng hôm sau, trong mục tin vắn, các báo đều loan tin một Ngân Hàng Tinh Trùng bị cướp!
Ngân Hàng Tinh Trùng để làm chi vậy? Để chứa đạn dược do người ta gửi, phòng khi dùng đến. Điển hình là ông chồng của ca sĩ Céline Dion, trước khi chạy hóa chất điều trị bệnh ung thư, đã mang đạn tới gửi. Và sau đó, cô ca sĩ bạc triệu này đã thụ thai với thứ đạn không do súng bắn ra này.
Thời vua Minh Mạng thì làm gì đã có ngân hàng. Đạn ông gửi thẳng cho các bà cung phi giữ dùm. Vừa gọn, vừa có kết quả ngay. Thứ đạn “nhất dạ ngũ giao sinh lục tử” này quả là thứ đạn... vua. Chúng đã đụng bia của 43 phi tần cung nữ và tạo được 78 hoàng nam, 64 hoàng nữ. Tổng cộng lại là 142 trự!
Vua có... ngon nhất không? Chưa chắc!
Hai vợ chồng nhà kia tới thăm một trại nuôi súc vật. Ông chủ trại chỉ vào một con heo đực.
“Anh chàng này có thể phủ nái mỗi ngày mười lần như không.”
Bà vợ nhìn xéo ông chồng.
“Ông thấy chưa?”
Ông chồng cúi gầm mặt, suy nghĩ, rồi hỏi lại ông chủ trại.
“Ông muốn nói là nó phủ chỉ một con nái?”
Ông chủ trại lắc đầu.
“Đâu có uổng như vậy được! Mười con nái khác nhau chứ!”
Ông chồng nhìn xéo qua bà vợ.
“Bà thấy chưa?”


01/2004

Song Thao

[Can Tho]

SÚNG


“Việt Cộng ở phía tàu mắc cạn hình như đã đến gần tuyến vì tôi nghe tiếng súng mỗi lúc một chát chúa hơn. Tiếng súng phòng thủ của tiểu đoàn 5 chỉ còn là cầm chừng vì mỗi lúc tôi thấy một thưa hơn… Tôi nằm đắp chung poncho với cô gái. Hơi ấm từ người nàng làm tôi khó chịu, không phải tôi khó chịu cô gái mà tôi khó chịu tôi. Đời thuở nhà ai, trong hoàn cảnh này, người ta ai cũng phải lo mà giữ sức khỏe, còn tôi, tôi lại muốn phung phí sức khỏe. Bộ chưa đủ mệt hay sao?... Bàn tay tầm bậy của tôi mầy mò tứ tung trong poncho. Cô gái không có thái độ hoan hô hay đả đảo gì ra mặt, nhưng người cô ta đang từ âm ấm chuyển dần sang nóng, hơi thở dồn dập và rõ tiếng hơn. Đến một lúc thuận tiện, tôi tìm một vị thế thích hợp. Nhưng vị thế thuận tiện đã không có với chúng tôi. Cát dính lung tung lên người chúng tôi, ở dưới hố thì hố được đào cong vòng như cái võng, kéo nhau lên trên miệng hố, đạn Việt Cộng bay loạn xạ ở tầm rất thấp. Rất thèm, nhưng thôi thì đành chịu, lắc đầu, chép miệng, ngậm ngùi.”

Trích đoạn trên từ cuốn hồi ký Tháng Ba Gãy Súng của Cao Xuân Huy. Chuyện xảy ra vào ngày 26 tháng 3 năm 1975, khi các tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến tập trung trên bờ biển Thuận An để xuống tàu rút về Nam. Cuộc di tản thất bại. Dân chúng và các binh sĩ thuộc các binh chủng khác đã tràn ra bờ biển, tranh dành nhau xuống tàu gây nên cảnh hỗn loạn, bắn giết nhau. Hoạt cảnh trên xảy ra khi những binh sĩ Thủy Quân Lục Chiến đành phải quay trở lại, lập phòng tuyến chống lại Việt cộng đang tràn tới. Binh sĩ tập họp tạm thời không đội ngũ, súng ống vá ráp nhặt nhạnh được gì dùng nấy. Phòng tuyến chỉ là tạm bợ, trước sau gì cũng bị địch quân tràn ngập. Trong tình cảnh dầu sôi lửa bỏng như vậy, ông Trung Úy Cao Xuân Huy xài súng lung tung. Súng này súng khác. Súng trên tay, súng trong người. Cứ loạn cả lên!

Súng là một nét nam nhi. Không súng như hoạn quan hay dùng súng sai mục tiêu như dân gay, õng ẹo liền! Nam nhi đâu thấy! Nam nhi nên súng phải như thép. Oai hùng và nghễu nghện. Đó là nói về súng khi chinh chiến. Còn khi súng ở thế nghỉ cũng èo uột chun choen. Chuyện thường tình như vậy, ai chẳng biết, dù thuộc giới có súng hay không.

Trong giờ giải phẫu sinh lý, giáo sư hỏi: “Các em hãy cho tôi biết bộ phận nào của cơ thể sẽ tăng kích thước lên gấp bốn lần ở trạng thái hưng phấn?”
Một nữ sinh ngồi ở hàng ghế đầu cười khúc khích, che miệng ấp úng:
“Hì, hì…”
Đợi câu trả lời không được, giáo sư nói tiếp:
“Đó là đồng tử! Còn cái không nói, chỉ hì hì… thì giỏi lắm chỉ tăng lên được gấp đôi thôi!”

Chỉ tăng gấp đôi, vậy mà không phải muốn là được. Khi cơ thể tàn lụi với thời gian, súng siếc nản lắm. Mà chẳng cứ súng, thứ gì trong cơ thể cũng xuống cấp.

Trên thời móm mém nhai chẳng vỡ
Dưới lại chun choen nhét chẳng vào!

Nói như vậy nhưng anh hùng về chiều cũng chẳng nên nản chí. Không phải khi tuổi tác chồng chất lên cao là súng hết gân guốc. Cũng còn vớt vát được. Thậm chí 70 hoặc 80 tuổi đôi khi súng vẫn cương cường như ai. Dĩ nhiên chẳng có thể đến hẹn lại lên như thuở thanh xuân mà phải dỗ dành phát mệt. Nhiều súng khó tính dỗ dành cũng cứ gặp nhau làm ngơ. Trước đây thì… thày chạy. Vài năm gần đây có tin vui giữa giờ tuyệt vọng. Danh sách các anh hùng cứu bồ gồm Viagra, Levitra, Cialis. Bạn nào muốn thấy công đức của các vị anh hùng này thì cứ mở TV xem mục quảng cáo có mấy ông vừa tắm vừa hát vang nhà vang cửa thì biết!

Anh hùng có anh hùng chính hiệu, có anh hùng… rơm! Loại anh hùng hại súng này đang hoành hành tại Việt Nam. Đó là các loại thuốc dỏm bán đầy ở các chợ trời và ngay cả trong nhà thuốc nữa. Thuốc dỏm không phải là không có công hiệu, trái lại nó công hiệu quá trớn. Dựng cờ cứu nước, nước cứu xong rồi, cờ vẫn hiên ngang không chịu cuốn! Như trường hợp anh H.Q.T., cư ngụ ở Vĩnh Long, trung tuần tháng 3 vừa qua, đã phải đưa vào cứu cấp tại Bệnh Viện Bình Dân trong tình trạng súng như khúc cây, đau tức ở vùng hạ bộ, tiểu tiện khó khăn. Lý do: anh dùng Viagra dỏm. Anh T. cho biết, sau khi dùng ¼ viên thấy hiệu nghiệm. Hai ngày sau, thuốc vẫn còn hiệu nghiệm! Súng ống nhất định không chịu thao diễn nghỉ! Hoảng quá, anh vội cầu cứu tới bệnh viện. Bác sĩ Nguyễn Thành Như phải dùng phẫu thuật để… hạ cờ! Nếu để trễ hơn sẽ đưa tới tình trạng xơ hóa chú nhỏ, nếu có trở về tình trạng cũ thì súng ống cũng hết xài. Chỉ có nước cho vào kho phế liệu! Như trường hợp anh D., 34 tuổi, cư ngụ ở Tiền Giang. Anh cứ cờ bay cờ bay đến 4 ngày mới tìm tới bệnh viện. Bác sĩ cũng đành bó tay. Mới 34 tuổi đã vĩnh viễn giã từ vũ khí. Thảm thương thay!

Súng cương cường quá đáng vì dùng thuốc dỏm là một chuyện. Nhiều nam nhi bình thường cũng… rối loạn cương dương. Rối loạn cương dương là một danh từ văn hoa để chỉ tình trạng lảng nhách: khi cần thì súng ống ủ rũ, khi không cần thì cương cường vươn lên. Có ông đang ngồi họp, đang đi trên đường, không có kích thích gì cả, tự nhiên cờ bay thẳng cánh, can cũng không được. Vậy mà khi trận chiến bày ra, cuộc cờ sắp vui thì súng ống lại… đi ngủ ! Theo các công trình nghiên cứu tại Việt Nam thì có 15,7% nam giới nước ta bị chứng bệnh lảng xẹt này. Theo một cuộc điều tra của Khoa Tiết Niệu, bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, thì bệnh này phát triển tùy theo tuổi tác và ngành nghề. Lứa tuổi từ 18 đến 30: 10,8%; từ 41 đến 50: 44%; trên 60 tuổi: 57%. Theo ngành nghề thì công chức: 74%; công nhân: 6,5%; nông dân: 3,2%; cựu chiến binh: 14%; nhà văn nhà báo: 1,6%; thương gia: 6,5%. Kết quả này không được các nhà điều tra giải thích gì cả. Tại sao có giới bị ít, có giới bị nhiều? Chịu! Tôi chỉ chú ý tới điểm các nhà văn nhà báo chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ. Cứ trăm ông mới có 1,6 ông dính. Đâu tới lượt mình!

Súng có nhiều loại. Súng lục, súng trường, súng liên thanh, súng đại bác… Súng bắn nước cũng có nhiều cỡ. Lớn nhỏ tùy theo… ý trời. Các nam nhi mới lớn, chiến trường chưa xông pha vẫn cứ hay thắc mắc là khẩu súng cơ hữu của mình có đủ khả năng chiến đấu không? Hơi đâu mà lo. Nữ sĩ Hồ Xuân Hương đã chẳng từng thơ: rộng hẹp nhỏ to vừa vặn cả / ngắn dài khuôn khổ cũng như nhau đấy sao! Nhưng con tạo nhiều khi cũng chơi khăm. Cứ 200 trự thì có một trự được phú cho khẩu súng có cũng như không, chẳng nên cơm nên cháo gì cả. Như anh chàng Sergei, cư dân của một ngôi làng không được nêu tên tại Tây Bá Lợi Á chẳng hạn. Súng của anh khi cờ bay cũng chỉ vỏn vẹn được có 5 phân! Năm phân là một con số vô ích. Chẳng vào tới đâu cả. Anh phải tìm lên thủ đô Mạc Tư Khoa tìm tới nhà giải phẫu tài ba Mikhail Sokolshchik thuộc Trung Tâm Y Khoa Giải Phẫu Quốc Gia để điều chỉnh súng. Nhà… sửa súng này đã có 13 năm kinh nghiệm trong nghề, đã tiến hành hàng ngàn vụ, từ những vụ đổi giống từ nữ nhi sang nam tử đến những vụ tai nạn gẫy súng hoặc súng thiếu kích cỡ. Anh Sergei đã phải chi ra 2500 đô để tân trang súng. Trong một cuộc giải phẫu kéo dài tới 11 tiếng đồng hồ, chuyên viên sửa súng Mikhail đã cắt rời phần đầu súng của bệnh nhân, cấy nó vào phần trên cánh tay trái của anh để giữ cho nó sống. Sau đó ông cắt hai lớp da trên phần dưới cánh tay rồi quấn quanh một ống nối bằng chất silicone. Thủ thuật kế tiếp là nối phần của quý vào với chiếc ống này, lấy cả phần tân trang mới này ra khỏi cánh tay và nối lại với phần gốc ở vị trí cũ. Thế là xong. Anh Sergei có một khẩu súng kích cỡ dài tới gần 17 phân. Phẫu thuật gia Mikhail cho biết là súng tuy là tân trang nhưng dùng tốt như súng mới, có thể bắn vung vít và làm sưng bụng được như các khẩu súng thông thường khác!

Bắn vung vít, nói vậy mà không phải vậy! Có họa là sức voi! Nhịp bắn tùy theo từng người. Các nhà điều tra và thống kê thích qui chuyện bắn biếc theo từng dân tộc. Theo điều tra của hãng bao cao su Durex thì dân Pháp ngày nay đang chiếm huy chương vàng về bắn. Trung bình mỗi năm 137 lần. Theo sát là dân Hy Lạp: 133 lần; Serbia: 131 lần, đồng hạng với dân Hung Gia Lợi. Còn con rồng cháu tiên thì sao? Thưa 87 lần, tần số bắn chỉ bằng 64% so với huy chương vàng Pháp! Bà Khuất Thị Hải Oanh thuộc Viện Nghiên Cứu Phát Triển Xã Hội tại Hà Nội cho rằng như vậy, đối với người Việt Nam, cũng coi là được!

Súng là một cách nói đánh lạc hướng. Thực ra cái củ lẳng có rất nhiều tên. Khỏi điểm hết ra đây, hải nội chư quân tử cũng đã đọc lên vanh vách. Nhưng cái tên cúng cơm của nó thì ai cũng ngại nói ra. Nhà phê bình văn học Nguyễn Hưng Quốc vừa có một bài viết trên diễn đàn Talawas mang cái tên rất dân gian. Bài “ Con c..”. Cái tên nghe đã thấy thách thức. Đó là tôi đã mạn phép dùng hai dấu chấm để dấu đi một nguyên âm và một phụ âm, được trang điểm thêm dấu á dấu nặng đàng hoàng. Bài viết đã mang cái vật thể ở miệt dưới lên một nấc rất cao: nấc văn hóa!

“Mang tính văn hóa, c.. không phải chỉ là một vật thể mà còn là một ký hiệu, hơn nữa, một ẩn dụ, tồn tại như một biểu tượng, nghĩa là vừa là nó lại vừa không phải là nó. Nó là biểu tượng của vô số điều khác nhau: với các nhà sinh học, nó là biểu tượng của sự truyền giống; với các nhà đạo đức, nó là biểu tượng của xác thịt và của sự phàm tục, một đối cực của tinh thần và sự linh thiêng; với các nhà nữ quyền, nó là khí cụ dùng để trấn áp; với các nhà thẩm mỹ truyền thống, nó là biểu tượng của sự tục tằn; với các nhà thẩm mỹ theo khuynh hướng cách tân, nó là… cách mạng..v..v.. Tính biểu tượng ấy làm cho c.. trở thành từ đa nghĩa và đa tầng: nó thâu tóm trong nó cả lịch sử nhận thức và lịch sử thẩm mỹ của một cộng đồng. Người ta đối diện với nó không phải chỉ với tư cách một cá nhân mà còn với tư cách của một tập thể và một lịch sử. Cảm giác thích thú hay khó chịu của người đọc khi đọc bài viết này là một thứ phản ứng có điều kiện, được hình thành dần dần qua thời gian, với vô số những tác động từ bên ngoài, chứ tuyệt đối không phải là một cái gì tự nhiên nhi nhiên. Bắt chước cách nói đã thành sáo ngữ, tôi có thể nói thế này: bạn hãy cho tôi biết bạn có cảm giác như thế nào khi đọc chữ “con c..” trong bài viết này, tôi sẽ cho bạn biết bạn là ai.”

Bạn là ai? Tôi đâm ra bối rối! Cái thứ con người cứ phải giấu giấu giếm giếm, tưởng như thể là một thứ rất hạ tiện bỗng được khoác cho những thứ vừa to lớn vừa trí thức vừa đụng tới lịch sử. Không phải là lịch sử của một triều đại, một dân tộc đâu nhé, mà là lịch sử của… văn minh nhân loại!

Cái mà từ đầu bài tới giờ tôi gọi một cách lảng nhách là súng đã được nhà phê bình văn học Nguyễn Hưng Quốc bơm lên thành một vật thể quan trọng. Nó là cái mà ông Ba Mươi cũng phải sợ. Nguyễn Hưng Quốc đã nhắc lại một truyện tiếu lâm ngày xưa.

Một hôm, một con cọp đến rình rập quanh một mái nhà tranh lụp xụp cạnh một khu rừng. Nó nghe hai vợ chồng trong nhà chuyện trò. Người chồng hỏi: “Nghe nói dạo rày cọp hay ra bắt người lắm, mình có sợ không?” Người vợ đùa, bỗ bã: “C.. còn không sợ, sợ gì cọp.” Con cọp không hiểu “c..” là gì nên rất đỗi hoang mang. Nó nghĩ thầm: đó hẳn là một con vật gì ghê gớm lắm, nhất định là ghê gớm hơn cả cọp. Từ hoang mang đến sợ hãi, nó lặng lẽ bỏ đi. Trên đường, tình cờ nó gặp một bà già. Bà già kinh hoàng, ngồi thụp xuống và co rúm người lại, nhưng con cọp trấn an: “Đừng sợ. Tôi không ăn thịt bà đâu. Tuy nhiên, bà phải thành thực trả lời tôi câu hỏi này: con c.. là con gì mà nghe nói còn ghê gớm hơn cả cọp thế?” Bà già nhanh trí, hiểu ngay, bèn trả lời: “Ối dào, ông ấy khủng khiếp lắm. Ông ấy cắn tôi một cái mà đến nay đã mấy chục năm rồi vết thương vẫn chưa lành.” Nói xong, bà lấy tay quẹt vào dưới đáy quần rồi dí vào mũi cọp. Con cọp ngửi mùi, phát khiếp, phóng chạy như bay, tự nhủ: “Độc thật! Nguy hiểm thật!”

Cái thứ mà cọp phát khiếp, nhà thơ Hồ Xuân Hương lại na ná gọi là… cọc! Nó cũng ghê gớm lắm.

Bốn cột khen ai khéo khéo trồng
Người thì lên đánh kẻ ngồi trông
Trai đu gối hạc khom khom cật
Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng
Bốn mảnh quần hồng bay phấp phới
Hai hàng chân ngọc duỗi song song
Chơi xuân đã biết xuân chăng tá?
Cọc nhổ đi rồi lỗ bỏ không!

Dù ai nói đông nói tây, tôi vẫn cứ khoái gọi cái mà chúng ta nói tới là súng. Nghe vừa oai hùng, vừa chinh chiến, vừa khói lửa mịt mù, vừa trưởng thượng, vừa quyền uy, vừa hùng dũng, vừa gân guốc hết biết.
Súng đã nằm từ đầu bài với Tháng Ba Gãy Súng của nhà văn Cao Xuân Huy. Cuối bài, tôi muốn nhắc đến thơ của ông bạn Hoàng Xuân Sơn cảm đề Tháng Ba Gãy Súng.

Không thể nào không nhớ
đạn nổ rền trong đầu
bảng tên đời mốc thếch
gãy súng rồi về đâu!

Gãy súng
gãy súng
tháng ba gãy
tay gờm chân dợm chạy
tháng ba dợm chạy
gãy súng rồi
chạy đâu!

Súng gãy, chạy đâu được! Có chạy về nhà cũng không xong. Nước non gì nữa!

04/2005
Song Thao
Trich tu trang nha cua tac gia Song Thao

[Can Tho]

CƯỚI


Nói chuyện cưới vào lúc này là nói... vuốt đuôi. Những ngày lạnh đã trở về. Cảnh vật đã xuống sắc. Mọi thứ đều teo cả lại. Cưới cũng teo theo. Những ngày nóng người ta ào ào lấy vợ lấy chồng để ấp ủ nhau. Những ngày lạnh người ta nằm không cho... mát cõi lòng. Vậy nên chẳng ai muốn thắt nơ đội voan cùng với tuyết. Nhưng nói chuyện cưới lúc này lại là nói... chặn đầu. Ở Việt Nam, cùng với thu về, người ta đi may áo cưới. Từ thu sang đông người ta nắm tay dẫn nhau đi vào cuộc sống mới rầm rập. Càng gần Tết cưới càng bạo. Ai cũng muốn lấy vợ ăn tết. Rủ nhau lấy vợ như đi sắm đồ tết. Làm như trong nhà đang thiếu... máy phát thanh!

Ngày xưa, lấy vợ lấy chồng chẳng phải chỉ là việc may áo cưới. Muốn có ngày hợp cẩn, còn phải qua... đoạn đường chiến binh của lễ lạc, thủ tục. Coi mắt, dạm hỏi, thách cưới, làm rể (một lối làm...công quả!)... Trần thân mới có cái ngày... diễn hành:

Một cụ già râu tóc trắng như bông,
Mặc áo đỏ, cầm hương đi trước đám.
Dăm sáu cụ áo mền bông đỏ sẫm,
Quần nâu hồng, chống gậy bước theo nhau.
Hàng ô đen thong thả tiến lên sau.
Kế những chiếc mâm đồng che lụa đỏ.
....................
Một chị sen đầu đội chiếc chăn hồng
Đặt trên cái hòm da đen bóng lộng.
Người cô dâu hôm nay coi choáng lộn,
Vành khuyên vàng, áo mớ, nón quai thao.
Các bạn cô bằng tuổi cũng xinh sao,
Hai má thắm, ngây thơ nhìn trời biếc.
Dăm bảy cô phủ mình trong những chiếc
Áo đồng lầm, yếm đỏ, thắt lưng xanh.
(Đoàn Văn Cừ)

Cưới vợ ngày nay giản dị hơn nhiều. Chỉ cần thảy nhiều địa ra phô trương cho mát mặt hai họ. Cưới xong, cái mặt có méo là chuyện ngậm mà nghe. Một mình mình biết, một mình mình... run!

Cưới vợ dễ như vậy nên người ta cưới lia chia. Chuyện bách niên giai lão, chuyện một đời trở thành chuyện... phù phiếm. Thề thốt thì cứ thề, cho cá trê chui ống lúc nào mà chẳng được!

Một công dân Mã Lai, ông Kamaruddin Mohammed, đã mặc áo cưới sơ sơ có 53 lần. Ông bắt đầu cuộc... viễn du vào năm 1957 và trong 47 năm ông cứ đổi thuyền giong buồm lia lịa. Ngoài chẵn chòi năm chục bà vợ bản xứ, ông còn thiếm sực luôn một bà người Anh và một bà Thái Lan. Chỉ có bà vợ Thái Lan này sống với ông lâu nhất, tới 20 năm lận. Còn những bà khác đều chỉ... ghé bến. Có bà vẻn vẹn có hai ngày! Ông có nhiều vợ nhưng không phải là người vô trật tự. Lúc nào ông cũng chỉ có một vợ. Ông chỉ thay vợ chứ không đa thê! Lý do thuyền ông phải vất vả ghé nhiều bến hoàn toàn là một lý do thẩm mỹ. “Tôi chỉ thích ngắm nhìn phụ nữ đẹp mà thôi!” Chỉ trừ cô vợ người Thái bỏ ông để về bên kia thế giới, những người vợ khác thì ông bỏ. Mới đây, ngày 4 tháng 10 năm 2004, sau 47 năm phiêu lưu, ông Mohammed, nay đã 72 tuổi, làm một quả cưới ngoạn mục: trở về mái nhà xưa! Ông cưới lại bà vợ đầu tiên mà ông đã bỏ gần nửa thế kỷ trước. Bà Khadijah, năm nay vừa được 74 cái xuân xanh, cũng đã qua ba đời chồng, đã gật đầu... tái hồi Mohammed. Ông già này thật là người có trước có sau!

Không thấm gì với ông Mohammed nhưng cũng đáng ghi vào... hôn sách là ông Trần Viết Chu, hiện sống ở làng Câu Nhi, xã Hải Chánh, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Trái với ông Mohammed lúc nào cũng chỉ một vợ một chồng, ông Chu cần tới 24 bà nâng khăn sửa túi một lúc! Mười ba bà đang sống chung với ông tại quê nhà, 11 bà lưu lạc khắp nơi trên khắp các nẻo đường đất nước: Đà Nẵng, Huế, Nghệ An, Lâm Đồng, Long Khánh, Quy Nhơn... Lực lượng nữ binh này sản xuất cho ông gần 100 con và xấp xỉ 200 cháu nội ngoại! Hơn một nửa trong số các bà này là những người bị chồng bỏ. Tính ông rất... mã thượng. Ông chúa ghét loại đàn ông quất ngựa truy phong nên mở lòng đón nhận những người đàn bà bất hạnh này về chung sống với ông. Lòng thương người của ông quả là bao la như lượng hải hà!

Không bén gót hai cao thủ trên, nhưng ca sĩ Jo Marcel của chúng ta cũng là một tay cự phách. Anh đã lên xe hoa tất cả 7 lần. Trong số 7 cô dâu có một cô người Nhật, một cô lai Pakistan, một cô người Hoa và một cô người Mỹ. Ông chồng... quốc tế này thật ra rất ngoan ngoãn. Trả lời phỏng vấn của ký giả Trường Kỳ, bạn thân của anh, Jo đã giãi bầy: “Quan niệm của tôi là Trời cho cái gì mình hưởng cái đó, thế thôi, không có đòi hỏi. Trời cho cái gì, mình appreciate cái đó, không đòi hỏi, không hối tiếc và chỉ có vâng lời!” (Tuyển Tập Nghệ Sĩ 6, trang 109). Đức vâng lời của anh thật đáng làm gương cho mọi người!

Thế giới càng ngày càng nhỏ lại bằng... chiếc giường. Ông Mohammed quốc tế, Jo Marcel quốc tế, các cô gái miệt vườn Việt Nam cũng quốc tế như ai. Các cô đua nhau đi lấy chồng nước ngoài. Họ thi nhau làm Huyền Trân. Ngày xưa Huyền Trân còn đổi cuộc đời được hai châu, châu Ô và châu Lý; ngày nay các kiều nữ Việt Nam lấy rẻ hơn: chỉ vài trăm đô Mỹ! Cuộc đổi chác... cay đắng này đã bùng lên thành một phong trào. Phong trào lấy chồng Đài Loan. Mấy ông Đài Loan, có ông tật nguyền, có ông tâm thần, có ông... nội, không có khả năng lấy vợ bản xứ, vậy mà sang Việt Nam cứ như thánh như tướng, đi tuyển vợ mà cứ như đi coi vũ sexy! Éo le như vậy mà những thiếu nữ Việt Nam, tuổi còn hơ hớ, vẫn cứ lũ lượt kéo nhau đi lấy chồng Đài. Tất cả chỉ vì đồng đô la. Cái màu xanh lá ngày nay trở thành màu hy vọng trong một nước mà con dân cứ bị đẩy ra khỏi nước như một người mù đi tìm đường sống. Hơn một phong trào, lấy chồng Đài Loan đã trở thành một thảm kịch!

Những anh Đài Loan đó, chỉ cần vài ngàn đô trong túi, đã quậy nát đất nước ta. Lấy vợ ở Việt nam dễ như đi mua cá nên một anh Đài tới Cần Thơ cưới lia chia, chơi luôn hai phùa chú rể trong 3 ngày! Anh này tên Lin Ming Wei, 35 tuổi, tới Việt Nam bằng chiếu khán du lịch. Cô dâu số 1 là cô V.T.H.Nh, mới 21 cái xuân xanh, cư ngụ tại xã Giai Xuân. Lễ vật là 5 triệu đồng, 30 con vịt và một con heo quay! Cưới xong, cô Nh động phòng với Lin tại một khu vườn du lịch nổi tiếng tại thành phố Cần Thơ. Cô khóc đòi về với gia đình. Chú rể bất bình. Ngày cưới mà khóc là xui, theo phong tục Đài Loan, phải cưới lại trong 3 ngày sau. Ba ngày sau, anh Lin đi làm chú rể ở nơi khác. Cô dâu số 2 là T.T.T.Th, cũng 21 tuổi. Sự việc hai lần cưới này đổ bể. Chú rể tếch về Đài Loan.

Tại thủ đô Seoul của Đại Hàn cũng như tại nhiều thành phố khác, người ta thấy nhan nhản những tấm bảng đại loại như: “Hãy cưới cô dâu Việt Nam” và ghi chú rõ: người chưa vợ, góa vợ hay khuyết tật đều có thể tìm được cô dâu Việt! Đó là những tấm bảng rao hàng của từ 700 đến 1000 văn phòng môi giới hôn nhân tại nước này. Lệ phí cho mỗi cuộc hôn nhân là khoảng từ 10 ngàn đến 12 ngàn đô Mỹ tùy theo tình trạng của... chú rể. Càng lớn tuổi, càng có khuyết tật thì càng phải bù thêm nhiều tiền để... kê bằng những khiếm khuyết. Số tiền này, các văn phòng môi giới nuốt hết, chẳng có đồng nào rơi rớt tới... cô dâu. Nhà báo Yoo Hyuen San của báo Han Kye Le đã có lần giả danh đi kiếm vợ để đột nhập vào thế giới lạ lùng này. Sáng ngày 3 tháng ba vừa qua, tại Sài Gòn, các anh Đại Hàn tuyển thê được dẫn tới một khách sạn để coi... hàng. Có khoảng 160 cô gái ứng tuyển sáng hôm đó. Từng đợt 10 cô một được đưa ra. Mỗi cô tự giới thiệu họ tên, tuổi, trình độ học vấn... Và vẻn vẹn chỉ có thế. Các cô được chọn lựa vào vòng hai, 15 cô tất cả, được đưa ra trình diện sau đó. Họ bị bắt bỏ giầy để đo chiều cao, cười để coi răng coi miệng... Nghe ra như một cuộc mua bán trâu bò! Chỉ trong một năm, năm 2003, đã có 1403 cô gái Việt được sang Đại Hàn làm vợ bằng cách tuyển chọn... thú vật như vậy!

Mấy ông Mã Lai cũng tham gia tuyển chọn. Ông John Lee, 54 tuổi, chỉ cần có 90 phút để chọn được một cô vợ đáng tuổi con ông. Cuộc tuyển chọn diễn ra tại một khách sạn ở Sài Gòn. Mười ba cô gái, mặc áo thun quần jean, được đưa từng cặp một vào phòng khách sạn. Ông Lee được giới thiệu về tuổi tác, nghề nghiệp. Ông cũng cho biết là không hút thuốc lá, không uống rượu. Thế là đủ cho... chân dung chú rể. Lee xin sờ tay một số phụ nữ để xem da họ có mịn không. Chẳng cô nào chống đối. Cuối cùng, ông chọn được vợ. Mai mối cho ông là công ty môi giới hôn nhân Silver Stream International Matchmaker do vợ chồng Elvin Lai Kok Siong và Ngô Thị Minh Tâm, 24 tuổi, điều hành, trụ sở tại Kuala Lampur. Ông Lee chỉ phải chi ra có 28 ngàn tiền Mã cho tua du lịch tìm vợ này. Tuyên bố với báo Metro phát hành tại Kuala Lampur, ông Lee cho rằng lấy vợ ở Việt nam còn rẻ hơn thuê người làm tại Kuala Lampur!
Tân Gia Ba cũng coi gái Việt như rứa. Tờ Strait Times xuất bản tại Singapore, số ra ngày 19 tháng 10 vừa qua, có đăng một bài gây công phẫn trong dư luận người Việt ở Tân Gia ba cũng như người bản xứ. Bài báo nhan đề “Đàn ông Singapore kiếm được vợ Việt nam trong 4 giờ!” đề cập chuyện một anh Tân Gia Ba sang Việt nam phỏng vấn 50 cô gái và chọn được một cô làm vợ chỉ trong 4 giờ... làm việc. Cô Junaidah Jaf ở Singapore, sau khi đọc bài báo, đã hốt hoảng: “Tôi đọc bài báo và tự hỏi có phải chúng ta đang sống ở thế kỷ thứ 21 không? Tại sao những người đàn ông có thể chọn phụ nữ như những món hàng mua ở chợ như vậy?” Câu trả lời xin nhường cho những người cầm quyền tại Việt Nam! Trong hai năm qua, ở Tân Gia Ba có khoảng 10 văn phòng môi giới hôn nhân được thành lập để giới thiệu phụ nữ Việt Nam cho đàn ông Tân Gia Ba. Họ cạnh tranh nhau ráo riết làm cho giá cả càng ngày càng đi xuống. Năm 2001, tua trọn gói đi lấy vợ Việt Nam là 16 ngàn đô, nay chỉ còn từ 10 đến 12 ngàn đô.

Con gái Việt nam rẻ như bèo! Bèo là một thứ thổ sản ở Việt nam mà hình như rất đáng hãnh diện. Chẳng thế mà trước đây phi hành gia vũ trụ Việt Nam Phạm Tuân, đi ké tầu vũ trụ của Liên Sô, đã mang bèo hoa dâu lên không gian. Ngày nay, bèo không được xuất khẩu theo chiều cao mà lan ra theo chiều ngang. Nhà cầm quyền cứ thoải mái đưa bèo qua Đài Loan, Trung Quốc, Tân Gia Ba mà chẳng cần biết bèo sẽ trôi giạt về đâu. Bèo thì muôn đời cứ thân phận bèo, cần chi để mắt tới!

Để mắt tới có lẽ chỉ có dân Việt Nam hải ngoại. Một lực lượng có thể cạnh tranh với các binh đoàn Đài Loan, Trung Quốc, Tân Gia Ba là lực lượng lão ông Việt Nam hải ngoại. Già mà còn rất khí thế! Họ đang ồ ạt tiến về Việt Nam để giúp giữ phụ nữ Việt Nam trong tay người Việt Nam. Những bàn tay nhăn nheo, không quản đường xa, vẫn cứ hiên ngang vác đô la về Việt Nam xông trận. Vài trăm đô mỗi tháng cho một phụ nữ, chuyện nhỏ! Tiền già đủ dư sức qua cầu! Nhưng binh đoàn... yêu nước này đang có cơ bị... giải giới. Theo hãng thông tấn Đức Deutsche Press Agentur thì Bộ Tư Pháp Việt nam đang nghiên cứu một luật lệ mới giới hạn tuổi kết hôn với phụ nữ Việt Nam. Tuổi chênh lệch giới hạn như thế nào, chưa rõ. Nhưng các lão ông hải ngoại chắc sẽ rớt đài hết!

Cưới ngày nay rất mù mờ. Có khi cũng cưới đấy nhưng là cưới... giả. Nhiều cô gái Việt Nam muốn xuất ngoại tới các nước tiền tiến chịu chi tiền để cưới giả. Qua sông có thuê đò đàng hoàng. Tiền trao nhưng không chịu... cháo múc. Qua sông xong là anh đường anh tôi đường tôi, tình nghĩa chi mà vấn vương. Chỉ nói mấy cô Việt Nam là nói oan, các cô ở các nước đang phát triển khác cũng rứa.

Anh Satnam Patmar, 38 tuổi, dân Canada gốc Ấn Độ, hiện làm quản trị viên tại một cửa hàng bách hóa ở Edmonton, về thăm quê hương vào năm 2001. Anh được giới thiệu với một cô giáo tiểu học. Chỉ ít ngày sau, họ đã làm cô dâu chú rể trong một tiệc cưới lớn với 200 khách tham dự. Một năm sau tân nương Karmjeet Jaswal đặt chân tới phi trường quốc tế Edmonton. Anh chồng hớn hở mang hoa ra đón. Ngay tại chỗ lấy hành ly, tân nương Jaswal nói huỵch toẹt ra là cô chẳng bao giờ thương yêu gì anh chồng hờ cả, đây chỉ là một đám cưới giả để cô qua được Canada. Anh Satnam bỗng dưng thấy mình là một con đò vô duyên. Cô vợ hờ qua được sông là thản nhiên đấm... (cái cô không có) vào con đò! Bèn tức. Chơi lại liền. Anh báo với nhà chức trách. Sở Di Trú như mở cờ trong bụng. Họ biết có rất nhiều người mưu mô làm đám cưới giả để nhập cảnh vào Canada nhưng không có chứng cớ nên chỉ biết hậm hực. Vớ được trường hợp hãn hữu này, họ truy tố cô Jaswal liền một khi. Kết quả, tòa phán cô Jaswal đã vi phạm đạo luật Immigration and Refugee Protection Act, phát cho 4 tháng tù. Sau khi thụ án, cô dâu gian này có thể bị trục xuất về Ấn Độ.

Kết hợp một người nam và một người nữ vào với nhau là chuyện... may rủi. May thì keo sơn, chẳng may thì rã đám. Giới trẻ ngày nay, muốn chắc ăn, cứ thử trước cưới sau. Mua bánh mua kẹo còn được nếm trước huống chi mua... người! Không thử thì lỡ vớ phải một anh tối tối mở nhà máy cưa, một chị đêm đêm giật mình nhẩy chồm chỗm như cóc nhái, chịu gì nổi! Nhiều anh chị kỹ tính nên thử hơi lâu, sinh ra những phản ứng phụ. Tới khi quyết định sánh bước bên nhau trong áo cưới thì đã có tiểu đồng theo hầu. Bố làm chú rể, mẹ làm cô dâu, anh nhóc làm garcon d’honneur. Cả nhà đều có việc. Vui biết mấy!
Ham vui là đặc tính của thời đại này, thời đại mà con người được thả rông mọi thứ. Mọi người đều được tự do chạy theo anh chàng bản năng. Mà anh chàng này là chúa sinh chuyện. Chuyện trăm năm có nhiều phần trở thành chuyện... trăm ngày. Ham tiền cũng là một lối sinh chuyện khác. Chẳng phải chỉ có tụi trẻ. Mà các ông bố bà mẹ mang danh ông tham bà tham cũng sinh chuyện như điên. Tôi biết có một bà... tham đã dậy anh con trai: anh em như thể tay chân, còn vợ như chiếc áo muốn cởi lúc nào thì cởi. Diễn nghĩa lời dậy dỗ này là tiền bạc thì đưa cho bố mẹ, anh em cất giùm cho, đừng đưa cho vợ mà... khốn. Mà tiền vào thì hạnh phúc đi ra. Thế nên... cởi áo xoành xoạch! Cái gọi là tình nghĩa coi bộ là một thứ... vô nghĩa!

Nhà văn Trúc Chi, trong tùy bút Chút Nắng Và Chút Tình, đã la cà về cái nghĩa trong tình vợ chồng: “Tại một số các nước mà tôi đã có dịp đi qua, chính mắt tôi đã trông thấy và nhìn cuộc sống của nhiều đôi vợ chồng già. Tôi cảm động khi nhìn những bàn tay lóng cóng, những bước đi chậm chạp, những mái tóc bạc phơ săn sóc nhau, tận tụy với nhau khi trở trời trái gió, những khi ông ươn mình, bà cảm cúm. Có lần, tôi đã nói chuyện về cái khái niệm nghĩa này với một ông bạn người Anh, bạn vong niên, lớn hơn tôi cả hai chục tuổi, khi tôi thấy hai vợ chồng ông săn sóc cho nhau từng chén trà có pha sữa tươi, từng lát bánh mì nướng phết bơ. Không hẳn là cung kỉnh như tân, cũng không hẳn là tình tứ, mà họ quí nhau lắm. Tôi có hỏi ông bạn, trước là giáo sư Anh ngữ tại Đại Học Luân Đôn, về một từ ngữ tương đương với cái nghĩa trong đời sống vợ chồng, sau khi đã dài dòng liệt kê một loạt thí dụ để làm sáng tỏ cái khái niệm ấy. Suy nghĩ một hồi, ông cười hóm hỉnh quay sang trêu vợ: ‘Tôi nghĩ không ra, nhưng không phải vì vậy mà chúng tôi không biết ăn ở với nhau cho có ni-ơ , phải không mình’ (ni-ơ là cách ông bạn tôi phát âm tiếng nghĩa)”.

Tình nghĩa vợ chồng, tôi đã được nhìn thấy trong tuần qua. Vợ chồng ông bạn vong niên của tôi có 8 con và 15 cháu nội ngoại. Cái đám hậu duệ lên tới con số 31 trự này đã đứng ra tổ chức lễ Cưới Vàng kỷ niệm 50 năm gắn bó của vợ chồng ông. Lý do tổ chức, theo anh con trai trưởng, là: 50 năm trước, khi bố mẹ cưới nhau, con cháu không được dự vì không được mời! Trong tiệc cưới, ông bạn vong niên của tôi đã kể chuyện đi may bộ đồ cưới ông mặc hôm nay. Ông dặn ông thợ may tây may cho đẹp vì đây là bộ đồ cưới. Cưới vợ? Ừ, cưới vàng 50 năm! Năm chục năm? Ừ, chứ sao! Ông thợ may tây hồi hộp hỏi tiếp: Một bà? Ừ, một bà! Ông tây khoái chí, vỗ vai ông bạn tôi, tay chỉ ra đống cà vạt bầy bán. Ông chọn lấy một cái, tôi mừng!

Tây hay ta gì, nghĩa vẫn cứ là quý!

11/2004
Song Thao
Trich tu trang nha cua tac gia

[Can Tho]

TRUỒNG


Mọi sự đều qui vào ông Adam. Nếu ông ấy không mềm lòng nghe theo lời bà Eva thì nhân loại ngày nay ra sao nhỉ? Mấy ông bạn tôi được dịp... Mao Tôn Cương! Thì làm khỉ gì có nhân loại! Một ông phát ngôn. Này nhé, trước khi ăn trái táo, ông Adam và bà Eva cứ nhởn nhơ trong Vườn Địa Đàng, ngây thơ vô tội như hai đứa trẻ thì biết gì đến những trò tí toáy cho ra con người. Ừ nhỉ, tôi nhớ hồi nhỏ, những ngày tắm mưa, lũ con trai con gái cứ hồn nhiên mà đùa giỡn giữa thiên nhiên, có ý nghĩ gì trong đầu đâu. Ông Adam và bà Eva chắc cũng như vậy. Tồng ngồng mà không ý thức mình tồng ngồng. Ngây thơ như vậy thì còn trò trống gì nữa! Chỉ khi xực một trái táo, bị đuổi ra khỏi Vườn Địa Đàng, biết mắc cở, mới vội đi lấy lá vả che thân mình. Vậy tội là tội ông Adam. Một ông bạn khác bất ngờ lên tiếng. Bà Eva nặng tội hơn, bởi vì bà ấy đã xực tới hai trái táo, dấu tích còn rành rành đó! Không hiểu ông bạn tinh thông sử sách này đã căn cứ vào sách nào để... kỳ thị như vậy! Ngày nay táo đầy rẫy, ăn táo là chuyện chẳng có gì phải nói, huống chi chỉ có nửa trái với hai trái!

Cái thuở hồng hoang của hai ông bà tổ xem ra con cháu ngày nay lại muốn quay về. Tha thướt quần dài áo thụng mãi, chán! Đổi mốt cho nó mát mẻ. Bóc đi một chút, đoạn trên.

Nguồn sống tuôn thơm nhựa ứa đầy
Một chiều khổ cực bốn chiều say
Đã phanh yếm mỏng thì quăng hết
Những nếp xiêm hờ giả bộ ngây

Hương ngát em lồng kín cõi anh
Yếm đào trút lại phía vô linh
Đong đưa gác lửng nghênh xuân ấy
Đôi núm hồng em nở hết mình
(Hoàng Cầm)

Chẳng phải một đôi, chỉ nở có một núm mà đã rung rinh địa cầu. Núm của một ca sĩ thuộc hạng sao, Janet Jackson. Nó nở trước thanh thiên bạch nhật, đúng vào nơi nhĩ mục quan chiêm, trước cả trăm ngàn cặp mắt trong vận động trường của trận chung kết giải bóng bầu dục Super Bowl vào năm ngoái, lại còn ăn ké thêm cả chục triệu cặp mắt ngồi nhà coi trực tiếp truyền hình, tổng cộng tất cả là 90 triệu cái nhìn. Mắc mớ gì mà hoa nở trái mùa như vậy? Số là ca sĩ Justin Timberlake hát cặp với Janet, trong một lúc múa may đã kéo chiếc nịt ngực bật ra làm trái táo đen bỗng được hưởng ánh mặt trời. Màn đứng tim này không có trong chương trình nhưng được trình diễn như có sắp đặt. Bởi vì trái táo nhảy ra đón ánh mặt trời đã được trang bị bằng một vòng bạc che núm. Nếu ẩn khuất trong bóng tối thì can cớ chi mà phải trang điểm như vậy? Hơn 500 ngàn lời phản đối đến từ phía quần chúng làm ban tổ chức méo mặt. Đâu cứ phải lúc nào muốn cho nở cũng được đâu!

Hoa nở có mùa, táo nở có chỗ. Cứ bên sóng biển mà nở là an toàn trên xa lộ. Táo, cam, quýt, thậm chí bưởi, dưa, mướp cũng nở búa xua chẳng ai thèm lý tới. Trên bãi biển Varadero, xứ sở của anh râu Fidel Castro, nơi du khách từ Canada, Nam Mỹ và cả từ Pháp, Đức, Bỉ, Thụy Sĩ... tới nghỉ mát tắm biển, rộn ràng như một chợ trái cây. Trái trôi nổi trên những đợt sóng, trái phơi nắng trên bãi cát, trái rung rinh theo những vết chân trên cát trước những con mắt tỉnh bơ của mọi người. Trái lồ lộ dưới ánh mặt trời mang dáng vẻ hồn nhiên nhởn nhơ. Chúng có đó như ánh nắng, như cát, như sóng, như mây chung quanh. Chúng không mời mọc, quyến rũ, rủ rê gì cả. Chúng như một nét đẹp của nghệ thuật. Mấy ông bạn đi chung với tôi trong những ngày nghỉ đông vừa rồi đều gật đầu với nhau như vậy cả.
Thiên nhiên luôn luôn mang dáng vẻ nghệ thuật, tòa thiên nhiên hà cớ gì không nghệ thuật? Nhà thơ Tiên Điền, trăm năm trước, đã từng.

Rõ ràng trong ngọc trắng ngà
Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên
Sinh càng tỏ nét càng khen
Ngụ tình tay thảo một thiên luật Đường.
(Truyện Kiều)

Tòa thiên nhiên đã nhảy vào thơ thì ngồi vào trong tranh là chuyện bắt buộc. Bạn tôi, ông Đinh Cường chỉ phẩy tay vài nét là... tòa liền. Tòa nào tòa nấy cứ như... vẽ.

tinh khôi, gợi mở, hững hờ
suối hoa, khe trúc ướp thơ mượt mà
tưởng hoa, hóa chẳng là hoa
hiển linh một khối nhân sinh ca hồng
(Luân Hoán)

Ông Khánh Trường màu hồng màu tím quẹt một hồi là hiển hiện những thanh tân trong từng ngõ ngách.

búp gân tím, thỏi thịt hồng
mở bừng ngũ giác quan lồng lộn bay
trùng trùng đường nét bao vây
nhân sinh một kiếp múa may, sinh tồn
(Luân Hoán)

Ông Trịnh Cung, trong một lần ghé Montreal, đã khích tướng. Thành phố của các toa chẳng tươi mát gì cả! Muốn tươi mát, khó chi. Chàng mở to mắt trước các tiên nữ khe vàng dịu dàng lăn lộn trên sàn gương. Kêu một tòa thiên nhiên xuống bàn, chàng mở giấy bút hí hoáy một hồi nên hình nên tượng, ký tên, tặng ngay tiên nữ đem về... trần! Tiên nữ, lòng như mở hội, nhìn chân dung mình mà không biết cái chữ ký bên dưới lớn đến ngần nào.

Các ông bạn tôi, vài nét đã vẽ nên tiên, tài đã đành, nhưng cũng phải học hỏi. Trong các trường Mỹ Thuật, các sinh viên bắt buộc phải có những giờ vẽ khỏa thân. Tưởng tượng mà vẽ hay sao? Không, có người mẫu chứ. Tại trường Đại Học Mỹ Thuật Hà Nội hiện nay, giá biểu cho một người mẫu là 50 ngàn đồng (chưa tới 3 đô Mỹ) cho một xuất vẽ 4 tiếng! Nghề làm mẫu là một cái nghề bạc bẽo. Chỉ nguyên việc đứng trần thân, không một mảnh vải trước hàng chục cặp mắt của các sinh viên đã là một khó khăn ít người vượt qua được. Cô nữ sinh xinh đẹp Minh Hà của trường Sân Khấu Điện Ảnh luôn tự hào với thân hình quyến rũ, chỉ sau 2 tiếng đồng hồ đứng phơi mình trước đám sinh viên rất nghiêm túc, cũng đã bỏ đi không hẹn ngày trở lại. Những người còn trụ lại được là những người có những hoàn cảnh khó khăn về kinh tế. Nhưng quan trọng hơn cả, họ phải vượt thoát được chính mình, vượt thoát được dư luận, vượt thoát được những ràng buộc chung quanh để đứng mẫu. Đứng mẫu không cần những tiêu chuẩn cao như những người mẫu thời trang nhưng cái cần là khi không một mảnh vải che thân, họ phải toát lên được một chút hồn cho sự sáng tạo của người vẽ. Chị H., một người mẫu tại Hà nội đã cho biết: “Nguyên việc làm quen với việc nude ở nhiều tư thế cũng khiến tôi khốn khổ. Suốt ba tháng liền, tôi cứ cúi gằm mặt mỗi khi vào việc. Cứ đến giờ giải lao, tôi chạy vội ra mặc đồ, mừng như vừa thoát được hình phạt khổ sai. Giờ thì quen rồi, chỉ coi đó đơn giản là công việc kiếm tiền. Thậm chí, giải lao cũng khỏi mặc lại quần áo!”

Người mẫu cho nghệ thuật hội họa là một cái nghề, nhưng ngồi mẫu cho nghệ thuật nhiếp ảnh thì không phải là một cái nghề. Đó là cái hứng của những cô nàng muốn giữ lại một thời xuân sắc. Đẹp tốt phô ra, xấu xa đậy lại. Các cụ dậy sao cứ thế mà làm. Đẹp thế này mà cứ vải vóc kín bưng thì có uổng cho công trình mỹ thuật của Tạo Hóa chưa? Vì vậy gần đây mới có những scandal các cô người mẫu ở Việt Nam trong những bức hình tô hô. Có cô bị oan vì bị ghép hình nhưng cũng có cô chụp thật. Cái lối nham nhở bán hình của những anh phó nháy thiếu lương tâm cho những người không có con mắt nghệ thuật tung bừa lên internet để những cặp mắt phàm phu tục tử vừa ngắm vừa nuốt nước miếng là chuyện tai nạn. Đối với những nghệ sĩ chụp ảnh nghệ thuật, hình nude lại là một chuyện khác. Một trong những người đó là nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Thái Phiên ở Hà Nội, người đã đoạt được nhiều giải thưởng quốc tế về ảnh khỏa thân. Người mẫu tự ý tìm đến ông. Ông kể là có lần có một cô ở Hà Nội điện thoại tới ông cho biết muốn chụp ảnh khỏa thân nghệ thuật. Cô cứ hẹn rồi lại thôi đến năm bẩy lượt. Cuối cùng cô mới cho biết lý do của sự lưỡng lự là cô có một chiếc sẹo mổ ruột dư! Lại có cô đến phòng thay đồ, trần truồng rồi không ra nữa, nghệ sĩ bèn phải dẹp máy, kéo cô đi uống cà phê! Có cô cởi rồi đi ra nhưng nghệ sĩ phải chịu thua không chụp được vì cô mặc đồ lót chật quá, vết hằn đầy khắp người! Thế nào là một bức hình khỏa thân đẹp? Theo nhiếp ảnh gia Nguyễn Thái Phiên thì tấm ảnh đẹp phải đạt được những tiêu chuẩn về đường nét, ánh sáng, bố cục, tạo hình. Muốn vậy, trước khi chụp, phải tính kỹ trước, vẽ ra các góc độ, hướng chiếu sáng. Ông đưa ra hai nguyên tắc... đạo đức về chụp khỏa thân. Thứ nhất, không bao giờ để lộ mặt người mẫu trong ảnh. Thứ hai, không chụp các cô dưới 18 tuổi. Nhưng điểm quan trọng nhất để có được một bức ảnh đẹp là người chụp phải làm chủ được chính mình, giữ được cái tâm trong sáng. Nếu không thắng được mình mà chụp ảnh khỏa thân thì chỉ có thua. Tim đập, tay run làm sao bấm máy cho ra cái nghệ thuật của ảnh? Tất cả khoảng 50 người đã ngồi mẫu cho nhiếp ảnh gia Nguyễn Thái Phiên. Họ là công nhân, sinh viên, hoặc những phụ nữ bình thường. Họ đều tự nguyện , không bao giờ đòi hỏi thù lao cả!

Ngoài cuộc đời, giữa thanh thiên bạch nhật, nhiều người vẫn vô tư cởi áo quần. Có khi có mục đích, có khi chỉ là vui chơi. Mới đây, một số phụ nữ nông dân tại Nepal đã cầy ruộng vào ban đêm trong y phục bà Eva để cầu mưa. Hỏi một cô, cô Ambika Tharu, 35 tuổi, thì được biết là cô nghe lời mẹ chồng bảo trời sẽ lắng nghe và làm mưa nếu phụ nữ khỏa thân để cấy cầy. Ông trời ở Nepal là ông trời nào? Chịu! Chẳng lẽ lại là ông trời playboy? Chẳng trời chẳng đất gì, muốn tô hô thì tô hô chơi, đó là những thực khách tham dự bữa ăn được tổ chức hàng tháng Clothing Optional Dinner (Bữa Ăn Tối Tự Do Cởi Truồng) tại một tiệm ăn ở Nữu Ước trong đêm thứ năm 17 tháng 2 năm 2005 vừa qua. Có khoảng 30 thực khách thích mát mẻ tới tham dự. Độc thân có, có vợ có chồng có, người trẻ nhất khoảng 30 tuổi. Họ được hoàn toàn tự do nhưng chỉ phải tuân thủ có một điều: khi ngồi xuống ghế phải dùng giấy lót mông. Có nhiều bà muốn sang trọng đã không dùng giấy mà dùng khăn choàng cổ bằng lụa!

Khơi khơi chơi trò... thú hoang ngày nay là chuyện thường. Chẳng phải ở tây ở tầu gì mà ngay ở Hà Nội. Cách cầu Long Biên chỉ có năm trăm thước là một bãi tắm truổng cời. Đặc biệt là chỉ toàn phe củ chuối nhưng bãi lại được gọi là bãi... tắm tiên! Họ là ai? Họ thuộc đủ thành phần khác biệt trong xã hội có một cái thú chung là đùa giỡn với thiên nhiên trong tình trạng... thiên nhiên. Một ngư dân làm nghề đánh cá đã 30 năm ở bãi này đã phân biệt những khách... tiên này một cách rất văn nghệ:

Rụt rè e ngại vẫn còn underwear là dân Gia Lâm,
Xâm trổ đầy mình, dây khuyên chằng chịt gần chỗ ấy là dân anh chị,
Tóc dài trán hói là nhiếp ảnh gia,
Quần áo đồng phục là dân văn phòng,
Đi ra “cả nhà” đích thị là dân Hà Nội gốc,
Cưỡi xe trăm triệu là chủ bãi ten-nít,
Chạy rông, đá bóng là học sinh, sinh viên...

Khoảng hai tháng trước đây, có một anh tây gia nhập làng... tiên. Đó là anh Peter, người Thụy Điển, làm nghề hướng dẫn viên du lịch. Có lần anh mang cô bạn gái tới để tắm cho vui. Cô ta tới, định mặc y phục bà Eva cho giống mọi người, nhưng thấy không thể giống mọi người được, cô đành thôi. Nhiều anh tiên trẻ cứ xuýt xoa tiếc rẻ không được tham dự vào màn... hoa lạc giữa rừng gươm!

Gươm với hoa, chuyện nhỏ! Nhưng đây là chuyện ở Canada. Dĩ nhiên tôi chẳng “yêu nước” đến nỗi cho là chuyện tắm tiên thực thụ chỉ xảy ra ở Canada, nhưng tôi chỉ biết chuyện ở Canada nên không dám lạm bàn tới những chuyện xảy ra hà rầm tại các nước khác. Tại Canada có hai bãi tắm truổng cời: bãi Hanlan’s Point Beach ở Toronto và bãi Wreck Beach ở Vancouver. Hai bãi này tôi chưa bao giờ tới tắm nên không biết ra sao. Riêng bãi Oka ở cách Montreal không xa thì tôi đã tới tắm nhiều lần rồi. Ấy, quý vị đừng lên gân mặt chờ tôi tiết lộ những chuyện nín thở mà nghe! Bởi vì đây là một bãi tắm rất hiền lành như bãi Ô Quắn ở Vũng Tàu của chúng ta. Nhưng ở phía đông của bãi, có một khu mà các cậu các mợ ưa... thiên nhiên tới tô hô với nhau. Khu này chưa bao giờ được công nhận chính thức như hai khu Hanlan’s Point Beach hay khu Wreck Beach ở Toronto và Vancouver nên không có bảng... báo nguy gì cả. Nhưng vì “dân số” của khu này càng ngày càng đông, có ngày có tới cả hai ngàn người, nên những người đi tắm ở Oka bình thường như tôi, đã đề nghị là nên dựng một tấm bảng chỉ đường vào khu này cho... chính danh. Họ đề nghị đặt tên cho khu này là... Okapulco! Tắm trần trụi như thế để làm chi vậy? Một dân không áo quần đã biện luận: Bạn sẽ cảm thấy bạn hoàn toàn tự do bởi vì khi bạn cởi bỏ áo quần bạn đã cởi bỏ được cuộc sống xã hội của bạn!

Cuộc sống của chúng ta ngày nay có nhiều hệ lụy lắm sao? Xã hội này phải chăng đã được tổ chức chặt chẽ đến làm con người ngạt thở phải đi tìm cách giải thoát chăng? Tôi nghĩ chắc họ cũng có lý. Họ đang mon men đi tìm lại cái Vườn Địa Đàng mà ông Adam đã đánh mất ngày xưa. Này nhé, nhông nhông giữa đất, trời, mây, nước; lại chim trời cá biển hoa trái nhởn nhơ trên thân người, thế chẳng phải Vườn Địa Đàng thì là cái chi chi?

02/2005
Song Thao
Trich tu trang nha cua tac gia Song Thao

[Can Tho]

SỮA


Trong tiệm tạp hóa của một chú Chệt, em nhỏ thu mình trong một góc chờ cho hết khách mới e dè hỏi:

“Chú có sữa đặc không?”

Chú Chệt chỉ tay vào một góc quầy bầy đủ loại sữa:

“Muốn thứ nào? Sữa con bò hai đồng, sữa cô gái hai đồng mốt, sữa con chim hai đồng hai, sữa...”

Đã được mẹ dặn trước mua sữa con chim, em nhỏ vội cắt lời:

“Tại sao sữa con chim lại mắc hơn mấy thứ khác hả chú?”

Chú Chệt ghé sát vào mặt em nhỏ, giọng thân mật:

“Tại sao à? Con bò nó to bằng mười cái nị, lại có cả chục cái vú, sữa nhiều thì phải rẻ. Cô gái chỉ có hai cái, phải mắc hơn. Còn con chim, cái nị thấy nó nhỏ chút xíu, vắt cho tới chừng nào mới được một hộp sữa. Phải mắc chứ còn hỏi cái gì nữa!”

Trong truyện ngắn Những Ngày Cạn Sữa của nhà văn Minh Quân, viết năm 1964, cô bé mồ côi mẹ, không được bú mẹ, phải bú sữa hộp, cũng ca tụng sữa con chim: “Tôi nhớ tôi đã từng khoe khoang với lũ bạn chăn trâu của tôi, nói tôi khôn sớm nhờ mẹ tôi mất sớm, tôi được uống sữa con chim của Tây vô hộp. Vì chim là loài thượng cầm. Khi chúng ngạc nhiên tròn mắt không hiểu thượng cầm là gì, tôi giải thích rành rẽ: thượng là cao, cầm là chim; thượng cầm là chỉ loài chim bay trên cao, sang trọng, cao thượng!”

Chắc nhiều người trong chúng ta còn nhớ, sữa con chim của hãng Nestlé là thứ sữa được ưa chuộng nhất ở Việt Nam hồi đó. Cái giấy nhãn hiệu màu trắng dán kín quanh hộp sữa có vẽ hình một tổ chim có con chim mẹ đang mớm mồi cho bầy con là một hình ảnh quen thuộc của những bà mẹ có con nhỏ. Con chim chỉ có ở trên giấy, sữa bên trong đâu có phải là sữa chim. Chim làm gì có sữa. Chim có sữa lại là một loại khác chẳng liên quan gì đến cả chim lẫn sữa!

Nhỏ thì răng cỏ đâu mà ăn, chỉ biết bú sữa. Không có sữa là cả một... đại nạn. Tháng chạp năm 1945, ngày được gọi là toàn quốc kháng chiến, gia đình tôi gồng gánh theo mọi người đi tản cư. Miền Bắc, những tháng cuối năm, lạnh buốt da. Trong đêm tối, anh em chúng tôi bước chập choạng theo đoàn người nhếch nhác. Thỉnh thoảng bố mẹ chúng tôi lại lên tiếng gọi, chỉ sợ đàn con đi lạc. Lúc lạnh quá, cả nhà phải dừng lại, tấp vào một nhà bên đường xin sưởi nhờ bên đống củi cháy hồng. Mẹ tôi, chùm kín mít trong một chiếc chăn dạ, ôm đứa con vừa sinh được vài ngày trong lòng. Hà Nội phía sau đang đỏ rực vì những ngọn lửa tiêu thổ kháng chiến. Cuối cùng, gia đình chúng tôi cũng lết được tới Sở Hạ, tá túc nhờ nơi nhà một người bà con. Đứa em tôi, còn đỏ hỏn nằm trong nệm rơm, khát sữa. Vài hộp sữa vơ vội mang theo đâu có... thọ được bao lăm. Mẹ tôi, trong cảnh loạn ly, hầu như mất sữa. Ba tôi, điên lên vì sữa, ngày ngày đạp xe đạp đi rảo quanh vùng để tìm sữa. Lâu lâu ông mới mang về được một hộp. Mấy người họ hàng ở quê bầy cho ba tôi cách thế sữa nuôi con: lấy nước cơm loãng, pha với đường phèn, bỏ vào bình cho em bé bú. Em gái tôi sống được tới ngày nay là nhờ thứ sữa... nhà quê đó!

Sữa bây giờ tân tiến hơn nhiều. Thứ sữa đặc có đường như sữa con chim bây giờ chỉ dùng để... pha cà phê. Con nít chê! Sữa bột Guigoz thơm phức, ngày nhỏ mỗi lần được mẹ thương, xúc cho một muỗng nhỏ xíu lấy từ hộp sữa của em bé, đổ ra lòng bàn tay nhỏ xíu, liếm dè dặt từng chút chỉ sợ hết, bây giờ cũng thành sữa... nhà quê! Con nít bây giờ bú sữa pha sẵn chẳng cần pha phách gì. Vừa ngon, vừa đỡ cực cho bố mẹ.

Văn minh như vậy, tiện nghi như vậy, người ta lại muốn thay đổi, đòi trở về nguồn. Nguồn sữa thiên nhiên từ trong máu huyết mẹ trào ra để nuôi con. Sữa mẹ tốt hơn hết thảy các thứ sữa khác, người ta xưng tụng như vậy. Nhưng bây giờ, mẹ còn lao đao về cuộc sống, rảnh rỗi đâu mà ngồi vạch áo cho con bú. Mà dù có sữa, có thời gian rỗi rảnh, các bà mẹ trẻ bây giờ cũng vẫn ngại nuôi con bằng sữa của mình. Xấu người, xấu... bình sữa! Giới y khoa, muốn cổ võ cho sữa thiên nhiên, phải tìm mọi cách... chào hàng.

Tuần qua, cuộc Thi Bú Sữa Mẹ (Breastfeeding Challenge) được tổ chức hàng năm từ 4 năm nay, lại đã diễn ra tại 167 địa điển trên khắp nước Mỹ và Canada. Nói là thi nhưng đâu có thi cử gì. Chẳng phải thi bình sữa to, bình sữa đẹp hoặc tốc độ mút của các đấng nhi đồng. Nhưng thi đây chỉ là tính con số các bà mẹ tới cho con bú tập thể. Càng đông càng vui. Tại thành phố Montreal, địa điểm bệnh viện Maisonneuve-Rosemont qui tụ được 24 bà, bệnh viện Ste Mary được 40 bà và bệnh viện Lakeshore được 48 bà. Kỷ lục đông vui nhất cho tới bây giờ vẫn thuộc về Victoria với 112 đấng nhi đồng ôm ngực mẹ một lúc!

Bú như vậy, sữa từ mẹ trực tiếp tới con là tốt nhất. Nó có cái ấm áp của thân nhiệt mẹ, sự trìu mến của ánh mắt mẹ, niềm hoan lạc của nối kết mẹ con, lòng thương yêu của tình mẫu tử. Đó là sự yên ổn được chở che của một sinh vật vụng dại trong vòng tay ấp ủ của mẹ hiền.

Úp đứa bé sơ sanh lên bầu ngực
trôi lềnh bềnh những dã rượi tứ chi
ngủ vờ vật trong tỉnh thức
cơn đau còn ê ẩm
chiều hè lan man
điệu nhạc soft rock rơi qua ghế bành rộng
êm đềm
thời gian bỏ quên ngoài cửa sổ
tấm áo mở phanh phơi bụng mẹ
gió rớt qua miệng con
thơm mùi sữa non
hỏi đời sống
bắt đầu niềm vui từ phút nào?
(Lê Thị Huệ)

Niềm vui ẩn trong lần cho con bú đầu tiên trong đời làm mẹ. Đứa con vừa sống những giờ phút đầu của một cuộc đời cần bóng mát chở che hình như là một thiên thần vừa lạc bước vào cõi lòng lâng lâng của mẹ. Nỗi đam mê cái sinh vật bé nhỏ đang kéo những giọt sữa ra khỏi ngực mẹ đã được nhà văn Thu Thuyền diễn tả trong truyện ngắn Con Đầu Lòng. “Trong lúc cho con bú, cô nghiêng đầu ngắm con mình. Tay chân con mũm mĩm. Mười ngón tay như có mười cái hoa. Không, hai bàn tay này dường như có tất cả tinh tú của vũ trụ trên đó! Khuôn mặt con thanh tú trắng ngần, ngời lên vẻ bình yên trong vòng tay cô. Bất giác cô xiết chặt con vào lòng hơn một chút. Con cô nhả núm vú ra, chúm chím chép miệng một cách mãn nguyện. Hơi thở con êm ả, ấm và dịu thơm. Cô nâng đầu con, nhẹ ép vào tim mình”.

Sữa mẹ, ngoài chất sữa còn mang cả suối nguồn thương yêu. Đó là loại sữa... ngoại hạng. Sữa người không được như vậy nhưng vẫn hơn sữa... bò. Thập niên 1980, bà Dobrich, người Úc, tới định cư tại Montreal. Bà rất ngạc nhiên khi không thấy có một ngân hàng sữa nào nơi thành phố Bắc Mỹ này. Bên quê hương bà, ngân hàng sữa đầy rẫy, như một... truyền thống. Bà nung nấu với ý nghĩ phải làm một cái gì cho truyền thống tốt đẹp này. Hơn hai chục năm sau, bà trở thành một phối hợp viên cho Chương Trình Nuôi Con Bằng Sữa Mẹ của bệnh viện Jewish General Hospital mà dân Việt ta ở thành phố này quen gọi là Bệnh Viện Do Thái, tọa lạc tại vùng Côte des Neiges. Trong địa vị này, bà đang kêu gọi lập một ngân hàng sữa tại đây. Trên thực tế, có những bà mẹ dư thừa sữa sau khi cho con bú muốn cho sữa, cũng như có những em nhỏ hay các bệnh nhân của một vài chứng bệnh đặc biệt cần uống sữa người. Sữa người là thứ sữa dễ tiêu hóa nhất và rất giầu về chất bổ dưỡng cũng như các kháng thể. Thực ra, tại Montréal, vào thập niên 50 và 60, bệnh viện Royal Victoria Hospital đã có ngân hàng sữa, nhưng sau đó, vào thập niên 70, đã bị dẹp vì số người tham gia quá ít. Hiện nay, tại Canada, chỉ có Vancouver là còn có một ngân hàng sữa do Trung Tâm Sức Khỏe Nhi Đồng và Phụ Nữ British Columbia thực hiện. Họ chỉ nhận sữa của những bà mẹ không hút thuốc lá hoặc không dùng bất cứ một thứ dược phẩm nào. Sữa sau đó được khử trùng để diệt tất cả các vi khuẩn và siêu vi khuẩn theo đúng tiêu chuẩn được quy định bởi Hội Ngân Hàng Sữa tại Bắc Mỹ.

Sữa người là thứ sữa tinh khiết nhất, nhiều người nghĩ như vậy. Nhưng sữa của các bà mẹ ở Bắc Mỹ đang... có vấn đề. Theo một phúc trình của Health Canada thì sữa mẹ ở Canada đang bị nhiễm nặng tạp chất polybrominated diphenyl ethers, viết tắt là PBDEs, gấp từ 5 tới 10 lần sữa mẹ tại các nước kỹ nghệ khác như Nhật, Thụy Điển và Đức. Nhưng sữa mẹ ở Mỹ mới đứng hạng nhất về tạp chất. Nguyên nhân? Vì từ ba chục năm nay, chất này được dùng như một chất cản cháy trong vỏ TV, máy vi tính và các đồ dùng trong nhà như bàn, ghế, giường, tủ. Trong một trường hợp riêng lẻ, một bà mẹ ở Canada đã có sữa bị nhiễm tới 956 phần tỷ chất PBDEs, trong khi tại Mỹ, một bà đoạt kỷ lục với trên 1000 phần tỷ. Con số trung bình tại Canada là 60 phần tỷ. Trên toàn thế giới, đang có khuynh hướng gia tăng tạp chất này. Trong vòng 30 năm, tỷ lệ tạp chất PBDEs trong sữa mẹ đã cao hơn gấp 100 lần! Ông Tom Muir, một chuyên viên của Bộ Môi Trường Canada chuyên nghiên cứu về tạp chất PBDEs, cho biết tạp chất này có thể đã gây nên bệnh rối loạn thyroid và các vấn đề sức khỏe khác cho trẻ sơ sinh.

Dù sao chăng nữa, sữa vẫn là một thứ thực phẩm bổ dưỡng cho mọi lứa tuổi, nhất là những người bệnh, vì nó là nguồn calcium rất tốt. Calcium, nó làm cái chi chi cho sức khỏe của chúng ta? Thưa, nó giúp đốt các chất béo trong cơ thể chúng ta, bổ xương và răng, giúp làm giảm nguy cơ của ung thư cột sống, hạ áp huyết và giảm bệnh đái đường. Sữa còn cung cấp cho cơ thể chúng ta sinh tố D. Thiếu sinh tố này, cơ thể dễ bị ung thư cột sống, ung thư vú và các bệnh về xương. Bao nhiêu sinh tố D là đủ cho cơ thể mỗi ngày? Health Canada đưa ra con số 400 IUs một ngày. Nhưng nhà dinh dưỡng Helen Bishop MacDonald, trong cuốn sách The Everyday Calcium Cookbook, lại... đòi hơn. Theo bà thì dưới 50 tuổi cần 400 IUs nhưng trên tuổi đó thì cần gấp đôi. Một vài nhà khoa học khác còn... tố hơn nữa. Theo họ thì 1000 IUs mới tàm tạm đủ. Sinh tố D, chúng ta hấp thụ được một phần nơi ánh sáng mặt trời nhưng phần lớn trong thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày mà sữa là nguồn cung cấp dồi dào nhất. Nói là dồi dào nhưng 1 lít sữa chỉ cho 400 IUs, vừa đủ cho một ngày theo tiêu chuẩn... rẻ nhất. Mỗi ngày uống 1 lít sữa, chắc nhiều vị thấy ớn tới cổ! Còn con nít nữa đâu mà chưa cho... dứt sữa! Nhưng đâu có ai bảo quý vị nhắm mắt uống một ngày bốn ly sữa lớn. Uống như vậy, chết sướng hơn! Nên nghĩ tới những thực phẩm có chất sữa khác. Giả dụ mỗi ngày ăn như thế này có được không? Buổi sáng điểm tâm, làm một hũ sữa chua; ăn trưa, uống một ly sữa; buổi tối trước khi đi ngủ, ăn một miếng pho mát, được quá đi chứ! Vẫn theo bà MacDonald thì nếu toàn thể dân chúng Canada nạp vào người đủ chất calcium mỗi ngày thì ngành y tế sẽ tiết kiệm được 2,6 tỷ đô chữa bệnh mỗi năm!

Sẩy cha nhờ chú, sẩy mẹ bú dì. Câu tục ngữ nghe ra ấm áp tình gia đình. Ngày xưa, sữa chỉ có một nguồn: sữa mẹ. Thiếu sữa, lao đao ngay. Vậy nên dân gian có nhiều cách để... bơm sữa. Cách phổ biến nhất là cho sản phụ ăn chân giò hầm với đu đủ. Rẻ tiền hơn thì có cháo nếp hoặc hoa chuối sứ. Ở Huế, phong lưu hơn, sản phụ được cho dùng hạt sen hầm với bao tử nai! Trong Nam, người ta bảo cứ... la de mà tu là sữa chảy ra ào ào! Không có tiền tu la de thì uống nước hạt gòn rang cũng OK. Tây Y cũng có những thứ thuốc... bổ sữa như Extrait-mamaire, Galactogyl, Galacta...

Mẹ không có sữa hoặc không đủ sữa thì phải bú bình. Hai loại bú khác nhau thế nào? Con nít bú sữa thường chưa biết nói, nhưng cũng đã có thái độ. Bú mẹ quen, gặp cái anh núm vú cao su cứng còng, quay mặt đi làm mặt giỗi liền. Hổng bú! Xài đồ thiệt quen rồi, bắt xài đồ giả phải cự nự chứ. Lớn bé gì cũng đều như vậy cả! Bú mẹ, êm ả và ấm áp biết chừng nào. Bú bình, nhóp nhép hay không thì sữa vẫn cứ tuôn ra. Nuốt không kịp thì sặc. Sặc sữa coi vậy mà nguy hiểm chết... con nít như không. Sữa tràn vào khí quản, có khi vào tận phế nang làm tắc đường hô hấp hoặc cản trở sự trao đổi khí giữa phế nang và mao mạch, khiến trẻ có thể tắt thở vì thiếu oxy! Bố mẹ phải biết cấp cứu ngay khi trẻ bị sặc. Quay 911, chờ được xe cứu thương ò e tới thì kể như muộn. Phải bằng mọi cách rút sữa ra khỏi đường hô hấp. Nhanh và đơn giản nhất là dùng miệng mình hút mạnh vào miệng và mũi của bé. Hút càng mạnh, càng nhanh càng tốt. Vì khi sữa đã vào sâu trong khí quản sẽ khó hút ra, trẻ bị tắc thở lâu, khó cứu. Khi hút xong, nên kích thích mạnh vào đầu trẻ để trẻ có thể khóc và thở được. Lúc đó, ông cứu thương mới ò e tới là vừa. Ông ấy sẽ tiếp tục cứu chữa.

Sặc sữa có nhiều nguyên nhân: hoặc do lỗ thông ở núm vú to quá, sữa chẩy nhanh và mạnh, trẻ nuốt không kịp; hoặc trẻ vừa bú vừa ngủ, sữa vẫn chảy nhưng trẻ không nuốt, khi trẻ thở mạnh có thể đưa sữa lên mũi, vào khí quản và phế quản; hoặc trẻ vừa bú vừa... hóng chuyện, lơ là việc nuốt, tới khi thích chí cười lên một cái là sữa tràn vào khí quản. Muốn tránh để trẻ sặc sữa, không nên cho trẻ vừa bú vừa ngủ; không nên nói chuyện với trẻ khi cho bú; đặt trẻ trong vị thế thoải mái, đầu hơi cao; khi trẻ ho hoặc khóc thì... tốp ngay đừng cho sữa chẩy ra.

Bú sữa đã là một vấn đề, dứt sữa cũng... long đong lắm! Có những trẻ dứt sữa rất dễ nhưng có những trẻ... thày chạy! Cái miệng quen bú đâu phải bỗng chốc mà... ngưng chiến được. Người lớn quen miệng ngậm thuốc lá, cai thuốc cũng chẳng phải dễ, huống chi trẻ con, ý chí không có, khi không bắt ngưng bú, quằn quại là phải. Thủ thuật để bắt bé ngưng bú có nhiều cách. Hình như, trong vụ này, mỗi bà mẹ là một nhà... sáng tác. Có bà chơi trò ma quái bôi phẩm xanh phẩm đỏ trên đầu vú cho trẻ sợ. Có bà chơi trò cảm giác mạnh, bôi tiêu, bôi dầu cù là cho trẻ giật chắc! Có nhiều trẻ dễ dàng... khuất phục nhưng cũng có những chàng những nàng... kiên cường phát khiếp.

Nhất định không... phụ sữa! Gương kiên cường, tôi đã mục kích. Một cô cương quyết ôm bình bú cho tới khi... lấy chồng. Về nhà chồng vẫn... bú! Một trường hợp khác, bỏ sữa thì bỏ, nhưng cái miệng nhóp nhép nhất định không bỏ. Cứ len lén thọc ngón tay cái vào miệng để mút. Mút đến mức ngón tay trở nên dị hình dị dạng vẫn không nản. Học xong Đại Học Sư Phạm, ra làm thầy giáo mà vẫn cứ lựa chỗ kín đáo để... mút!

Tôi đã nhắc tới truyện Những Ngày Cạn Sữa của Minh Quân. Cũng trong truyện này, một nhân vật, ông cậu chống ngoại xâm, đã đưa sữa vào chuyện... quốc sự. “Coi đó, coi! Ba thằng Tây là tụi điêu ngoa, man trá: chúng cướp của giết người, hiếp dâm, xâm chiếm đất đai người ta, ác độc khôn lường, không tưởng tượng nổi. Có cái gì mà chúng chùn tay! Có tội ác nào mà chúng không làm được? Động lực nào thúc đẩy chúng? Biết tại sao không? Hà? Các người có bao giờ tìm hiểu hay không?... Có gì mà không hiểu? Tụi tây có thằng nào được bú sữa mẹ đâu? Bạch chủng đâu phải giống người, chúng là loài quỷ! Hừ! Nuôi con bằng sữa súc vật trách chi về sau lớn lên đứa trẻ không có lòng nhân? Thiệt mà! Tôi nói không sai đâu. Bây giờ bọn chúng còn định đầu độc cả dân tộc “An nam ta” bằng lối đó...”

10/2004
Song Thao
Trich tu trang nha cua tac gia Song Thao

[Can Tho]

TƯỢNG


Tôi mê tượng. Đi đâu thấy có tượng là tôi sa đà nhấc chân đi không nổi. Nếu tượng không vừa với túi tiền thì ngắm chán chê tôi đi. Nếu vừa với túi tiền thì tôi thỉnh về. Một lần trở về Đà Lạt, xe du khách đổ tôi xuống Thung Lũng Tình Yêu, một nơi tôi có nhiều kỷ niệm cũ. Tình Yêu bây giờ khác với Tình Yêu xưa nhiều. Nó thu gọn trong một trái tim bằng sắt rỗng ruột, ghé hai cái mặt vào, bấm máy hình, thế là xong. Tình Yêu… dại khờ như vậy không có tôi. Tôi loanh quanh xuống khu bán đồ kỷ niệm. Cơ man nào là tượng. Tượng gỗ có, tượng đá có, tượng thạch cao có, tượng plastic cũng có luôn! Mẫu mã cứ na ná nhau. Toàn một thứ hàng thương mại! To tượng thì to tiền, nhỏ tượng thì nhỏ tiền. Tôi đảo mắt qua từng gian hàng. Để giết thời gian. Bỗng mắt tôi chăm chú vào một tượng Phật nhỏ nằm trong góc của một gian hàng. Cô gái bán hàng bắt được ánh mắt tôi liền. Cô mời. Tôi lặng yên chăm chú ngắm. Rồi tôi hỏi xem bức tượng. Bức tượng trông qua cũng giống như tượng ở các cửa hàng khác. Nhưng nhìn kỹ, tôi thấy cái thần của tượng trên khuôn mặt Phật. Tôi hỏi giá. Cô bán hàng cho một cái giá cao gấp đôi một bức tượng tương tự trong các gian hàng bên. Tôi hỏi tại sao, cô cho biết đây là tượng do người anh của cô tự khắc lấy. Quả có khác. Tôi trả giá. Trả qua trả lại tới khi bị dục lên xe, tôi bỏ đi. Cô bán hàng chẳng thèm gọi lại. Đi được một quãng khá xa, sắp sửa trèo dốc lên trên đường, tôi vội chạy lại, rút tiền ra trả. Tôi biết, nếu không mua được bức tượng này, tôi sẽ không ngủ yên!

Một lần khác, lần này ở Saigon, tôi tới nhà sách Hòa Bình cũ bên hông Nhà Thờ Đức Bà. Nhà sách đã trở thành một cửa hàng bán đồ đạo. Tượng tràn đầy phòng. Tới khu bán tượng gỗ, tôi đảo mắt sơ qua một vòng. Bức tượng Đức Mẹ giữ tôi lại. Tượng chỉ cao cỡ hai gang tay, bằng gỗ mộc, không véc-ni, không sơn siếc chi cả. Khuôn mặt thì cũng được thôi, nhưng chiếc áo choàng mới thu hồn tôi. Cả tượng là một khúc cây còn nguyên vỏ. Người tạc tượng đã dùng cái dáng của miếng vỏ cây như dáng một tà áo bay theo gió. Trên vỏ cây mộc lại có những đường chạy như những nét gấp của áo. Cuối vạt áo là những đường bẻ gẫy tự nhiên khiến mép áo có đường lồi ra lõm vào như một tà áo no gió. Cái khéo và thông minh của nghệ nhân là đã lợi dụng được nét đẹp của cây để biến thành nét tự nhiên của tượng. Tôi cầm tượng tới quầy tính tiền mà chẳng cần biết giá. Cái giá họ tính quá rẻ. Tôi thấy mình mang tội bất công nếu chỉ trả theo cái giá đó. Tôi hỏi lai lịch bức tượng và được biết do người ta gửi bán. Tôi ngỏ ý muốn gửi thêm tiền cho người khắc tượng, họ không nhận vì qua nhiều trung gian rất bất tiện. Tôi ôm tượng về mà nghĩ rằng mình… trúng số!

Thuở còn là sinh viên, tôi mê bức tượng The Thinker của Rodin. Mê lắm. Tôi chỉ được nhìn tượng trong một tờ báo nghệ thuật của Mỹ cũng đã mê rồi. Sang bên đây, tượng The Thinker giả thiếu giống chi. Nhưng tôi không mua mặc dù giá rẻ rề. Giả có khác thật. Khi có dịp tới Bảo Tàng Viện Louvre ở Paris, tôi đứng sắp hàng mua vé vào chỉ với mục đích một lần diện kiến Người Suy Tưởng thực thụ. Vậy mà vì hàng người quá dài và thời gian lưu lại Kinh Đô Ánh Sáng không nhiều, tôi đành phải bỏ The Thinker một mình đi lang thang qua nhiều nơi chốn đã nằm trong tim tôi từ những ngày thanh niên. Tôi tới vườn Luxembourg. Trời nắng nhạt. Vườn thưa người vào giấc trưa của một ngày trong tuần. Tôi ngồi trên một chiếc ghế gỗ ngắm những pho tượng trắng in hình trên những tàng cây xanh. Trưa đó tôi no tượng đến quên ăn!

Paris là thành phố của tượng. Nhà thơ Đỗ Khiêm cũng đồng ý như vậy trong cuốn Ký Sự Đi Tây: “Paris lắm tượng, ai chẳng biết, từ những tượng hiền lành bờ vai trắng có lá vàng rơi vườn Lục Xâm đến tượng đàn bà tròn trịa nằm hớ hênh trên cỏ mướt vườn Tuileries nhưng không có tượng Robespierre.” Robespierre là ông nào, tôi chỉ biết lơ mơ mà cũng chẳng buồn tìm hiểu. Nhưng ông thần Apollo mặc có mỗi cái lá nho thì tôi biết. Không biết ông này còn khuya mới có bồ bịch! Tượng Apollo là một bức tượng đẹp. Đẹp đến ông Bùi Giáng cũng phải tỉ tê.

Ông là rất mực đàn ông
Nếp nền vi diệu chơn không vi huyền
Ông từ Hy Lạp uyên nguyên
Thần công thái thậm uy quyền thái sơ
Ông từ bờ cõi bơ vơ
Trút về gò đống tóc tơ địa cầu
Một con mái đậu bồ câu
Một con gái một hương màu một con
Đăm chiêu con mắt trông mòn
Nghìn xa vẳng gọi vuông tròn đầy tay.

Tượng là đẹp. Chẳng thế mà các nhà văn, nhà thơ khi nói tới vẻ đẹp chỉ cần hạ bút “đẹp như tượng” là độc giả biết ngay là đẹp! Thí dụ như nhà văn Vũ Quỳnh Hương viết trong truyện Miền Vĩnh Phúc: “Dáng nó nhỏ nhẹ buồn buồn, mái tóc vàng không cuốn chải thả hết về sau lưng, khuôn mặt nhìn nghiêng đẹp như một pho tượng trắng.” Đẹp nhưng tùy theo tâm trạng người ngắm, tượng buồn vui với người. Buồn cũng có thể đứng bất động như tượng được chứ!
Thân bị giam giữ trong cái gọi là trại Cải Tạo, sức nào mà không buồn.

Ở đây có phố sương mù
Có người như tượng đứng thu bóng chiều
Ở đây có núi đìu hiu
Đá mòn mỏi thở nhịp theo hơi nguồn.
(Trịnh Cung)

Người như tượng nhưng tượng cũng có thể như người. Chuyện bức tượng Tiếc Thương nơi Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa xuống đường tha thẩn như người là một câu chuyện khá thương tâm. Chuyện tượng của nhà văn Y Uyên tình tiết hơn. Nhà văn Y Uyên đã bỏ mình trong một trận phục kích, bên dòng suối, dưới chân núi Tà Lơn, Phan Thiết từ ngày còn rất trẻ, chỉ mới 26 tuổi. Vậy mà anh cũng đã để kịp cho đời được 6 tập truyện và một truyện dài. Sau khi anh mất, bạn bè đã hợp sức nhau lại làm cho anh một bức tượng bán thân bằng đồng cao lớn bằng người thật, nặng khoảng 50 kí. Tượng được điêu khắc gia Đỗ Toàn thực hiện ở Quy Nhơn. Nhà thơ Mang Viên Long mang bức tượng này về Tuy Hòa chờ ngày mang vào Saigon đặt nơi mộ nhà văn Y Uyên ở Nghĩa Trang Gò Vấp. “Tôi đặt tượng Y Uyên trong phòng trọ của tôi mấy hôm. Đêm thứ hai, tôi ngủ mơ bỗng thấy Y Uyên về, cười nói, chuyện trò như ngày nào. Tuy vậy, trông nét mặt và dáng vẻ có đượm nét buồn. Đêm thứ ba, gặp lại Y Uyên. Tôi hơi lo. Và cũng hơi sợ, vì tôi sống riêng một mình trong căn phòng vắng vẻ nằm sâu trong một con hẻm. Tôi mua một thước vải vuông màu đỏ, phủ lên bức tượng.”

Năm 1984, gần 15 năm sau ngày Y Uyên mất, nhà thơ Mang Viên Long mới có dịp trở lại Xóm Mới thăm gia đình Y Uyên. Bức tượng đã được đặt sau vườn nhà. Chuyến đi của bức tượng từ mộ phần về với gia đình cũng là một chuyến đi… tâm linh. “Chú Vượng đặt một bàn tay nơi lỗ tai bị cưa đứt của bức tượng, kể cho tôi nghe lại đầu đuôi của câu chuyện mà chú cho là “rất kỳ lạ”. Sau 75, một đêm ông cụ nằm mơ thấy Uy (tên thật của Y Uyên) trở về bảo hãy mang anh về nhà, anh đang bị lạnh lẽo, buồn bã. Sáng ra ông cụ nói chuyện với cả nhà, vì lâu nay ông cụ ít khi thấy lại Uy. Đêm sau cũng lại thấy anh về. Chiều hôm ấy một người bạn quen với Uy lúc xưa đến báo cho gia đình biết, trong lúc dắt xe đi bán giò chéo quảy, tạt qua trụ sở Công an phường thì thấy bức tượng đồng Y Uyên đang “ nằm” ở đó. Anh cho biết trong buổi đi tuần tra công an đã bắt được một người vác bao tải khả nghi. Kiểm soát bắt gặp tượng đồng chưa rõ của ai. Kẻ trộm khai đã cưa mất một bên tai để xem thử có phải là đồng thật hay không. Và mờ sáng hôm ấy đã đục bệ để lấy đem đi bán đồng vụn. Được tin, gia đình đến trụ sở công an phường viết giấy báo cáo và xin nhận lại bức tượng mang về đặt bên cạnh bàn thờ của Y Uyên như hôm nay.” (Thư Quán Bản Thảo, tập 18, tháng 2 năm 2005).

Tượng linh thiêng dẫn tới tượng thờ phượng. Thường thì tượng thờ không đi đôi với tượng mỹ thuật mà lại còn có xu hướng thủ cựu. Nhưng tượng trong nhà thờ kính Crystal Cathedral ở Garden Grove thì lại khác. Mỗi bức tượng là một công trình nghệ thuật dễ cho tín đồ hòa nhập vào không khí thánh thiện hơn. Còn tượng ở phần lớn những nơi thờ phượng là tượng… thờ. Tượng để tín đồ cầu xin hơn là ngắm nghía. Mà nếu có ngắm thì cũng là ngắm bằng con mắt sùng mộ hơn là con mắt nghệ thuật. Lòng sùng mộ hình như tăng theo kích thước của tượng. Tượng càng lớn càng dễ làm người ta kính sợ hơn. Trước kích thước của tượng con người dễ bị dìm xuống cảm thấy mình nhỏ nhoi thấp hèn hơn. Tại Thiền Viện Vạn Hạnh ở Đà Lạt, một bức tượng Thích Ca cao 24 thước, đài sen có đường kính 20 thước vừa được khánh thành vào ngày 18 tháng 3 vừa qua. Tượng được đặt trên một ngọn đồi và là bức tượng Phật lớn nhất Việt Nam hiện nay.

Bước chân vào một nơi thờ phượng, chúng ta cứ hoa cả mắt. Tượng lớn tượng nhỏ được bày la liệt khắp nơi khắp chỗ. Có nhiều tượng thánh chúng ta không thể biết được hết. Chúa thì mỗi tượng một tư thế: Chúa chịu chết, Chúa phục sinh, Chúa lên trời, Chúa làm vua, Chúa hài đồng, Chúa Ba Ngôi… Đức Mẹ thì cũng Mẹ lên trời, Mẹ Hằng Cứu Giúp, Mẹ Chúa Hài Đồng, Mẹ La Vang, Mẹ Lộ Đức, Mẹ Fatima… Phật thì cũng phong phú vô cùng. Trong tài liệu “Giải Thích Về Hệ Thống Tượng Phật Trong Chùa” của tác giả Nguyễn Đức Can, ông đã chỉ rõ : “Ở trong chánh điện thờ Phật, chỉ có cái ý thờ Phật mà thôi, nhưng Phật có tam thân là Pháp thân, Báo thân và Ứng thân. Cách bài trí các tượng Phật ở chánh điện theo đúng ý nghĩa ấy cho nên ở lớp trên cùng là thờ Pháp thân Phật, tức là thờ thường trụ Phật ở trong vũ trụ. Ở lớp thứ hai thờ Báo thân Phật, tức là thờ Thụ-Dụng trí-tuệ Phật ở cõi cực lạc. Ở lớp thứ ba là thờ Ứng thân Phật, tức là thờ Phật đã hóa hiện ra xác thân ở trần thế. Từ lớp thứ tư trở xuống bày những cảnh quan hệ đến đến lúc sơ sinh của Đức Thích Ca Mâu ni Phật và những tượng của các vị thần khác.”

Tín đồ cần nhìn thấy tượng để được nhắc nhở tới các đấng thần linh chứ các đấng thần linh đâu có cần náu mình vào gỗ đá hay thạch cao để ngự trong lòng chúng sinh. Nhưng nếu chúng sinh chỉ vụ vào tượng, đồng hóa tượng với Đấng Linh Thiêng thì còn chấp lắm. Nhà văn Lâm Chương, trong truyện ngắn Uống Trà Đi , đã cho nhân vật Bi , tu tại một cái am, buông bỏ mọi chấp để chỉ biết tới căn cốt của Đấng Từ Bi. “Tôi đến lần trước, anh Bi đã tu trong cái am này hơn mười bảy năm. Anh nói, mười bảy năm không nghĩa lý gì so với một vòng chín mươi chín ngàn năm mặt trời xoay quanh dãy thiên hà. Con số thời gian dài chóng mặt, trí ngắn con người không đo nổi. Tôi hỏi, sao anh không vào chùa? Anh bảo, Phật ở trong tâm. Tôi tự hỏi, Phật ở trong tâm mà sao tâm địa người đời thể hiện ra toàn là những ác ôn dao búa?... Trong am bài trí đơn sơ gọn gàng. Phía trước thờ Phật. Phía sau, ngăn cách bởi bức vách, kê một chiếc giường nhỏ làm chỗ ngủ. Anh Bi nấu nước pha trà. Tôi thắp nhang lễ Phật. Tượng gỗ thì ngồi đây, mà Phật thì xa muôn trùng. Lòng tôi không nghĩ thấu điều gì xa hơn một đời sống vụn vặt hàng ngày.”

Tượng là tượng. Đồng hóa tượng với Đấng mà con người tạc tượng để thờ nghe ra có điều không ổn. Gỗ đá có thể bị hủy diệt với năm tháng. Trong truyện “Mọt Tượng” của nhà văn Ngô Nguyên Dũng, sư cụ chùa Mai Sơn, vì chiến tranh đã phải rời chùa cũ về chùa mới. Mối bận tâm không dứt của sư cụ là chưa thỉnh được bức tượng Quan Thế Âm về với mình. Trước khi chạy loạn, sư cụ đã cẩn thận chôn bức tượng bên gốc sứ sau chùa, dưới một tảng đá lớn. Khi tình thế đã tạm yên, sư cụ tuổi già sức yếu không thể về chùa Mai Sơn để thỉnh tượng, đã sai một chú tiểu đi. Đó là một bức tượng nhỏ nhưng sư cụ rất quý. Tượng có một xuất xứ riêng. “Vài năm trước ngày chia đôi đất nước, lúc tình thế còn hỗn mang, một hôm có anh thanh niên ghé ngang Mai Sơn Tự xin tá túc một khoảng thời gian. Anh ta là thợ mộc, biết đẽo khắc tượng gỗ. Sư cụ không nhờ, nhưng ngày nọ, anh vào rừng vác về một khúc gỗ huỳnh đàn. Thế là suốt buổi anh ta cày cục nâng niu đẽo thành tượng Phật. Trước đó anh ta còn kỹ lưỡng ngâm gỗ trong nước bông sứ. Hỏi để làm gì thì anh bảo, có vậy gỗ mới dẻo dai bền vững với thời gian và lúc nào cũng thoảng hương hoa. Sau vài tuần, anh hoàn tất bức tượng. Sư cụ bảo rằng, chưa thấy tượng Phật nào có thần sắc từ bi nhân ái như thế. Tượng nhỏ thôi, chừng ba gang tay, vậy mà chỉ cần nhìn qua diện mạo, đã thấy cái tâm vô biên vô lượng hiện ra rành rành.”

Chú tiểu Bửu vượt đường xa, trải qua bao gian nan vất vả mới về đến chùa Mai Sơn, đào tượng. “Tiểu Bửu quì gối, tay cầm xẻng con, thận trọng xắn đất. Khí trời thoáng mát mà lưng áo tiểu Bửu rịn ướt mồ hôi. Tự dưng chú nghĩ tới thắc mắc ngây thơ của tiểu Hạnh: “Không biết sư cụ đòi đem bức tượng về làm gì?”Phải rồi, chi vậy? Không phải tất cả hình tượng đều là vọng tưởng sao? Tại sao không “ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm” như kinh Kim Cang đã dạy? Tiểu Bửu còn đang lan man tự hỏi, chợt giật thốn người khi có cảm giác lưỡi xẻng chạm phải vật cứng. Chú nới tay, xới từng lớp mỏng. Mồ hôi chú lăn thành dòng xuống cổ áo. Tiểu Bửu tận dụng thị lực, soi chăm chăm vào hố đất con. Đoán thấy đủ độ sâu, chú vất xẻng, dùng tay không cẩn thận bới quanh vật thể được bọc trong nhiều lớp vải, miệng lâm râm niệm Phật. Chú mọp người, khuân khối vải đặt bên miệng hố, chỗ sáng trăng. Tim chú đập liên hồi. Chú phủi sạch đất cát, run tay tháo vải. Nước mắt chú tuôn ràn rụa khi nhận ra pho tượng vẫn còn bóng ngời chất gỗ quí. Chú lẩy bẩy nâng pho tượng lên, toan áp má vào mặt tượng thì… trời ơi, chú thấy từ lòng tượng rỉ ra từng dòng trắng đục như sữa. Hai mắt tiểu Bửu trợn ngược, miệng lắp bắp không tròn câu:
- Mô… mô… Phật, tượng ớ… mọt ăn!
Rồi chú buông tượng xuống đất, khóc nghẹn!”

03/2005
Song Thao
Trich tu trang nha cua tac gia Song Thao

[Can Tho]

TA


Đã bấy lâu nay bác tới nhà
Trẻ thời đi vắng chợ thời xa
Ao sâu sóng cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà
Cải chửa ra cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Bác đến chơi đây, ta với ta.

May cho cụ Tam Nguyên Yên Đổ, cụ đã nhanh chân sống trước và chết trước. Chứ nếu cụ chậm chân sống vào đầu thế kỷ thứ 21 này thì “ta với ta” sẽ mệt lắm! Mệt như hai bà Susan Bessay và Lorraine Houde ở thành phố Montréal của tôi. Hai bà là bạn thân với nhau từ mấy chục năm qua. Nhà ai người nấy ở, cơm ai người nấy ăn, rất bình yên. Đùng một cái, bà Bessey, 54 tuổi, bị tai nạn xe hơi và không còn làm ăn gì được nữa. Bà cho bà Houde thuê cái tầng hầm nhà bà để có đồng ra đồng vào. Bà Houde, 60 tuổi, đang lãnh tiền trợ cấp xã hội nên việc mướn rẻ cái tầng hầm cũng tiết kiệm được một món tiền. Cả hai đều vui. Sở An Sinh Xã Hội thấy hai bà vui cũng vui theo. Họ sống chung như vậy là... vợ chồng đồng tính. Lợi tức của hai người phải được tính chung với nhau. Cúp trợ cấp xã hội cho bà Houde liền một khi! Thừa thắng xông lên, Sở còn đòi lại số tiền trợ cấp mà bà Houde đã lãnh kể từ khi hai người chung sống với nhau và bắt bà Bessay trả lại cho Sở 35 ngàn đô!

Hai bà kêu trời không thấu! Đâu có phải cứ... ta với ta là... tù ti với nhau đâu tuy bà Houde có đồng tính thật, trước đây có ở với một bà khác không cư ngụ tại thành phố này trong 29 năm. Bà Bessay chỉ là bạn, chẳng có tình ý gì. Vậy thì căn cứ vào đâu mà Sở An Sinh Xã Hội lại vơ hai người vào với nhau như vậy? Họ bảo họ có điều tra đàng hoàng trước khi... cúp tiền. Các lý do họ đưa ra: trước đây hai bà đã có thời gian ở chung với nhau; trong một tờ đơn, bà Bessay đã điền tên bà Houde vào mục người cần liên lạc khi gặp trường hợp khẩn cấp; hai bà dùng chung một hộp thư; tầng trên nhà và tầng hầm thông với nhau được; thẻ mua chịu của bà Houde có những khoản chi cho nhà hàng mà số tiền được suy đoán là trả tiền ăn cho hai phần ăn; bà Houde thường lái xe của bà Bessay... Tất cả những chứng cứ trên mà bà Bessay cho là... tạp nhạp không chứng minh được cái gì hết. Bà kiện đòi bồi thường 990 ngàn đô. Bà Bessay nói với các phóng viên: “Nếu tôi là đồng tính thì tôi việc gì phải giấu. Nhưng tôi không phải như vậy!”

Ta bồ bịch với ta, thời buổi này đã là chuyện... thường ngày trên báo, cần chi giấu! Tai to mặt lớn người ta cũng chẳng cần giấu. Như ông Thống Đốc James McGreevey của tiểu bang New Jersey chẳng hạn. Đã hai đời vợ, lại hai con, bỗng nhiên a-lô cho toàn dân biết tôi... ghê. Và rũ ấn từ quan cú một! Hay ông Thị Trưởng Paris Bertrand Delanoe, cũng hiên ngang vỗ ngực tự nhận là đồng tính. Ông này viết sách đàng hoàng, cuốn tự truyện “Life, Passionately” bóc trần hết cái tôi của mình, chẳng giấu giếm chi. Không như ngài Thống Đốc New Jersey, ông Delanoe không thèm từ chức lại còn lăm le chạy đua vào dinh Tổng Thống trong kỳ bầu cử Tổng Thống Pháp vào năm 2007 sắp tới! Các vị tu hành cũng chẳng thèm giấu giếm. Mục sư Anh Giáo Jeffrey John là một điển hình. Năm ngoái, ông này suýt chút nữa được phong Giám Mục nhưng cuối cùng bị rớt đài vì... ghê. Năm nay ông được bổ nhiệm làm mục sư cai quản một nhà thờ lớn ở Anh. Buổi lễ phong chức của ông đã được tổ chức trọng thể với sự tham dự của khoảng hai ngàn tín đồ. Chàng ca sĩ nổi tiếng Elton John cũng có giấu giếm gì đâu. Mới đây chàng đã công khai nói với tờ báo Đức Gala là chàng sẽ cưới anh bạn tình David Furnish vì “tôi không thể tưởng tượng được một cuộc sống không có chàng!”

Cũng thuộc loại... người của quần chúng, bên ta có nhà thơ Xuân Diệu. Ông này... ghê từ khuya, giới văn nghệ ai cũng biết. Biết khá rõ là nhà văn Tô Hoài. Trong cuốn hồi ký Cát Bụi Chân Ai, Tô Hoài kể lại: “Dịu dàng, âu yếm, Xuân Diệu cầm cổ tay tôi, nắm chặt rồi vuốt lên vuốt xuống. Bốn mắt nhìn nhau đắm đuối. Xuân Diệu gắp thức ăn cho tôi. Cử chỉ thân thiết quá, hơi lạ với tôi, nhưng mà tôi cảm động.”

Năm 1945, chiến cuộc bùng nổ giữa Pháp và Việt Minh, một số văn nghệ sĩ theo kháng chiến kéo nhau lên rừng. Trong số này có Xuân Diệu và Tô Hoài. Ông Tô Hoài, đẹp như con gái, là một người thành thực. Trong cuốn hồi ký viết năm 1990, ông kể lại rất rõ ràng một đêm ông ngủ với Xuân Diệu tại u tì quốc Yên Dã trong khu kháng chiến. “Giọt gianh lách tách mái nứa gọi về những đêm ma quái, rùng rợn, say đắm. Bàn tay ma ở đâu rờn vào. Không phải. tay người, bàn tay người đầy đặn, ấm ấm. Hai bàn tay mềm mại xoa lên mặt lên cổ rồi xuống dần xuống dần khắp mình trần truồng trong mảnh chăn dạ. Bóng tối bập bùng lên như ngọn lửa đen không có ánh, cái lạnh đêm mưa rừng ấm dần lên. Chẳng còn biết đương ở đâu, mình là ai, ta là ai, hai cơ thể con người quằn quại, quấn quít, cánh tay, cặp đùi thừng chão trói lại, thít lại, dằng ra. Niềm hoan lạc trong tôi vỡ ra, dữ dội dằng ngửa cái xác thịt kia. Rồi như chiêm bao, tôi ngã ra, thống khoái. Im lặng. Nghe mưa rơi xuống tàu lá chuối trong đêm và cái mệt dịu dàng trong mình. Giữa lúc ấy, hai bàn tay mềm như lụa lại vuốt lên mặt. Làn môi và hơi thở nóng như than bò vào mắt, xuống vú, xuống rốn, xuống bẹn... Cơn sướng lại cồn lên cho đến lúc ngã cả ra, rúc vào nhau. Rồi bàn tay dịu dàng lại vuốt lên mặt. Lần này thì tôi lử lả, tôi nhuôi ra rên ư ử, như con điếm mê tơi không nhớ nổi người thứ mấy, thứ mấy nữa.”

Tại sao lại... ta với ta? Trời sinh ra như vậy! Thiệt chăng? Các nhà tâm lý, các khoa học gia về sức khỏe tâm thần và tính dục của con người bảo là thiệt. Họ coi hành vi đồng tính là một xu hướng tính dục có tính chất cố định, không phải là sự lựa chọn của cá nhân, được hình thành ngay từ nhỏ do sự tác động qua lại của các yếu tố sinh học, tâm lý và xã hội, trước cả khi có kinh nghiệm về tính dục.

Năm 1991, bác sĩ Le Vay, thuộc khoa Thần Kinh, Trung Tâm Salk (Hoa Kỳ) đã công bố nghiên cứu giải phẫu một phần não vùng dưới đầu của 41 tử thi đã chết vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong số 41 tử thi này có 16 người đồng tính luyến ái. Le Vay đã phát giác ra thành phần INH3, một cấu trúc nhỏ được biết đến như một yếu tố điều khiển thái độ tính dục ở động vật có vú, nơi người đồng tính chỉ nhỏ bằng nửa của những người khác.

Hai năm sau, một nhóm nghiên cứu khác do Dean Harner cầm đầu đã tìm ra mối liên hệ giữa gene và chứng đồng tính luyến ái. Họ tìm thấy một điểm đặc biệt trên nhánh dài của của nhiễm sắc thể X, được truyền từ mẹ sang con và thường gặp ở những người đồng tính luyến ái.

Mười năm sau, vào tháng 4/2003, một nhóm nghiên cứu khác của Mỹ đã tìm ra sự liên quan giữa đặc điểm của bàn tay nam giới với thái độ tính dục. Thông thường, do tác động của hormone sinh dục nam, đàn ông có ngón tay trỏ ngắn hơn ngón tay đeo nhẫn. Vậy mà đặc điểm này cũng xuất hiện nơi những phụ nữ đồng tính.

Ba cuộc nghiên cứu riêng biệt về giải phẫu, gene và nội tiết đều đưa ra kết quả xác minh là việc ta chỉ chơi với ta là... số trời! Con người, xã hội hay môi trường sống đều... vô can.

Ta, dĩ nhiên, hoan hô cái kết quả này cái rụp. Đó, tôi dzậy là tại trời sinh ra dzậy! Tôi có lỗi gì đâu! Tôi cứ cờ ngũ sắc diễn hành ào ào từ thành phố này đến thành phố khác, xuyên quốc gia, xuyên đại dương.
Nhưng nhiều người vẫn chưa chịu coi ông trời là tác giả của các tác phẩm thuộc loại... thiểu số này. Họ lý luận rằng những cuộc nghiên cứu khoa học kể trên mới thực hiện trên một số ít người nên chưa chính xác lắm. Chống đối nhiệt thành hơn cả là các nhà tâm lý. Họ vẫn cho là hiện tượng ta với ta là một hiện tượng tâm lý thuần túy.

Cả hai phe đều... đúng. Mỗi bên đúng một cách. Tại sao lại... ba phải như vậy? Này nhé, những người cứ ao nhà mà... bơi là những người hoàn toàn khỏe mạnh, chũm thì cũng có chũm, chọe thì cũng có chọe như ai, phần lớn có khả năng hoạt động tính dục bình thường và có thể sanh sản bình thường, họ cũng ưa thích làm việc, yêu quí người thân, nuôi dậy con cái như những bậc cha mẹ tốt. Nếu bị hoàn cảnh hay gia đình ép buộc, họ cũng có thể lấy vợ lấy chồng bình thường, có con có cái như mọi người. Ông Thống Đốc McGreevey đã chẳng có hai vợ, hai con đó sao? Tóm lại, người đồng tính luyến ái là một người hoàn toàn bình thường về mặt thể xác, cái lệch lạc nằm ở trong đầu họ. Khi một thanh niên bình thường đến tuổi dậy thì, hình ảnh “đối tượng” trong đầu anh luôn luôn là một thiếu nữ, cho dù sau đó anh có đi tu hay là đến chết vẫn còn chưa biết đàn bà là gì. Cũng vậy, một phụ nữ, dù cả đời không biết đến đàn ông nhưng hình ảnh “đối tượng” trong đầu vẫn là một người khác phái. Ở người... ghê, hình ảnh đối tượng lại là người cùng phái. Và đây là một hình thức bản năng nên không có cách nào sửa đổi được!

Số người chỉ thích những người giống mình này không nhiều. Khoảng 5% dân số trên toàn thế giới. Ở Âu Châu khoảng 2%. Ở Á Châu còn ít hơn nữa. Ở Việt Nam số người đồng tính gây ra nhiều chuyện rất ồn ào trong những năm gần đây. Thấy ồn ào tưởng là nhiều lắm nhưng trên thực tế người ta ước đoán chỉ có độ 1% tức khoảng 500 ngàn người. Đó là con số những người thực sự đồng tính. Như Xuân Diệu chẳng hạn. Chàng đã tìm cách tò ti với hết người này tới người khác. Hung hăng đến nỗi, cứ tối đến, trong cơ quan, những anh trai tráng dù trắng trẻo mũm mĩm hay cao lớn to khỏe đều lỉnh đi ngủ ở những chỗ khác hết. Chuyện đã ầm ĩ như vậy nên Xuân Diệu đã có lần bị đưa ra kiểm điểm. Tô Hoài kể lại: “Xuân Diệu chỉ ngồi khóc, chẳng biết Nam Cao, Nguyễn Huy Tưởng, Trọng Hứa, Nguyễn Văn Mãi, cả lão Hiến, thằng Nghiêm Bình, thằng Đại và mấy thằng nữa, có ai ngủ với Xuân Diệu không, nhưng cũng không ai nói ra. Tôi cũng câm như hến. Lúc rồ lên, trong đêm tối quyến rũ, chính mính cũng điên kia mà. Không nói cụ thể việc ấy, nhưng ai cũng to tiếng gay gắt “tư tưởng tư sản, phải chừa đi”. Xuân Diệu nức nở “tình trai của tôi... tình trai...” rồi nghẹn lời, nước mắt lại ứa ra”. Cái loại người như Tô Hoài, chỉ đôi lúc “rồ lên” không phải là... thứ thiệt. Đó là thứ giả. Gặp hoàn cảnh thì... sướng theo. Thế thôi. Hoặc có những trường hợp giả vờ đồng tính vì lý do... kinh tế!

Người đồng tính thì không nhiều nhưng gây ồn ào thì quá đáng. Nước này chấp nhận, nước kia không chấp nhận, tiểu bang này OK, tiểu bang khác lắc đầu quầy quậy. Tại San Francisco, thủ đô của giới đồng tính, có ông Thị Trưởng chịu chơi Gavin Newson đã chấp nhận hôn nhân đồng tính khá sớm, đã có gần 4000 cặp tới tuyên thề I do và lãnh giấy hôn thú, nhưng những tấm giấy quý hóa này bỗng chốc thành...giấy lộn khi Toà Án Tối Cao California tuyên xử hủy bỏ.

Tại sao chuyện lại trở nên ầm ĩ quá đáng như vậy? Bởi vì chỉ cho tới đầu thế kỷ này, dư luận mới cởi mở hơn, cái kim trong bọc mới nhú được ra ngoài, châm chích chút xíu mà cũng... máu nhuộm bãi Thượng Hải ra gì. Từ trước đến nay, xã hội nhìn hiện tượng đồng tính dưới con mắt nghiệt ngã của đạo đức và tôn giáo. Cái gì trái với tự nhiên đều...no good! Ngày nay cái lăng kính đạo đức và tôn giáo đã phải nhường chỗ cho cái lăng kính thực tế. Hiện tượng này có đó. Chấp nhận hay không chấp nhận nó cũng cứ là một thực thể lù lù trước mắt. Cái thực thể này không có hại cho cộng đồng vì không lây lan, không đe dọa đến sự tồn tại của giống loài vì những người đồng tính chỉ là một thiểu số rất nhỏ. Có hại hay không có hại cho giống loài có lẽ sẽ là cốt lõi của vấn đề chấp nhận hay không chấp nhận. Nhận thức như vậy nên nhiều quốc gia đã đặt hành vi tính dục đồng giới dưới sự bảo vệ của pháp luật vì đó chỉ là một biểu hiện tính dục tuy khác thường nhưng cần được bình đẳng về mọi mặt như những công dân khác.

Trên bình diện xã hội thì như vậy, trong cuộc sống hàng ngày còn lổn nhổn nhiều lấn cấn. Bạn của con tôi, một thanh niên đẹp trai, đàn dương cầm rất có hồn, tâm tính rất nghệ sĩ, một hôm bỗng thú nhận với cha mẹ là... ghê. Cha mẹ thiếu điều muốn ngã xỉu. Cuộc sống trong gia đình từ đó khác đi, cho tới ngày đứa con ngoan đành đoạn... đi giang hồ! Trong chỗ tôi làm có một thanh niên gốc Hy Lạp, chỉ nhìn cái dáng đi nhún nhẩy, cái õng ẹo trong cử chỉ, ai cũng biết là... không bình thường. Vậy là, sau lưng anh, mọi người thoải mái nhái dáng đi, nhái cách ăn nói, nhái những cử chỉ ẻo lả rồi cười với nhau như một trò giải trí thú vị.

Fadi Fadel là một công dân Canada gốc Syrie, năm nay 33 tuổi, nhân viên xã hội đã phục vụ trên nhiều quốc gia. Ngày 7 tháng 4 vừa qua, trong khi đang làm nhân viên cho Cơ Quan Cứu Trợ International Rescue Committee tại An Najaf, Iraq thì anh bị một nhóm khủng bố bắt cóc. Chúng hành hạ anh đủ cách: đánh đập bằng ống cao su, dùng thuốc lá đốt khắp người, dùng gậy đánh vào lòng bàn chân... Nhờ chính phủ Canada thương thuyết điều đình, anh được thả 10 ngày sau đó. Ngày 20 tháng 4, anh trở về Montréal được đón tiếp như một anh hùng. Những nhân vật danh tiếng gửi hoa, điện thoại và hứa hẹn nhiều điều với anh. Đúng một tháng sau, anh trả lời một cuộc phỏng vấn trên nguyệt san Fugues, một nguyệt san của những người đồng tính tại Montréal. Lúc đó mọi người mới biết anh là dân đồng tính. Mọi sự thay đổi ngay lập tức. Người ta xa lánh anh. Không ai muốn dây dưa với một người đã có một... nhãn hiệu. “Vừa mới được coi như một anh hùng, rồi bỗng chốc mọi người không muốn nói chuyện với tôi. Tình huống hai mặt này làm tôi rất khó chịu. Tôi vẫn là tôi, nhưng mọi người không chấp nhận tôi.”

Chuyện của anh Fadi Fadel vừa xảy ra, trong một đất nước tân tiến vào bậc nhất thế giới, còn tươi rói. Cứ thử tưởng tượng vào thời gian hơn sáu thập niên trước, chính xác ra là vào năm 1938, trong một nước Việt Nam còn rất... lễ nghĩa, Xuân Diệu đã cho xuất bản tập Thơ Thơ trong đó có bài Tình Trai, một bài thơ không giấu giếm cái khuynh hướng tình dục còn bị coi là cấm kỵ và... ghê tởm vào thời đó, chúng ta mới có thể thấy cái sức nặng của búa rìu dư luận nặng nề tới mức nào! Thật là một thiếu sót nếu... làm lơ với bản “tuyên ngôn” rất thơ này.

Tôi nhớ Rimbaud với Verlaine,
Hai chàng thi sĩ choáng hơi men,
Say thơ xa lạ, mê tình bạn,
Khinh rẻ khuôn mòn, bỏ lối quen

Những bước song song xéo dặm trường,
Đôi hồn tươi đậm ngát hoa hương,
Họ đi, tay yếu trong tay mạnh,
Nghe hát ân tình giữa gió sương.

Kể chi chuyện trước với ngày sau;
Quên ngó môi son với áo màu,
Thây kệ thiên đường và địa ngục!
Không hề mặc cả, họ yêu nhau.

10/2004
Song Thao

Trich tu trang nha cua tac gia Song Thao

[NhiHa]

TIỆN

Cho tới bây giờ vẫn có giả thuyết cho Trạng Quỳnh là một nhân vật không có thực tuy rõ ràng là ở Saigon có đường Cống Quỳnh. Ông là một người thông minh, tinh quái, giỏi thơ văn. Nếu ông sống vào thời nay chắc sẽ được gắn cho cái mác... ma lanh! Chuyện về ông rất nhiều, toàn những chuyện... ma lanh. Có một chuyện được kể như thế này. Có một lần sứ Tầu sang Việt Nam, ông được cử ra đối đầu. Ông giả làm người lái đò chở sứ Tầu. Khi đò đang rong ruổi trên sông nước, anh sứ Tầu lỡ chột bụng tạo ra một tiếng kêu. Để chống đỡ, anh bèn ngạo mạn đọc : “Sấm động Nam Bang!” Trạng Quỳnh chơi lại anh sứ xấu bụng này bằng cách ra mũi đò, tụt quần, đi một đường cầu vồng và đối lại: “Vũ qua Bắc Hải!” Anh sứ Tầu ngẩn tò te. Một tên lái đò mà đối hay đến như vậy thì dân khoa bảng của nước Nam phải giỏi đến mức nào! Bèn rét, hết nghênh ngang.
Trạng Quỳnh đi một đường tiện nhỏ chống lại cái tiện giữa của anh sứ Tầu. Thường tiện nhỏ, người ta không ngang nhiên hoạt động giữa trời như vậy. Trừ những đứa trẻ nghịch ngợm. Trong truyện ngắn Đường Xuống Vực, nhà văn Ngô Nguyên Dũng đã cho Bân, một cậu bé nhà quê có anh bạn cùng lớp, lớn tuổi hơn, tên Sáo, đã có vợ, lên đỉnh đồi , thực tập... tác xạ: “Bân trèo lên đỉnh đồi cát, đứng thở dốc. Nó mắc tiểu, vạch quần, nâng vòi, cố rặn để phun thành vòng cao và xa, tập cho... quen để có dịp thi đái xa với lũ bạn. Có lần Bân đứng thi đái cạnh thằng Sáo, lén nhìn sang, thấy... không giống của mình. Vòi nước của nó có đầu trơn láng, nhúm lông chìa ra giữa mấy ngón tay kẹp. Còn của Bân nhỏ xíu như trái ớt. Bân ngượng chín người, giữa chừng đái không ra. Vòng nước đang cong chợt gẫy ngang, rớt xuống xém ướt chân.” Tiện nhỏ, nó có chỗ đàng hoàng. Ông bạn Luân Hoán của tôi, thơ cũng nghênh ngang phát khiếp, vậy mà trên đường di tản sang Canada, máy bay ghé lại một phi trường của Ý, bụng đang rối bời vì vừa dứt bỏ quê hương, cũng... kỷ luật như ai.
tàu bỏ ta trên đất Ý
vài giờ đợi đổi đường bay
ngồi không bỗng dưng mắc đái
bỗng thèm rửa mặt rửa tay

kéo nhau đi vào toilette
gởi đây chút kỷ niệm này
biết đâu thấm vào thớ đất
nuôi mầm sống nứt lên cây
Hồi còn viết “phim” cho các báo Saigon, tôi có một lần quá tay đến ân hận. Số là bữa đó, trên đường đi làm, tôi bắt gặp quả tang một ông Cảnh Sát đang tưới cây bên đường. Tưới cây bên đường? Chuyện nhỏ! Người ta làm hà rầm.
cùng Cao Bá Quát Tú Xương...
Ngâm thơ uống rượu đái đường Huyền Trân...
đâu cần thề thốt trăm năm
vỗ mông Thị Điểm nựng cằm Xuân Hương...
(Lê Vĩnh Thọ)
Nhưng Cảnh Sát đứng thực thi sự bình đẳng với thân cây thì thành... phiếm! Có lẽ ông đang đứng gác đường, nhìn ông đi qua bà đi lại, thấy anh dân nào vi phạm luật là thổi tu huýt ghi phạt, bỗng cái bụng sinh chuyện óc ách, đô thành lại còn hà tiện chưa làm những nhà tiểu công cộng nên ông phải... tự phát huy sáng kiến. Chuyện khá tréo cẳng ngỗng. Một anh chuyên môn rút viết ghi phạt những anh bị bệnh... diabete bỗng bị bắt gặp cũng đang... đái đường! Phải phiếm là cái... cẳng. Độc giả thích phải biết. Vì “bạn dân” chẳng bao giờ được dân coi như bạn cả! Tôi... phiếm liền. Để nói có sách mách có chứng, tôi ghi rõ địa điểm và thời gian hoạt động... ngầm của ông Cảnh sát. Bài báo làm Xếp Chúa Cảnh Sát nổi giận vì quá mất mặt bầu cua. Viên Cảnh Sát được triệu về lãnh phạt. Hình như hình phạt rất nặng. Nghe được chuyện, tôi thấy hối hận vì đã vô tình hại một người làm một chuyện bất khả kháng. Đang đứng đường, chỗ đâu mà... kín đáo!
Trong ba anh em nhà họ... Tiện, tiện nhỏ thường có chỗ có chàng đàng hoàng. Tiện lớn cũng vậy, trừ phi có những anh chàng ngẳng đời thích làm... quận công! Riêng cái chú tiện giữa thì số phận hẩm hiu, chẳng nhà chẳng cửa nên tiện đâu ghé vào đó. Lông bông như vậy nên mới bị nhiều thị phi.
Bà đang mải mê chơi với cháu nhỏ lẫm chẫm biết đi. Bỗng cháu làm rơi một tiếng kêu khá chất lượng. Mắt cháu trợn lên, rồi phá ra cười. Bà cũng lăn ra cười. Tiếng cười còn to hơn tiếng cười của cháu. Hai bà cháu rũ rượi mãi mới dứt được. Bà mắng yêu: “Mẹ mày! Cứ chịu khó đi theo mày chắc cũng nhặt được một rổ!”
Già trẻ lớn bé, ai cũng như có họ hàng với cái anh tiện giữa này. Anh ẩn nấp trong mỗi chúng ta và tùy hoàn cảnh xuất hiện một cách lặng lẽ hay ồn ào. Ẩn nấp bằng cách nào? Bằng những thức ăn hàng ngày, bằng sự thiếu vận động hay bằng một hội chứng y khoa gọi là hội chứng nhột bụng. Trong những thức ăn tạo ra nhiều hơi, giữ chức vô địch là sữa và các chất có sữa. Theo sau là giá, các thức ăn có chất cám, các loại đậu, bắp cải, các loại đường nhân tạo, các loại nước có ga, và rượu. Nếu bạn thích nhai kẹo cao su, cũng nên coi chừng! Nếu bạn hút thuốc và nuốt khói, cũng cần đề phòng! Căng thẳng trong người cũng nguy hiểm lắm.
Một anh chàng có tính cả thẹn, có người yêu đã lâu rồi mà chưa biết... hôn là gì. Anh chàng than thở với bạn và được bầy kế:
“Thế này này, cậu rủ cô bồ đi chơi, đưa vào chỗ văng vắng. Tới lúc nào muốn hôn thì cậu nói: “Em ơi! Trăng đêm nay cao quá!”. Khi cô bồ của cậu ngước mắt lên trời nhìn thì cậu tiếp: “Anh hôn em vào má!”.
Tối đó, y như lời chỉ dẫn, chàng rủ nàng đi chơi nơi vắng người. Đến thời khắc quan trọng nhất thì đột nhiên chàng run và câu thơ biến thành: “Em ơi! Trăng đêm nay cao... tít!” ”.
Ai cũng là một nhà máy tiềm tàng chất hơi nên mọi người dễ thông cảm với nhau. Sự lỡ bụng là... ba cái lẻ tẻ. Có chi mà nghiêm trọng! Cứ coi như là chuyện vui đùa thì đời... dễ thở biết mấy!
Hồi nhỏ, mỗi mùa gặt, căn nhà ngang của gia đình tôi đầy nhóc các tá điền về gặt lúa. Họ đều là những người khỏe mạnh, chân chất. Cơm ăn mỗi người mỗi bữa vài chục bát là thường. Buổi tối rỗi rảnh, họ tụ nhau lại nói chuyện, hút thuốc lào, uống nước vối. Chuyện của họ vui lắm. Lũ nhóc chúng tôi ưa la cà nghe chuyện. Có những tối họ hè nhau... thi đua. Một loại thi đua cây nhà lá vườn. Họ luộc một nồi khoai lang lớn, chia nhau ăn. Xong, họ thi... tít. Có những kiện tướng sản xuất được cả trăm tiếng. Đoạt chức vô địch rồi, còn chầu thêm vài tiếng bonus!
Cái việc có thể làm đỏ mặt nhiều người sao lại biến thành một trò chơi cộng đồng ồn ào như vậy? Có lẽ họ thiếu trò giải trí. Nhưng nói là ồn ào chứ thực ra chẳng ồn ào một chút nào cả. Các đối thủ phải hết sức hà tiện... sức, chỉ ghi điểm bằng những tiếng nhỏ nhẹ vừa đủ nghe. Cái lối vui chơi “nhà quê” đó có xuất hiện ở thành phố không?
Trong một lần vào tiệm Dollarama, một tiệm chuyên môn bán đồ... một đô, tôi đã bắt gặp một thứ rất lạ mắt. Đó là một thứ hình thù như chiếc bánh tiêu làm bằng cao su mềm, ở giữa có một cái lỗ nhỏ, được gói trong bao nhựa trong đẹp mắt, có in tên hiệu, hình vẽ và... ghi chú đàng hoàng. Đọc kỹ mới biết đó là thứ đồ chơi giả làm anh tiện giữa. Máu tếu trong người tôi nổi dậy, tôi nhẩm đếm số cháu nhỏ của khắp các gia đình quen biết, nhân đôi lên, lựa một bọc, ra quầy trả tiền trước cái cười nửa miệng nhiều ý nghĩa của cô thâu ngân. Tôi phát cho mỗi cháu hai cái. Các cô các cậu thích như bắt được... vàng. Nhà inh ỏi lên những âm thanh khi thì sầu muộn, khi thì oai dũng, khi thì nỉ non, khi thì khép nép tùy theo tay bóp nhẹ hay mạnh. Trẻ con quả có nhiều sáng kiến. Chúng dấu những bao cao su này trong nệm ghế, người lớn vô ý ngồi xuống liền... ngơ ngác trước những tiếng nổ phụ hình như do mình gây ra mà trong người không có một triệu chứng đáng nghi ngờ nào cả. Khi phát giác ra cớ sự thì lớn bé đều cười với nhau. Huề!
Nhạc phụ tôi, cố Giáo Sư Lê Nguyên Diệm, nguyên Hiệu Trường trường Hàm Nghi (Huế) và trường Võ Tánh (Nha Trang) là một ông Hiệu Trưởng rất nghiêm khắc. Nghiêm khắc là do tính tình ông như vậy. Không phải chỉ với học trò, ông nghiêm khắc cả với những người khác và nghiêm khắc ngay cả với bản thân ông. Học trò sợ ông một phép. Chắc không ít cô cậu coi ông là... hắc ám! Là Giáo Sư Toán nhưng ông lại thích ngâm vịnh, bàn chuyện thơ văn với bạn bè, và... làm thơ. Trong số thơ ông để lại, có những câu khá tinh nghịch, chứng tỏ trong cái vỏ nghiêm khắc cũng có một tâm hồn dí dỏm ra phết. Ông giỡn cả với anh tiện giữa.
Súng nổ nghe ra mình tưởng dữ
Ai ngờ mưa nhẹ gió hiu hiu!
Anh tiện giữa hư quá nhé! Chẳng chừa một ai mà anh không rủ tham gia vào... cuộc vui. Ấm ức với anh, không nên! Hậu quả dám là... lay-off lắm!
Bà già bảo cô con gái:
“Tao không ưa cái con nhỏ bay mới mướn săn sóc cho tao.”
Cô con gái biết tính mẹ già, nhỏ nhẹ hỏi:
“Con nhỏ đó vừa ngoan vừa chịu khó, sao mẹ không ưa? Con thấy nó đẩy xe lăn đưa mẹ đi chơi rất cẩn thận. Khó mà mướn được một đứa như nó mẹ à!”
Bà già lắc đầu:
“Bây thử nghĩ coi. Tao làm gì nó cũng cản tao hết. Tao nhấc người lên là nó vội đè xuống. Bên trái bên phải gì nó cũng không cho hết. Tức cái bụng muốn chết! Muốn xả một cái cho nhẹ mà con ranh đó không cho!”
Cái bụng muốn nhẹ, chẳng phải chỉ có cách nhấc một bên người lên. Còn có nhiều cách khác làm bớt hơi trong bụng. Chẳng hạn như khi ăn nên ăn chậm và nhai kỹ. Vì đầy hơi là kết quả của thức ăn không được tiêu hóa tốt. Nhai chậm là nghiền kỹ cho nát thức ăn và giúp cho các loại men trong nước bọt góp phần tối đa vào việc tiêu hóa. Ăn uống thoải mái, tránh căng thẳng cũng tránh được đầy hơi. Đi bộ, vận động nhẹ nhàng sau khi ăn và tập thể dục thường xuyên cũng giúp đẩy hơi xuống phần dưới của ruột. Nếu bị đầy hơi nhiều và thường xuyên có thể tập động tác thể dục như sau: Nằm ngửa, co đầu gối phải lên ngực, ép xuống, giữ khoảng 10 giây, rồi đổi qua bên trái, lập đi lập lại nhiều lần.
Tự túc tự cường như vậy mà không xong, anh tiện giữa vẫn cứ tự tung tự tác, đành phải cầu viện tới thuốc. Thông thường nhất, không cần toa bác sĩ, là dùng những thứ thuốc chứa chất simethicone có thể giúp làm vỡ các bóng hơi trong phần trên của hệ thống tiêu hóa. Chất này có trong các thứ thuốc như Di-Gel, Mylanta Gas, Maalox... Chất lactase làm giảm sự đầy hơi do các thức ăn có chất sữa có trong các loại thuốc như Lact-Aid, Lactrase hay DairyEase. Ngoài ra, trong thuốc Beano có chất men alpha galactosidase giúp tiêu hóa các loại bột, chất đường có trong các loại đậu và một số rau trái. Chất bismuth trong thuốc Pepto Bismo, than hoạt tính, hoặc nước ấm hay nước trà có pha vào vài giọt dầu bạc hà, quế hay gừng, uống vào sau khi ăn cũng đỡ ấm ách cái bụng lắm. Muốn thứ... xịn hơn, phải có toa bác sĩ. Đi bác sĩ? Cũng ngại lắm chứ!
Một phụ nữ đến găp bác sĩ, vòng vo giải thích rằng mình mắc bệnh xì. Cô ta nói:
“Nhưng cũng may là chúng không bốc mùi và không kêu thành tiếng. Thực ra, nãy giờ ngồi nói chuyện với bác sĩ mà tôi đã... hai lần rồi đó!”
Bác sĩ kiên nhẫn chờ bệnh nhân kể dông dài về hết các triệu chứng xong, viết đơn thuốc rồi đưa cho cô. Cô đọc, ngạc nhiên hỏi:
“Cái gì? Thuốc nhỏ mũi à?”
Bác sĩ gật đầu:
“Vâng, tôi cần chữa khứu giác cho cô trước, sau đó sẽ tới thính giác!”
Mùi, đó là cái phần bất tiện nhất của anh tiện giữa. Nó là kẻ nội thù giấu mặt. Đi tầu ngầm mà cứ bị địch quân phát giác ra hoài.
Một cặp tình nhân đi du dương với nhau bằng xe hơi. Bỗng nghe trong xe phảng phất có mùi. Anh liếc sang chị. Chị nhìn xéo qua anh. Tình thế hết sức căng thẳng. Cứ làm một con tính loại thì đích danh thủ phạm phải đang lù lù một đống bên cạnh. Cuộc tình có lẽ chẳng cách gì thơm tho được. Nhưng, khổ một nỗi là cả hai người tế nhị đáng thương chẳng thể ngờ được, là cái máy xe hơi vào mùa đông nhiều khi chơi khó nhau như vậy!
Hai cái xe không người lái Spirit và Opportunity vừa được Cơ Quan Hàng Không Và Không Gian Hoa Kỳ NASA thả xuống Hỏa Tinh. Trong số các dữ kiện do hai chiếc xe thám hiểm này gửi về, có những dữ kiện để các nhà khoa học dự đoán được mùi của Hỏa Tinh. Hỏa Tinh có rất nhiều lưu huỳnh nằm ở dạng quặng muối sulfate. Điều đó chứng tỏ là đá trên Hỏa Tinh không những được hình thành trong nước mà còn trong một môi trường có nồng độ acid rất cao. Khi có đủ mặt acid, kim loại, lưu huỳnh dưới bầu khí quyển đầy thán khí của Hỏa Tinh thì mọi thứ bắt đầu... bốc mùi! Jim Garvin, Trưởng Dự Án Thám Hiểm Mặt Trăng và Hỏa Tinh, cho biết : “Chúng ta có lưu huỳnh và một môi trường oxy hóa tốt để tạo ra muối sulfate. Kết hợp với nồng độ acid cao, chúng ta thu được acid sulfuric H2SO4. Đồng thời một sản phẩm phụ xuất hiện, acid sulfitre H2S, và mọi thứ bắt đầu bốc mùi.” Mùi như thế nào? Đó là mùi thum thủm như mùi trứng ung.
Mùi thum thủm? Nghe sao mà quen quen. Chẳng lẽ cái anh sứ Tầu xấu bụng đã lẻn được lên tới Hỏa Tinh!

04/2004
( Trich tu trang nha tac gia Song Thao )

[NhiHa]

Tin Tuc :
Ðào lên cơn ghen, xẻo dương vật của kép
Sunday, April 26, 2009

SÀI GÒN 26-4 (TH).- Một người đàn ông ở tỉnh An Giang đã bị người bạn gái, chỉ vì ghen tuông, xẻo dương vật nhưng đã được bác sĩ ở Sài Gòn nối lại.
“Ðang cãi nhau vì cho rằng bạn trai quen người khác, Hoa bất ngờ vật người yêu xuống rồi rút dao xử luôn ‘chỗ ấy’. Bản tin báo điện tử VNExpress cho hay hôm Chủ Nhật 26/4/2009” và kể tiếp rằng “Vết cắt quá 'ngọt' khiến chàng trai chưa kịp phản ứng thì đã nhìn thấy dương vật của mình nằm dưới đất.”
Chiều ngày Thứ Bảy, theo nguồn tin trên, sau khi được Bệnh Viện Châu Ðốc, An Giang sơ cứu, Huân (tên nạn nhân) được người nhà đưa đến Bệnh viện Chợ Rẫy, Sài Gòn, cùng với ‘chiếc cần’ ướp trong thùng đá.
Sau hai giờ phẫu thuật, các bác sĩ khoa niệu đã nối liền phần bị cắt vào vị trí của nó. Tuy nhiên theo các bác sĩ, cần phải chờ đến vài tuần nữa mới biết chính xác khả năng hồi phục chức năng của ‘khẩu súng’ đến đâu. Khả năng hồi phục chức năng nhiều hay ít tùy thuộc rất nhiều yếu tố.
Theo nguồn tin trên, gia đình nạn nhân kể lại thì nguyên nhân xảy ra sự việc “do Hoa không kiềm chế được cơn ghen. Cô này cho rằng Huân quan hệ tình cảm với cô gái khác. Lúc gây nhau, Huân đã cố giải thích đó chỉ là mối quan hệ trong công việc nhưng Hoa một mực không tin”.
Ðược biết ông Huân là một người sống bằng nghề lái xe ôm.
“Sau khi cắt, quá hoảng sợ, Hoa vứt dương vật người yêu xuống đất rồi bỏ chạy, để bạn trai lại một mình”. Nguồn tin nói.
Tuy nối lại được, theo tin VNNet, sự thành công cho ông Huân này không mấy gì bảo đảm vì dương vậy đã bị ngâm lạnh vài giờ đồng hồ mới được nối lại. Các bác sĩ nói sự thành công bảo đảm hơn nếu thời gian đứt rời từ 6 giờ trở lại.
Ngày 22/4/09, một cậu 17 tuổi ở tỉnh Ðồng Nai đã tự cắt dương vật của mình vì bị nhiều người chọc ghẹo là “thái giám”. Các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy đã phải mất 9 giờ đồng hồ để nối liền dương vật. Hiện nạn nhân đã xuất viện với ‘chiếc cần’ tương đối ổn.
Hai tuần trước, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết cũng đã nối thành công một trường hợp dương vật bị đứt rời, VNExpress cho hay trong một bản tin khác. Tuy nhiên, chủ nhân (40 tuổi) ngụ ở Tây Ninh không tự cắt mà thủ phạm là người vợ của anh này ghen tuông khi thấy chồng có bồ nhí. “May mắn cô bạn gái đến kịp lúc, ướp lạnh ‘thằng bé’ rồi mang đến bệnh viện”.
Có lẽ Việt Nam là nước chiếm kỷ lục mỗi năm về chuyện xẻo “của quí”. VNExpress thuật theo lời bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy nói rằng năm ngoái, bệnh viện đã thực hiện hơn 20 vụ phẫu thuật nối dương vật cho các nạn nhân. Hầu hết đều là hậu quả của các vụ ghen tuông.
Theo các bác sĩ chuyên khoa Nam học, dù kỹ thuật nối dương vật đã được một số bệnh viện tại TP Sài Gòn như Bình Dân, Chợ Rẫy thực hiện khá thành công, tuy nhiên khả năng phục hồi chức năng còn phụ thuộc vào một số yếu tố khác. Một số trường hợp do bảo quản dương vật không tốt; nhập viện muộn..., cho nên sau nối dương vật vẫn không thể ‘chinh chiến’ được như lúc ban đầu.