CÂU CHUYỆN Y TẾ

[Huu Le]

T/G : Hồ Văn Hiền

Bác sĩ cũng như bịnh nhân người Việt chúng ta hiện nay sống trong một môi trường y tế hoàn toàn khác thế hệ trước do những yếu tố sau đây:

Chúng ta thường ở những nước có nền kinh tế phát triển, mức sống cao và do đó những vấn đề y tế hang đầu của chúng ta là những vấn đề của những xã hội giàu có, sung túc. Những bịnh về nhiểm trùng, thiếu dinh dưỡng thường không quan trọng như trước. Những bịnh, hay đúng hơn những vấn đề gây ra do nếp sống nhàn hạ, ít hoạt động thể lực , ví dụ bịnh mỡ cao trong máu,, bịnh mập, bịnh tim mạch,.. những trở ngại trong học hành, giao tiếp, tương quan xã hội, đời sống tinh thần được y khoa chú ý nhiều hơn; ví dụ bịnh thiếu chú ý và tăng hoạt động trẻ em, bịnh tự kỷ (autism), bịnh tâm tánh (behavioral disorders), bịnh Alzheimer.

Những xứ chúng ta ở có mạng lưới an toàn xã hội (social security) cao và phức tạp do đó sự mong đợi, đòi hỏi về mức săn sóc y tế cũng cao, dùng các dịch vụ y tế (như khám bác sĩ, dùng chuyên khoa, xét nghiệm,, thủ thuật đắt tiền..) cũng càng ngày càng nhiều do một kẻ thứ ba (bảo hiểm, medicaid) đài thọ) gần như không giới hạn chi phí.

Di chuyển, nhất là du lịch giữa Việt nam, một nước nhiệt đới còn chậm phát triển và những xứ ôn đới phát triển sẽ đem đến cộng đồng hải ngoại những bịnh mà y giới Mỹ, Canada, Pháp đôi khi không nghĩ tới hoặc ít khi gặp ở bịnh nhân mình (như HIV/AIDS, bịnh phong tình, bịnh SARS, cúm gà... )

Do các truyền thông như internet, điện thoại, truyền hình và phát thanh bằng satellite, lần lần sự khác biệt về kiến thức y khoa, về các thái độ bịnh nhân về các hoàn cảnh y tế, y khoa của người trong nước và người hải ngoại dần dần sẽ không còn khác nhau lắm. Ví dụ, bịnh nhân trong nước nay cũng dùng internet khá nhiều để tìm hiểu về những phương tiện thí nghiệm chữa trị các bịnh phức tạp và khó; những câu hỏi bịnh nhân điện vào mục thắc mắc y học đài VOA lắm khi được trang bị với những kết quả thử nghiệm phức tạp như siêu âm, CT, MRi vv..; khá đông bịnh nhân hỏi về khả năng đem than nhân qua Mỹ chữa bịnh.

Ngược lại, do chiều hướng thị trường ở Việt nam thay đổi, càng ngày càng có nhiều người Việt ở Mỹ về VN chữa bịnh (chữa răng, cắt thịt dư, mổ mắt Lasik chữa cận thị). Hình như chính quyền VN cũng đang nghiên cứu phát triển mặt này (du lich chữa bịnh) theo gương Thái lan và Án độ, để kiếm ngoại tệ.



Y tế quản lý (managed care):
Cũng gần đây thôi, vào khoảng đầu thập niên 1990, Bà Clinton định làm một cú đảo chính y tế, với mộng cải tổ nền y tế Hoa kỳ bắt đầu bằng những buổi họp kín của các chuyên viên kinh tế thân cận cặp vợ chồng luật sư "baby boomers" này , mà không cần tham khảo đến hai nhóm "lobby" thứ mạnh nhất của nước Mỹ là Hội Y khoa Mỹ (AMA) và Hội các Bịnh viện Mỹ (AHA). Mặc dù cố gắng cải tổ từ chính quyền trung ương thất bại, nền y tế Hoa kỳ cũng bắt buộc biến đổi theo các áp lực thị trường, động cơ chính do các công ty Mỹ không còn chịu nổi sự tăng giá càng ngày càng nhiều của chi phí bảo hiểm về y tế cho nhân viên và công nhân của họ. Những công ty bảo hiểm y tế quản lý (managed care) sau đó dần dần mọc ra như nấm, các bác sĩ cũng như bịnh viện càng ngày càng thấy quyền kiểm soát nền kinh tế của ngành y tế (health economics) càng ngày càng tuột khỏi tầm tay của mình. Họ có cảm tưởng như ngành y tế đang được "MacDonald" hóa, trở thành một dịch vụ hoạt động theo lối franchise , dây chuyền , không còn sự liên hệ trực tiếp giữa con người và con người như trước. Thử nghiệm phức tạp (như chụp CT, chụp cọng hưởng từ trường (MRI) , nằm nhà thương, vào phòng cấp cứu, xài thuốc đắt tiền , áp dụng các chữa trị còn trong vòng thí nghiệm, đều phải xin phép trước. Người cho phép không phải là bác sĩ mà là một y tá hoặc là một nhân viên hành chánh được hướng dẫn theo dõi những guidelines của công ty bảo hiểm. Tuy nhiên, đối với bác sĩ , lo sợ trở thành "Doc-in-a-Box" , một thợ chữa bịnh, vừa chữa bịnh vừa lo bảo vệ túi tiền của chủ nhân (các HMO) không trở thành sự thật. Thật ra, bịnh nhân đa số vẫn còn tin cậy bác sĩ riêng của mình và dần dần chống đối các giới hạn lựa chọn của các HMO; những scandal liên quan đến các tai nạn trị liệu gây ra do giới hạn không cho bịnh nhân gặp bác sĩ dễ dàng (access of care )làm cho các HMO càng ngày càng phải nới rộng sự quản lý khắc khe của mình, lắm khi bị thách thức trong những vụ thưa kiện giữa bịnh nhân và công ty bảo hiểm cũng như giữa tập thể bác sĩ và công ty bảo hiểm.

Các diễn biến này đưa đến một nền y tế dù vẫn còn quản lý, nay đã được "đổi mới", dễ thở hơn đối với các bác sĩ cũng như thoải mái hơn đối với bịnh nhân. Tuy nhiên, mặc dù ngân khoản dành cho y tế càng ngày càng chiếm một phần lớn hơn của tổng sản lượng quốc gia, vấn đề nan giải nhất của y tế Mỹ là khoảng 40 triệu người Mỹ vẫn không được bảo hiểm sức khỏe và một số đáng kể trong nhóm này là những trẻ em nghèo khó. Cho nên, ở Mỹ vẫn luôn luôn còn một trường phái cỗ võ chủ trương một cơ quan tự như Medicare , đứng ra bảo hiểm y tế cho toàn nước Mỹ (single payer system ). Giải pháp này tương tự như chế độ y tế xã hội của Canada, do chính phủ đứng ra quản lý toàn bộ ngành y tế. Tuy nhiên AMA chống đối chủ trương này, vì như nhiều người đã từng nghe đến những chậm trể , giới hạn diều trị và những nỗi khổ khác của bác sĩ cũng như bịnh nhân trong hệ rthống y tế kiểu Canada; cụ thể nhất là số bác sĩ Canada càng ngày càng đông tìm các qua Mỹ hành nghề cũng như những bịnh nhân Canada, đợi chờ quá lâu, phải qua biên giới chữa bịnh cho nó lẹ.

Khủng hoảng bảo hiểm cho bác sĩ:
Vừa được thở phào thoát bớt nanh vuốt của y tế quản lý, chúng ta lại gặp phải một cơn sốt khác. Sau một thời gian phát triển kinh tế không ngừng trong mười hai năm liên tiếp, nhất là dưới thời Clinton, nền kinh tế bắt đầu suy thoái, cộng thêm biến cố 11 tháng 9, cái bong bóng kinh tế bị vỡ. Các công ty bảo hiểm lỗ lã nặng trong các đầu tư lớn của mình cũng như bị mất tiền trong các bảo hiểm thiên tai bèn quay qua làm khó dễ , bắt nạt các bác sĩ bị yếu thế trong vấn đề bảo hiểm hành nghề. Thật ra, bảo hiểm hành nghề cho y giới chỉ là một phần nhỏ của doanh thương bảo hiểm ,cho nên các hãng bảo hiểm cũng không tha thiết gì nhiều đến khu vực này. Một số hãng như Saint Paul còn rút ra khỏi thị trường này làm một số bác sĩ chạy đôn chạy đáo tìm mua bảo hiểm nơi khác, vì như mọi người đều biết, không mấy ai dám liều lĩnh hành nghề không bảo hiểm nghề nghiệp, không khác này làm xiếc không dây. Một số hãng bảo hiểm khác lại bị khánh tận, như Doctors Insurance Reciprocal (DIR), bản doanh tại tiểu bang Tennessee nhưng lại khách nhiều nhất ở Virginia, làm một số đông bác sĩ trong vùng này bị hõng cẵng, lại phải đi nhiều nơi năn nỉ mua bảo hiểm khác. Nếu bác sĩ có lý lịch tốt, chưa từng bị kiện tụng,thì không khó khăn lắm, chỉ phải trả tiền hai lần thôi, cao giá ơn nhiều ít. Nếu là người hành nghề có "tiền án" thì khó khăn hơn. Một số bác sĩ phải bỏ bớt những hoạt động "risky" như khám bịnh nhân ở nhà già (nursing home) mới mua bảo hiểm được. Tội nghiệp một số bác sĩ già về hưu rồi, tưởng an toàn với cái "tail" của DIR, thì nay phải bỏ tiền hàng ngàn đô đi mua cái "đuôi" khác, tức là cái "tail" để bảo hiểm cho những kiện tụng có thể xảy ra sau này liên hệ đến thời gian hành nghề trong quá khứ..

Một số ngành chuyên môn như sản khoa, chỉnh trực (orthopedics), neurosurgey, bị ảnh hưởng nặng, giá bảo hiểm lên đến hàng trăm ngàn đồng một năm. , nhất là ở một số tiểu bang mà tiền bồi thường cho bịnh nhân có thể được các jury thiếu tinh thần trách nhiệm xã hội "tặng" cho nguyên đơn (plaintif) vượt quá xa sự đền bù thiệt hại một cách hợp lý. Một số khá đông bác sĩ sản phụ khoa (obstetrician-gynecologist) không còn muốn hành nghề đỡ đẻ nữa vì tiền bảo hiểm quá cao. Năm qua trong số những bác sĩ mới ra trường tiểu bang Maryland, không người nào muốn đi thực tập nội trú về sản khoa vì sợ bảo hiểm nghề nghiệp cho ngành này quá đắt tiền.

Những nơi như West Virginia và Pennsylvania, các bác sĩ giải phẩu đã phải làm reo ngưng làm việc mới gây nổi tiếng vang ép buộc chính phủ tiểu bang can thiệp để tránh tình trạng dân chúng thiếu bác sĩ. Tiểu bang Virginia, tuy không trầm trọng vì mức bồi thường cho bịnh nhân được giới hạn ở mức chừng một triệu mấy đô la, chính quyền cũng đang điều tra xem có thật sự khủng hoảng trong vấn đề bảo hiểm chuyên môn cho bác sĩ hay không. Hiện nay, đến 19 tiểu bang đang bị khủng hoảng về bảo hiểm hành nghề sơ sót và 25 tiểu bang khác cũng đang bị đe dọa.

Dự luật bảo hiểm hành nghề
Ở mức liên bang, chính quyền Bush cũng đang cố gắng cải thiện vấn đề này nhưng chưa có kết quả. Chủ tịch đa số Thượng viện (Majority Leader) Bill Frist, nguyên là một bác sĩ giải phẫu tim, ủng hộ Medical Malpractice Bill của đảng Cọng Hòa , đứng về phía các bác sĩ, các bịnh viện và các công ty bảo hiểm. Bill này tìm cách giới hạn bồi thường đau đớn và đau khổ (damages for pain and suffering in malpractice cases) cũng như bồi thường trừng phạt tổn hại (punitive damages) ở mức 250,000 độ la. Tiền thu lao trả luật sư theo tỷ lệ (contingency basis) cũng sẽ bị giới hạn. Tuy nhiên do sự chống đối của những nhóm luật sư và nhóm cổ võ quyền lợi của bịnh nhân, được đảng Dân Chủ ủng hộ, dự luật này bị giết chết ngay tại thượng viện hồi đầu tháng 7 năm 2003, đến năm 2004 vẫn chưa được giải quyết.

HIPAA (Health Insurance Portability and Accountability Act)
Lo về bảo hiểm chưa xong, thì y giới còn phải điên đầu về luật mới, Health Insurance Portability and Accountability Act viết tắt là HIPAA. Luật này được thành hình từ 1996 dưới trào Clinton (dân chủ) để bảo vệ quyèn riêng tư ( privacy rights) người bịnh , cũng như để thống nhất hóa và giản dị hóa một số làm việc về thông tin, trao đổi dữ kiện trong ngành y tế( giữa bác sĩ, bịnh viện, cơ quan bảo hiểm , các cơ quan y tế công cọng ,..các dữ kiện như định bịnh gì, chữa trị thế nào, ngày sinh số an sinh xã hội, của bịnh nhân.. ). Nói chung là với luật mới, những dữ kiện về người bịnh (protected health information, PHI) chỉ được phổ biến ra ngoài nếu được người bịnh cho phép, và người cung cấp dịch vụ y tế phải bằng mọi biện pháp không cho người không liên hệ "truy cập"(access) các dữ kiện này. Ví dụ , không được ghi chứng bịnh của bịnh nhân ngoài bìa hồ sơ mà ai cũng thấy, hoặc bạn mình nằm nhà thương mình điện vào bịnh viện hỏi thăm thì bịnh viện không có quyền trả lời. Tuy nhiên, vì luật mới áp dụng từ năm nay, ai cũng sợ phạm luật mà lại chưa hiểu rõ áp dụng đúng mức như thế nào nên dễ đi quá lố. Cho nên, lắm trường hợp gây trở ngại trong việc thông tin cần thiết để điều trị kịp thời, và mặt khác các bác sĩ phải học tập rất nhức đầu và lắm khi chi tiêu tốn kém để sửa đổii lề lối làm việc cũng như thành lập rất nhiều thủ tục rườm rà cho đúng luật.

Designer ER
Tuy giới y tế có rất nhiều chuyện phải lo như trên, chúng ta không khỏi ngạc nhiên khi thấy nền kỹ nghệ "y tế lại càng lúc càng đổ tiền vào các chi phí mới do bịnh nhân đòi hỏi những tiêu chuẩn cao hơn và những nhóm cổ cõ quyền lợi bịnh nhân đòi hỏi những biện pháp chữa trị an toàn hơn. Ví dụ , phòng cấp cứu các bịnh viện càng ngày càng chuyên môn hóa . Như phòng cấp cứu các bịnh viện nay có những phân khoa chuyên cho nhi đồng và những bác sĩ board certified về pediatric emergency medicine. Những trường hợp nhiểm trùng nặng trẻ em còn có những nhóm chuyên môn chữa cấp cứu cho những em bị nhiểm trùng gây kích xúc (septic shock), nhóm chuyên môn cho những trường hợp bạo hành tình dục (sexual abuse) . Các trẻ em ở Virginia hiện nay đều được thử thính giác để truy tầm bịnh điếc lúc mới sanh, có khi phải thử đi thử lại nhiều lần. Do đó bịnh viện được trang bị thêm cho hàng ngàn thử nghiệm này, và do đó chi phí cũng tăng thêm.

Tuy nhiên , lắm khoảng phí tổn xem có vẻ như không phải là tất yếu. Trong vùng Hoa Thịnh Ðốn này, bịnh viện Arlington Hospital mà rất đông chúng ta đã thân thuộc qua nhiều năm nay, sau khi bán cho chain nhà thương Columbia để trở thành for-profit, nay đã trở thành non-profit như cũ, với một tên mới cho oai hơn, Virginia Hospital Center, với chương trình xây dựng phòng ốc cơ sở mới vừa được hoàn tất lên tới 150 triệu dollar và quảng cáo ầm ỉ trên các hệ thống truyền thông. Trong bệnh viện vừa mới khai trương này, lobby được trang trí như một khách sạn năm sao, các bịnh nhân được đón tiếp bởi một concierge hầu cho từng người cho đến khi được đưa vào phòng riêng…Tổ hợp bịnh viện Inova, mặc dầu sau khi tính sổ lại, thì thấy lợi tức của mình thấp hơn cả 30 triệu đô so với báo cáo trước đây, nay bắt đầu thắt lưng buộc bụng và cho sa thải hơn trăm nhân viên. Tuy nhiên Inova Fairfax Hospital vẫn xúc tiến xây những cơ sở vĩ đại như Heart Center và Emergency Room, và nhà thương Inova Mount Vernon tuy chẳng hư hao gì, người ta cũng dự trù dời đi chỗ khác bỏ hàng trăm triệu đô xây cái khác mới và đẹp hơn. Ở thành phố Richmond nhỏ hơn, thủ phủ của bang Virginia, đại học VCU cũng có chương trình xây dựng toàn bộ mới các trường y khoa và bịnh viện cho sinh viên thực tập (teaching hospital) chi phí hang trăm triệu đồng.

[Huu Le]

Cũng giống như chiều hướng khắp nước Mỹ hiện nay. Nghĩa là ai cũng than lỗ lã, nhưng ai cũng phải chi tiền đôi khi hoang phí để lấy tiếng, để thu hút bịnh nhân có tiền, để không thua kém với đối thủ cạnh tranh với mình. Những khu sản khoa nay không còn là "xưỡng đẻ" tầm thường đầy máy móc và buồn tẻ nữa mà được trang bị bằng những sàn gỗ bóng loáng, những màn cửa đắt tiền và những giường ngủ không kém hoặc có thể hơn giường của mình ngủ ở nhà.

Ở New Yortk, các bà bầu Medicaid còn được cung cấp điện thoại cầm tay miễn phí xài thả giàn. Ngay tại phòng cấp cứu, theo báo The Wall Street Journal, các bịnh viện bây giờ cũng phải xài bàn ghế loại "designer" cho bịnh nhân dùng, mặc dù bịnh nhân phòng cấp cứu thường không phải là bịnh nhân lợi tức cao, sang trọng. Tuy nhiên, vì đây là một chiến thuật kinh tế, các ban giám đốc nhà thương nhìn xa hơn.

Dù sao thì đa số khách đến phòng cấp cứu cũng có bảo hiểm hoặc có tiền trả. Nếu trong lúc người ta nguy khốn cần tới mình thì nếu được đối xử niềm nở, long trọng , sau này lúc cần tới bịnh viện để chữa cho bản thân hoặc cho người thân (gia đình nào mà chẳng có lúc đau bụng, đau túi mật, đau tim, sinh con đẻ cái .. ) về sau này người ta sẽ nhớ đến cái ấn tượng đầu tiên về biện viện lúc ngồi chờ đợi trên cái ghế bành sang trọng của phòng cấp cứu, được mời ly cà phê do concierge đem đến mời uống. Cho nên giới y tế chúng ta , dù có nhức đầu với bao nhiêu điều lệ mới hàng ngày do các hãng bảo hiểm hoặc do các cơ quan nhà nước đặt ra, vào nhà thương chúng ta vẫn được hưởng những tiện nghi mà trước đây chúng ta không bao giờ tưởng tương nổi. Đối với người bịnh hình ảnh của nhà thương càng ngày càng gần với hình ảnh một khách sạn hạng sang (và còn có thể sang thêm nữa nếu chúng ta chịu chi thêm tiền) răm rắp tuân theo mọi sở thích của bịnh nhân, từ phòng riêng biệt trang bị như một suite sang trọng, cho đến thức ăn theo khẩu vị sắc tộc (ethnic food) của mình. Ðúng là có tiền mua tiên cũng được.

Thuốc men đắt tiền:
Ðã nói tiền thì phải nói đến thuốc men càng ngày càng tăng giá. Những thuốc tốt và ít phản ứng phụ mà chúng ta hiện nay coi như là không thể không có được vì đã quen xài như Claritin , Allegra, Nasonex, Zantac, Pepcid, Prilosec, Lipitor, Elidel.. chỉ mới xuất hiện có mấy năm gần đây và rất rất đắt tiền . Nhiều khi, tiền trả cho bác sĩ ra công khám và định bịnh, cho toa và theo dõi bịnh chỉ bằng một phần nhỏ của tiền đi mua một ống thuốc. Các hãng bảo hiểm cố gắng giảm thiểu vấn đề này bằng cách làm áp lực đổi tư thế thuốc mua có toa (prescription drug) thành thuốc mua tự do như trong trường hợp Claritin để họ không còn trách nhiệm trả tiền những thuốc rất thịnh hành này nữa. Vụ thuốc Claritin kéo theo những thuốc khác như Allegra, Zyrtec, Patanol.. làm những thuốc này cũng bị môt số hãng bảo hiểm từ chối không đài thọ nữa. Ðối với bịnh nhân nhi khoa chẳng hạn, trừ trường hợp thuốc trụ sinh, hầu hết các bịnh thông thường như dị ứng da, ho, sổ mũi, nóng, ngứa, dị ứng mũi , dị ứng mắt , thiếu máu do thiếu chất sắt đều có thể chữa bằng những thuốc bán over the counter không cần toa bác sĩ, mà cũng không được bảo hiểm đài thọ. Trong lúc đó thì các hãng thuốc càng ngày càng trở nên hung hãn trên mặt trận quảng cáo (tiếp thị) trực tiếp đến bịnh nhân qua các phương tiện truyền thông.

Cũng vì thuốc bên Mỹ đắt như vậy mà một số người Mỹ cũng như một số tiểu bang Mỹ tìm mua thuốc từ Canada hoặc những xứ khác (như Mexico) rẻ hơn nhiều, đặt ra vấn đề kiểm soát chất lượng đối với FDA và cũng đi ngược lại các luật lệ thuốc men của Mỹ. Tháng bảy năm 2003 , cả Hạ viện và Thượng Viện đều thông qua các dự luật trả tiền thuốc cho bịnh nhân già Medicare, lên đến 400 tỷ đô la trong 10 năm tới. Tháng 12 năm 2003 Tổng thống Bush ký thành luật cải tổ medicare. Tuy nhiên, hình như các người già cũng phải trả deductible khá nhiều và chính phủ chỉ sẽ bỏ ra chừng 40% giá thuốc mà thôi. Các hãng thuốc thì mừng vì thuốc sẽ được tiêu thụ nhanh hơn, nhiều hơn, nhưng ngược lại, chính phủ trả tiền thuốc thì chính phủ sẽ thương lượng trả giá gắt gao với các nhà sản xuất thuốc, sẽ kiểm soát giá cả thuốc nhiều hơn trước.

Quảng cáo thuốc trực tiếp cho người tiêu thụ và vấn đề an toàn thuốc men
Trong quá khứ, hầu hết các quảng cáo là chỉ để nhắc nhở trực tiếp bác sĩ về sự hiện diện của môn thuốc của mình và những thuận tiện nếu bịnh nhân xài thuốc này. Hiên nay một hãng thuốc bỏ ra hàng trăm triệu đô la để tìm ra một thuốc ăn khách đem lợi nhuận ào ạt vào cho người đầu tư. Ví dụ như thuốc Prilosec (omeprazole) chữa bịnh acid cao trong bao tử bằng cách ức chế cái bơm proton trong tế bào bao tử (proton pump inhibitor, PPI). Thuốc thành công quá mức tưởng tượng, đem về trên 4 tỷ đô la một năm. Xã hội càng an nhàn, con người càng mập không những ở Mỹ mà khắp thế giới Âu Á, ăn uống càng nhiều, không điều độ, bao tử càng khó chịu, thức ăn nuốt vào như muốn trào ngược lên họng, xót ruột, ợ chua, gọi là gastroesophageal reflux disease (GERD, bịnh trào ngược thực quản) nên các thuốc trong loại này bán trên 10 tỷ đô la một năm.. Năm nay, 2003, bản quyền thuốc Prilosec bị chấm dứt và những thuốc generic ra đời mùa thu năm nay kéo giá tiền thuốc từ 4 dollars còn chừng 50 cents, giảm xuống 90%. Hãng thuốc bèn dùng chiến thuật tung ra thị trường một thuốc khác tương tự (Nexium) và quảng cáo ào ạt để bác sĩ và người tiêu thụ chuyển qua thuốc mới bán cao giá hơn.

Một chiến thuật khác là nhắm vào những vùng tranh tối tranh sáng (gray area) trong sự định nghĩa của một căn bịnh, và do đó mở rộng chỉ định, nghĩa là lãnh vực áp dụng (indication) của một thuốc sẵn có. Như lúc nào thì bịnh nhân bị trầm uất (depression), lúc nào thì bịnh nhân người lớn có thể được định bịnh thiếu chú ý (Adult Attention Deficit Disorder, ADDH), bịnh trào dịch thực quản (Gastroesophageal Reflux Disease, GERD), bịnh mỡ máu quá cao (hyperlipidemia), quá thấp, thiếu chiều cao (để có thể dùng hormon tăng trưởng /growth hormone rất đắt tiền)..? Chiến thuật của các nhà sản xuất thuốc là làm sao định bịnh các trạng huống cần chữa trị càng ngày càng nới rộng ra, bác sĩ càng xài thuốc nhiều và bịnh nhân càng đòi hỏi bác sĩ kê toa (do đó hãng bảo hiểm phải trả tiền) những thuốc mới hơn và đắt tiền hơn.

Ví dụ, tháng 7 năm 2003, Cơ Quan Quản Trị Dược Phẩm Li ên Bang (FDA) chấp nhận dùng hormon tăng trưởng (growth hormone) trong những trường hợp trẻ thiếu thước tấc (short stature) tuy chúng không bị thiếu growth hormone.Thuốc này tốn kém chừng ba chục ngàn đô la một năm, trong nhiều năm, chỉ để tăng bề cao chừng một hai inches mà thôi ở một trẻ hoàn toàn bình thường. Ðối với người lớn cũng như thiếu niên, thuốc hạ mỡ trong máu như Lipitor càng ngày càng được dùng để hạ mức cholesterol ở những bịnh nhân đang có mức thấp hơn trước đây nhiều.

Tuy nhiên,năm 2004 cũng là lúc những chiến thuật "aggressive" của các nhà thuốc bắt đầu khựng lại.Một số thuốc bán rất chạy, rất được bịnh nhân ưa chuộng , đem nguồn lợi lớn cho hãng bào chế đột nhiên bị rút khỏi thị trường vì những phản ứng phụ (side effects) không lường trước. Thuốc Vioxx giảm đau nhức cho người bị thấp khớp, và ít làm khó chịu bao tử, rất đắt tiền, được trên một triệu người ở Mỹ dùng, đem lại cho nhà sản xuất trên 5 tỷ đô la một năm, đã bị hãng Merk tình nguyện thu hồi vì thuốc làm gia tăng nguy cơ bịnh tim mạch (đau tim, tai biến mạch máu não, heart attacks and strokes) nếu dùng lâu dài. Giá trị trên thị trường chứng khoán của hãng Merck bi thiệt hại nặng vì vụ này. Nay đến phiên thuốc đau nhức khác cùng loại (Cox2 inhibitor), Celebrex cũng bị nghi gây ra những vấn đề tim mạch tương tự. Tháng 12 năm 2004, thuốc giảm đau thường dùng trên thị trường tự do không cần toa (Naprosyn, Aleve) cũng bị vấn đề tương tự. Trong những ngày tới, sẽ có áp lực để tăng vai trò kiểm soát của FDA làm co FDA hữu hiệu hơn trong vài trò bảo vệ sức khỏe người tiêu thụ và giới hạn bớt những quảng cáo của nhà thuốc nhắm trực tiếp người tiêu dùng (thay vì giới hạn quảng cáo vào giới bác sĩ).

Thường trú mệt mõi và lỗi lầm y giới
Nói về chuyện nhà thương và hành nghề sơ sót (malpractice) , tưởng cũng nên nhắc lại một báo cáo gần đây của Viện Y khoa Hoa kỳ ước lượng có chừng 100,000 (một trăm ngàn ) người bị thiệt mạng vì sơ sót của y giới (medical mistakes) trong các nhà thương Mỹ. Con số này làm cho chính chúng ta cũng phải giật mình và suy gẫm. Không biết ở các xứ khác thiếu phương tiện hơn, tinh thần phục vụ thấp hơn vì cuộc sống người làm việc trong ngành ít được ưu đãi hơn, các lỗi lầm y khoa sẽ phổ biến tới mức nào.

Liên hệ tới chuyện này là năm nay, bắt đầu áp dụng khắp Hoa kỳ những luật mới giới hạn giờ làm việc và giờ gác trực của các nội trú và thường trú tại các chương trình huấn luyện. Ý thức về tình trạng khai thác quá lố sức lao động rẻ (cheap labor) của các bác sĩ thực tập khởi phát từ New York. Ðó là trường hợp một cô gái con một luật sư bị uống thuốc quá liều, nhâp viện ở một nhà thương New York, dưới tay của một bác sĩ thường trú đang quá mệt mỏi vì thiếu ngủ và không được bác sĩ thực thụ (attending physician) giám sát chặt chẽ . Phong trào đòi quyền nghỉ ngơi và lập nghiệp đoàn theo luât lao động của các resident thực tâp là một chiều hướng mới trong ngành giáo dục y khoa.

Thi bịnh lý (clinical competency testing)
Các bác sĩ trẻ tranh đãu cho quyền lao động của mình thì ngược lại quần chúng càng ngày lại càng chuẩn hoá các bác sĩ mới ra trường cũng như đang hành nghề. Y khoa Mỹ càng ngày càng có tính cách máy móc và kỹ thuật hơn là một nghệ thuật săn sóc và trị bịnh giữa con người bác sĩ và con người bịnh. Một bài báo gần đây của một resident Mỹ trong báo Washington Post nói lên nỗi lòng của người bác sĩ trẻ hiện nay mà cũng là nỗi lo của một số bịnh nhân cũng như nhà giáo dục y khoa. Ví dụ, chụp Xquang phổi có vẻ lẹ hơn và khách quan hơn là nghe bằng ống nghe để chẩn đoán, đó là chưa nói đến CT scan, MRi , EKG đo tim, Holter monitoring.. để theo dõi tình trạng tim.. Cho nên, đối với người bác sĩ trẻ, cách làm việc ở nhà thương giống một phòng thí nghiệm hơn là một phòng chẩn bịnh. Người bịnh bằng xương bằng thịt được giản dị hóa thành tổng số những dữ kiện tìm thấy trong computer dưới tên và số hồ sơ của người đó. Quan hệ giữa bác sĩ và bịnh nhân có thể gần như không có và nghệ thuật làm người lương y "healer" sẽ mất dần dần.

Bắt đầu từ năm 2005, các bác sĩ bên Mỹ sẽ phải thi một kỳ thi lâm sàn (nghĩa là bên cạnh người bịnh bằng xương bằng thịt tuy là do người đóng vai bịnh giả) để xem bác sĩ có nói rõ đủ cho bịnh nhân hiểu hay không (nghĩa là nếu là người ngoại quốc có nói tiếng Mỹ "nghe được" hay không), có biết dùng ngũ quan (sờ, nghe, gõ, nắn, nhìn, ngưĩ..) để thu góp những dấu hiệu trên người bịnh vân vân. Kỳ thi này tốn kém chừng cả ngàn đô la, chỉ có ở vài thành phố lớn ở Hoa kỳ và lại thêm một mối lo cho các bác sĩ trẻ.

Trường y khoa của Bắc Virginia
Về một phát triển mới trong giáo dục y khoa liên hệ tới địa phương chúng ta là khuynh hướng các trường y khoa thiết lập những campus vệ tinh để đa dạng hóa kinh nghiệm học hỏi của các sinh viên y khoa cũng như đáp ứng nhu cầu y tế của những đîa phương đang phát triển mạnh về dân số và về sức mạnh kinh tế. Nói một cách khác, bịnh nhân tiền bạc ở đâu thì đến trường đại học cũng theo đến đó. Tại Virginia, noi gương môt số trường y khoa ở Texas và Nevada, trường Y khoa Medical College of Virginia (MCV) của Dại học VCU (Virginia Commonwealth University), Richmond, sẽ thiết lập một campus thứ nhì tại Inova Fairfax Hospital và dạy toàn thời gian cho sinh viên năm thứ ba và thứ tư y khoa tại đây. VCU Medical School Inova Fairfax Campus sẽ bắt đầu hoạt động từ năm 2005. Như vây là lần đầu tiên vùng bắc Virginia sẽ có trường y khoa riêng của mình và hy vọng cung cấp cho vùng những bác sĩ gốc gác ở đây, được hưởng tiền học phí tiểu bang và hy vọng ở lại Virginia hành nghề cho đîa phương mình. Thiết tưởng, đây cũng là một tin mừng cho giới sinh viên Việt nam, học tại chỗ, gần nhà đỡ tốn kém hơn nhiều

[Huu Le]

Sars và khủng bố sinh học
Nói về địa phương Washington Metropolitan Area chung quanh thủ đô chúng ta, vì "gần mặt trờI" nên hơn ai hết chúng ta lại càng chịu ảnh hưởng của những biến cố chính trị và đặc biệt là những đe dọa về chiến tranh sinh học. Sau ngày 11 tháng 9 năm 2001, vùng chúng ta được cảnh giác liên miên về những đe dọa sinh học có thể hoặc đã xảy ra. Bịnh than (anthrax) , bình thường chỉ là một đe dọa cho thú vật hoặc những người nuôi thú vật, trở thành một đe dọa cho những dân đô thị tại vùng này vì vi trùng bịnh than được quân khủng bố gởi trong những bao thơ bề ngoài có vẻ vô hại. Nhiều người bịnh, nhất là những người làm việc cho bưu điện vùng Washington, trong số vài người tử vong có một phụ nữ Việt nam tại New York. Với thời gian, sau khi đem đến không biết bao nhiêu tiền lời cho những nhà thuốc sản xuất thuốc trụ sinh đắt tiền Cipro vì ai cũng muốn tích trữ thuốc này mặc dù bịnh than có thể chữa bằng thuốc tetracycline rẻ tiền hơn, bịnh này dần dần đi vào quên lãng.

Bịnh đậu mùa (small pox) , cũng được nhắc tới nhiều trong thời gian qua. Bịnh này cần phân biệt với chickenpox , hoặc varicella, tiếng Việt là trái rạ, hoặc thủy đậu. Chicken pox nhẹ hơn nhiều, trước đây trẻ con bị nổi mụt nước chừng vài hôm, bị sốt và ngứa , không uống thuốc cũng khỏi, chỉ bị thẹo nhẹ và ít. Trường hợp hiếm chicken pox mới gây biến chứng nặng như sưng phổi (pneumonia), sưng óc (encephalitis). Gần đây một số tiểu ban còn xuất hiện bịnh monkeypox, tạm dịch là đậu khỉ, tên và vết mụn nước ngoài da cũng dễ gây lầm lẫn với hai bịnh trên. Tuy nhiên bịnh này nhẹ hơn smallpox, do một số chuột đồng nuôi làm pet truyền sang người và chỉ xảy ra lẻ tẻ vài trường hợp.

Hiện nay, do luật đa số tiểu bang, các em đều đã được chích ngừa bịnh trái rạ (thủy đău, chickenpox). trái lại, bịnh đău mùa nguy hiểm hơn nhiều và mấy chục năm trước tất cả mọi người đều được chủng ngừa đău mùa, cho đến lúc bịnh đău mùa được Cơ quan Y tế Quốc tế (WHO) tuyên bố là đã tiệt gốc (eradicated) trên tòan thế giới năm 1980 . Cái thẹo lớn mà ai cũng mang trên vai hay đùi là do chủng ngừa đậu mùa. Sau đó, chỉ còn hai phòng thí nghiệm trên thế giới, một ở bên Mỹ, một ở Nga (Russia) còn giữ những mẫu sống của con virus smallpox. Một số virus bịnh này có thể đã lọt vào tay những kẻ có tham vọng gây chiến tranh bằng võ khí vi trùng. Do đó, đầu năm nay, chính phủ Mỹ định phát động một phong trào chủng ngừa đău mùa cho nhữngngười ở tuyến đầu mặt trận chiến tranh vi trùng ( như bác sĩ , y tá cấp cứu, nhân viên y tế, quân đội, ..) nhưng một số bịnh viện cũng như cá nhân còn ngần ngại vì các biến chứng có thể xảy ra, nhất là ở những người có hệ thống miễn dịch bị yếu kém (immunocompromised).

Ðầu năm 2003, lại xuất hiện bịnh mới là SARS, viết tắc chữ Severe Acute Respiratory Distress Syndrome, dịch là Hội Chứng Suy Hô Hấp Cấp Tính Nặng. Bịnh này phát xuất từ miền nam Trung Quốc, do một virus tên corona virus , có lẽ từ con chồn hương (civet), truyền qua những người đầu bếp làm thịt chồn, qua các bác sĩ, nhân viên y tế . Một ông bác sĩ người Tàu đem bịnh này qua Hồng Kông, lây qua cho nhiều người ở chung một từng lầu khách sạn. Những người này đem bịnh phân phối đi khăp nơi: Việtnam, Canada, Ðài loan , Singapore và luôn tới Mỹ, tuy ở Mỹ không ai bị chết. Sau khi làm tê liệt nền kinh tế Ðông N am Á cũng như Trung Quốc, thiệt hại chừng 50 tỷ đô la, bịnh này tự nhiên biến mất vào mùa hè, không biết bao giờ xuất hiện lại. Việt nam được khen là nước đầu tiên khắc phục được bịnh SARS, có lẽ một phần do hiện diện các chuyên gia y tế quốc tế ở Hà nội và Sài gòn, một phần có lẽ hệ thống điều hòa không khí tái lưu thông mầm bịnh trong bầu khí các bịnh viện ít xãy ra ở Việt nam. Ðiều đáng kể là từ trước tới nay, Tổ Chức Y Tế Quốc Tế (WHO) chỉ trông cậy vào các báo cáo chính thức của các nước liên hệ để theo dõi bịnh. Sau vụ chính phủ Trung Quốc dấu diếm các trường hợp SARS, WHO đổi chính sách và quyết định sẽ thu thập tin tức dịch học tực tiếp từ mọi nguồn không chính thức (báo chí, truyền hình, internet..) và sẽ có biện pháp ngăn chặn dịch nhanh hơn.

Bịnh cúm .
Trong những ngày cuối năm 2003 trong lúc một số nước sống về nghề du lịch Châu Á đang lo âu không biết SARS có trở lại làm tê liệt nền kinh tế thì tại Mỹ lại đang lo lắng về bịnh cúm (influenza). Năm 2003-2004 bịnh cúm đến sớm , mới tháng mười hai mà đã lan ra trên hai chục tiểu ban. Một số nơi, trẻ con chết vì cúm đã quá 40 trường hợp và là một chuyện ít khi xảy ra. Yếu tố thứ ba là strain virus cúm năm nay có hơi khác strain chứa trong thuốc chủng ngừa cho năm 2003-2004, cho nên dù được chích ngừa, tỉ suất được che chở khỏi bịnh cũng không cao lắm, có thể chỉ 50-60%.

Năm nay (mùa 2004-2005), bịnh cúm lại đến trể, đến tháng 12 rồi mà chỉ có những trường hợp lẻ tẻ thôi. Ước mong năm nay không có dịch cúm lớn vì năm 2004 thuốc chích ngừa cúm ở Mỹ giờ phút chót bị khan hiếm nặng do nhà máy sản xuất ở Anh bị đóng cửa đột ngột vì thiếu chất lượng. Nhà máy này lại cung cấp gần một nửa cho nhu cầu nước Mỹ. Những người già trên 65 tuổi , những người bịnh kinh niên và trẻ em 6-24 tháng tuổi nằm trong diện ưu tiên được chích ngừa cúm. Tuy vậy cũng phải chờ đợi rất lâu, đôi khi còn gây ấu đã.Hiện nay chính phủ đang thu mua thêm ở một số nứôc khác, và mua thêm FluMist là một loại vaccin mới dùng virus sống, xịt vào mũi, khỏi phải chích. Ðây là một tin mừng cho hãng thuốc đang bị lỗ lã vì trước đây thuốc này rất ế, vì mới tung ra thị trường, đắt tiền và ít người chịu dùng.

Một mối lo âu khác về virus bịnh cúm là cúm gà (avian flu) do virus loại (strain) H5N1 đang gây những vùng dịch (endemics) ở Việt nam và các nước lân cận làm hang tiệu gà vịt bị chết hoặc phải tiêu diệt . Cúm gà không những giới hạn ở gà mà còn ở những loài khác như vịt nuôi (domestic ducks)tuy con vịt trông vẫn mạnh khoẻ, chúng vẫn thải ra virus tạo nên một nguồn "dự trữ" (reservoir) lây các gia cầm khác. Bình thường strain virus gà chỉ nhiểm trùng gà vịt, tuy nhiên điều đáng ngại là trong một số trường hợp strain virus này lại nhảy qua gây bịnh ở người ta. Ở Việt nam đã có 20 người chết vì cúm gà vịt và 12 người khác chết ở Thái lan. Đặc biệt là ở Thái lan có trường hợp virus cúm truyền từ người lây qua người , tuy nhiên chỉ một hai trường hợp thôi.Strain từ gà vịt qua người này có thể trao đổi với những strain virus cúm khác của người và tạo nên những giống (strain) mới mà cơ thể người không có kinh nghiệm đề kháng.Hiện tượng này có thể là điểm khởi đầu cho một dịch lớn (pandemic) lan rộng toàn cầu và gây nhiều người chết vì đa số nhân loại không có sức miễn nhiểm (immunity) sẳn có để đối phó.

Trong thế kỷ thứ 20, đã có 3 pandemics bịnh cúm: năm 1918, gọi là Spanish flu làm chết 675.000 người ở Mỹ nhưng 20% đến 40% dân số toàn cầu mắc bịnh và làm 50 triệu người chết ,1957 Asian flu (cúm Á châu) chết 70.000 người ở Mỹ và năm 1968 Hong Kong flu chết 43.000 người ở Mỹ. Người ta e ngại rằng thời điểm dịch cúm toàn cầu cũng đã gần kề và thủ phạm sẽ có thể là cúm gia cầm đang tung hoành tại Đông Nam Á.

Hiện tượng toàn cầu hóa và thuốc Việt Nam tại Mỹ.
Với hiện tượng toàn cầu hóa và giao thông giữa Việt nam và Mỹ càng ngày càng gia tăng, chúng ta chắc sẽ thấy hiện tượng những bịnh xảy ra ở Việt nam lan tràn qua Mỹ hoặc ngược lại. Ví dụ số người ở Việt nam bị nhiểm HIV nay đã lên đến 300 000, và hàng ngàn người chết mỗi năm. Với mức phòng ngừa bịnh lỏng lẻo tại Việt nam, đây có thể là một nguy hiểm đáng kể cho một số người về giải trí ở quê nhà, cho vợ và cả con của họ.

Chính phủ Việt nam hiện nay hình như ý thức về mối đe dọa này và đang gia tăng giáo dục chuyên môn cho bác sĩ y tá về các phương pháp điều trị cũng như những biện pháp ngăn ngừa. Cũng có những biện pháp gia tăng ý thức của quần chúng về bịnh HIV, như giáo dục giới tính trong lớp học, phổ biến các bao cao su (condom). Chính phủ Bush cũng cho Việt nam ưu tiên trong ngân khoản trợ cấp giúp chống HIV/Aids. Tuy nhiên, do nạn mãi dâm lan rộng, phong trào du lịch ào ạt , cùng với mức khác biệt gia tăng giữa người giàu và người nghèo làm cho người ta bị cám dỗ muốn làm ra tiền nhanh chóng bằng mọi phương tiện, khó nhìn thấy được một sự ngăn chặn hữu hiệu bịnh HIV/AIDS ở Việt nam trong tương lai gần.

Sau hết, một hiện tượng đáng chú ý trong giới Việt nam chúng ta tại Mỹ. Ðành rằng càng ngày càng có một số bịnh nhân đáng kể từ Việt nam qua Mỹ chữa những bịnh phức tạp, cần khoa học kỹ thuật Mỹ. Nhưng đáng kể và đáng ngạc nhiên là một số người Việt ở Mỹ lại về VN để chữa bịnh như giải phẩu thẩm mỹ, cắt amygdale, chữa răng, mổ mắt chữa cận thị, vì rẻ hơn bên Mỹ nhiều.. Chỉ có việc đem bầu về Việt nam để sanh thì không nên thôi vì vấn đề quốc tịch rắc rối.

Một số bịnh nhân mua thuốc Việt nam hoặc Châu Âu bán ở Việt Nam đem về Mỹ xài cho mình hoặc cho con cái. Giới bác sĩ chúng ta ở đây có lẽ nên để ý tới những thuốc này. Báo chí nói nhiều về những thuốc giả đang lưu thông tại Ðông Nam Á và ngày tại Mỹ. Một số thuốc khỏe như Coramine, thuốc nhét đít được người Việt và người Pháp quen dùng mà không có hoặc không bán tự do tại Mỹ, tuy nhiên vì đa số bịnh nhân dùng bừa bãi, không đúng chỉ định, một số trường hợp có thể nguy hiểm tính mạng nhất là thuốc dùng cho trẻ con có chứa aspirin hay salicylate có thể làm ói mửa nguy hiểm (hội chứng Reye).

Nhìn kỹ, thì việc này cũng nằm trong chiều hướng chung của thị trường thế giới hiện nay. chúng ta thấy các cơ sỡ y tế tư nhân ở Việtnam quảng cáo nhiều bằng Anh ngữ trên các website, và thật ra hình như các cơ sở y tế có vẽ gần với tiêu chuẩn quốc tế hơn trước. Theo luật kinh tế thị trường , ở đâu làm rẻ thì khách đến, và cũng như trong các lãnh vực khác, sản phẩm từ Việt nam , trước đây là thủ công nghệ, tới cá catfish, tới hột điều, nay tới chuyên viên computer, các ca sĩ, có thể tới lúc các bác sĩ ở Việt nam bắt đầu có những khách hàng ngay tại Mỹ và hiện nay đang là bịnh nhân phòng mạch ở đây.

Chúng ta rời quê hương thấm thoát đã mấy chục năm, lúc thế giới còn trong thế lưỡng cực của chiến tranh lạnh, lúc chưa có CT, MRI , Sono, CD, DVD, Internet, website, cellular phone. Nay thì, thay vì ở trong "cái nhà là nhà của ta, công khó ông cha làm ra, cháu con ta gìn giữ lấy", chúng ta lại sống trong cái làng thế giới (global village), trong cái tháp Babel, đủ màu da, đủ thứ tiếng. Các thay đổi trong ngành y tế chịu ảnh hưởng từ mọi mặt của sinh hoạt cộng đồng thế giới và riêng với người Việt hải ngoại, không ít thì nhiều, bằng cách này hay cách khác, lắm lúc chúng ta lại được lạc về đường xưa lối cũ mà không hay.



Falls Church, Virginia

[Huu Le]

Tai nạn kỳ lạ: Gãy dương vật và "đứt dây phanh"
Do ngượng về việc dương vật cứ vô cớ ngóc đầu dậy vào mỗi buổi sáng, một số bạn trẻ đã bẻ nó sang một bên như bẻ khớp ngón tay. Ít lâu sau, "cái ấy" đột nhiên đau nhói, sưng to, tím ngắt và quặt sang một bên. Lo sợ cho "chuyện vợ con" sau này, họ vội vã đến bệnh viện và được bác sĩ cho biết là đã bị gãy dương vật.
Chấn thương này nghe có vẻ lạ lẫm vì dường như người ta chỉ dành từ "gãy" cho những vật cứng, như xương chẳng hạn. Đúng vậy, dương vật chỉ bị gãy khi nó cương cứng chứ không thể gãy khi ở trong trạng thái mềm xìu như một số bệnh nhân khai trệch đi do xấu hổ.

Dương vật được cấu tạo chủ yếu bởi 2 cái ống, còn gọi là thể hang. Mỗi ống là một bao xơ, bên trong rỗng, chứa máu. Khi máu được bơm đầy ống thì dương vật cương lên. Còn khi máu chảy ra hết thì ống xẹp xuống (hết cương).

Khi dương vật đang cương thẳng mà đột ngột bị bẻ gập thì bao xơ của ống có thể bị rách và gây đau. Do máu thoát qua chỗ rách của bao nên dương vật trở nên mềm đi, sưng to và tím. Bệnh nhân vẫn đi tiểu được dễ dàng do thể xốp (ống thứ 3 của dương vật, nhỏ, bao quanh niệu đạo) không bị tổn thương.

Nguyên nhân gãy dương vật

Phần lớn các trường hợp tai nạn xảy ra do chính bệnh nhân tự bẻ dương vật của mình. Khi bẻ, một tiếng "cốc" nhỏ vang lên, dương vật xìu xuống và chủ nhân vẫn có thể đi lại tự nhiên trong nhà. Sau vài lần như thế hoặc có thể nhiều hơn, trong mỗi lần bẻ, đi kèm với tiếng "cốc" là cảm giác đau nhói, rồi dương vật sưng lên. Nó đã bị gãy.

Ở một số người, dương vật bị gãy do động tác giao hợp (nhất là trong tư thế người nam nằm dưới). Cũng có trường hợp bị gãy do bạn tình nghịch ngợm, mân mê quá mạnh trước lúc giao hợp và vô tình bẻ gãy nó đi trong lúc nó đang sẵn sàng làm việc...

Phải làm gì?

Khi tai nạn xảy ra, bệnh nhân phải đến bác sĩ ngay để lấy máu tụ, khâu vá lại chỗ rách (thường ở mặt bên thể hang, ngược với hướng bẻ và nằm gần gốc dương vật). Phẫu thuật này khá đơn giản, bác sĩ ngoại khoa tổng quát cũng có thể thực hiện được nếu được huấn luyện. Sau khi mổ, "cái đó" sẽ trở lại bình thường, không có vấn đề gì về việc tiểu tiện hay chuyện con cái.

Nếu không mổ ngay, tổn thương cũng tự hết. Sau nhiều ngày hoặc nhiều tuần lễ, dương vật sẽ hết tím, hết sưng to nhưng sẽ bị quẹo gập góc nặng nề, khiến bệnh nhân không thể giao hợp được. Việc sửa lại di chứng quẹo dương vật phức tạp hơn và cần được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa tiết niệu.

Đứt dây phanh

Dây phanh dương vật là phần da dính vào mặt dưới quy đầu, sát lỗ tiểu. Khi dương vật cương thì mảnh da này căng ra.

Dây phanh có thể bị rách (còn gọi là đứt dây phanh) khi bị căng quá mức. Bệnh nhân bị chảy máu chút ít, có cảm giác đau, bị ức chế tâm lý nên dương vật trở nên xìu ngay. Việc đứt dây phanh chỉ xảy ra trong lúc giao hợp hay thủ dâm, khi dương vật đang cương cứng. Tai biến này thường chỉ gặp ở người trẻ, trong những lần giao hợp đầu tiên do thiếu kinh nghiệm.

Do đau, chảy máu và sợ dương vật không còn dùng được nữa nên bệnh nhân thường đến bác sĩ ngay. Chỉ cần gây tê tại chỗ, bác sĩ niệu khoa sẽ khâu lại chỗ rách. Phẫu thuật này tuy đơn giản nhưng đòi hỏi sự tinh tế vì nếu may không khéo, dây phanh có thể bị rút ngắn, có cục xơ nên dễ bị rách trở lại.

Nếu bệnh nhân không đến bệnh viện để khâu lại dây phanh thì vết rách cũng có thể tự liền sau mấy ngày đau rát. Tuy nhiên, chỗ này rất dễ để lại sẹo, làm dây phanh ngắn đi và dễ bị rách lại khi giao hợp, hoặc gây cảm giác hơi khó chịu cho người bệnh trong nhiều tháng. Trong trường hợp này, bệnh nhân phải được làm phẫu thuật kéo dài dây phanh và bôi thuốc kháng viêm, giảm đau.

BS Nguyễn Văn Hiệp

[Huu Le]

Nhìn nhận ngày nay về một số quan niệm tình dục học cổ đại phương Ðông
Tác giả : BS. ÐÀO XUÂN DŨNG

Âm dương là những thế đối nghịch nhau của sự vật như trời - đất, mặt trời - mặt trăng, nam - nữ, trắng - đen, ngày - đêm... Theo Kinh dịch - bộ sách vĩ đại nhất của phương Ðông cổ đại - âm dương có giao cảm với nhau thì sự sống mới tồn tại và phát triển.
Phương Ðông cổ đại lấy lý thuyết âm dương và ngũ hành làm cơ sở để giải thích mọi hiện tượng trong đời sống tình dục: Triết học phương Ðông cổ đại coi nam là dương, nữ là âm. Nếu âm, dương không cân bằng, không hòa hợp sẽ sinh ra bệnh tật và tổn thọ. Nguyên lý âm dương luôn phải tương ứng, tương sinh - là điều mà triết học phương Ðông rất coi trọng, bao quát trong cả đời sống tình dục. Sách Tố Nữ Kinh giải thích sự suy nhược cơ thể căn cứ trên thuyết âm dương ngũ hành: Trong trời đất có 5 yếu tố chính là kim, mộc, thủy, hỏa, thổ (ngũ hành), chúng tương khắc và tuần hoàn. Vậy nếu thủy tính (nữ nhân) quá mạnh thì dễ hại tới hỏa tính (đàn ông). Cát Hồng (283-343), nhà khoa học thời Tấn cũng cho rằng: Âm và dương không giao cảm với nhau sẽ làm tổn thương sinh mệnh (Âm dương bất giao, thương dã - Bão phốc tử).

Những quan niệm về tình dục ở phương Tây từ nửa cuối thế kỷ 20 đến nay cũng đã thừa nhận: Thực hành tình dục an toàn và lành mạnh sẽ đem lại sức khỏe. Tuy nhiên hoạt động tình dục cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, trong đó có yếu tố quá độ mà người xưa đã đề cập đến trong thất tổn (7 thứ hao tổn).

Thời cổ đại, phương Ðông coi trọng tình dục và các phương pháp tăng cường sức mạnh tình dục (bổ thận và cường dương): Sách Mạnh Tử viết: Ăn uống sắc dục là bản tính (thực sắc tính dã); Sách Lễ Ký cũng viết: Ăn uống, quan hệ nam nữ là dục vọng lớn trong bản năng sinh tồn (Ẩm thực nam nữ, nhân chi đại dục tổn yên). Như vậy, từ xa xưa tình dục đã được coi là yếu tố đem lại sự cân bằng và sức khỏe cho con người. Tình dục không chỉ là nhu cầu của tuổi thanh niên mà ngay cả người có tuổi cũng vẫn cần thiết. Ðáp ứng mong muốn kéo dài tuổi thọ và đời sống tình dục, người Trung Quốc vốn nổi tiếng với các thang thuốc cường tinh tráng thể, gồm 3 loại: Thượng dược (quý nhất, giúp khỏe mạnh, sống lâu, y khoa gọi là dưỡng mệnh), Trung dược (dưỡng tinh, trừ được bệnh và bổ tinh); Hạ dược (chỉ trị bệnh, trừ hàn nhiệt, tà khí..., không dưỡng mệnh).

Ðông Tây đã gặp nhau ở phương diện này nhờ những thành tựu của sinh lý học, sinh hóa nội tiết, đưa ra nhiều bằng chứng khoa học xác nhận những tác dụng tích cực của tình dục và nhìn nhận đó là một thực thể sức khỏe (sức khỏe tình dục).

Hoạt động tình dục hợp lý cũng là một phương pháp dưỡng sinh: Cát Hồng, nhà khoa học đồng thời là nhà dưỡng sinh nổi tiếng, đã viết: Dù cho có uống trăm ngàn thứ thuốc mà không biết thuật phòng trung (các phương pháp thực hành tình dục) thì cũng chỉ là vô ích. Thuật phòng trung thực chất là các phương pháp điều hòa hơi thở, những tư thế trong quan hệ tình dục để đem lại khoái cảm, không làm hao tổn sức khỏe mà còn có thể chữa được bệnh, tổng cộng có 24 tư thế. Sách Ngọc phòng thiết yếu quyết cũng viết: Phàm ở đời, thân thể người ta thường bị suy mòn do không nắm được phép tắc giao tiếp giữa âm và dương (nữ và nam)... Trong đó có phép tồn tinh (hay còn gọi là kiềm chế xuất tinh). Người biết đạo âm dương thì có được sự vui vẻ, người không biết thì thân thể và sinh mệnh sẽ bị hủy hoại... Vì vậy y lý phương Ðông khuyên nên thực hành tình dục dưỡng sinh ngay từ khi còn trẻ, do những người trẻ dễ coi thường sức khỏe và làm phương hại đến hạnh phúc gia đình; Ðồng thời có những hiểu biết về phòng trung thuật (biết cách làm và cần tránh những gì, 8 điều có lợi và những cấm kỵ).

Tình dục hòa nhịp với thiên nhiên: Sách viết về tình dục của Trung Hoa cổ xưa coi chuyện nam nữ là một bộ phận của lý thuyết âm dương, ngũ hành, cho nên "Bốn mùa, trời đất, âm dương, con người phải luận theo" (Lão Tử). Kể cả cách thức giao hợp cũng phải theo những thế đối nghịch nhau của sự vật như trời (dương) trùm lên đất (âm), trời đất hòa quyện liền nhau thành nhất thể nên mãi mãi trường tồn... Hoặc nhấn mạnh giờ thụ thai lý tưởng là giờ Tý (11 giờ khuya đến 1 giờ sáng) hay giờ Sửu (từ 1 đến 3 giờ sáng). Khoảng thời gian này can mạch (mạch liên quan tới gan) hoạt động, trong đó có mạch nối với cơ quan sinh dục làm cho sự giao hợp thoải mái và có thể kéo dài. Can mạch hoạt động lên đến tuyệt đỉnh là lúc 2 giờ sáng, vì vậy nếu có thể nên xuất tinh vào giờ này. Nhưng theo sách Tố Nữ thì điều cấm kỵ đầu tiên về thực hành tình dục (trong 6 điều) là: Không được giao hợp vào ngày đầu tháng âm lịch (thượng ngươn), giữa tháng (lúc trăng tròn) và cuối tháng. Sau này, nhiều nhà nghiên cứu Ðông y đã phê phán những quan niệm quá khắt khe đó, nhưng vẫn giữ lời khuyên tránh giao hợp vào những ngày giông bão, mưa to gió lớn..., vì điều kiện môi trường đột biến thì trạng thái cơ thể cũng phải biến động để thích nghi, do đó không nên làm cho tinh khí tiết xuất. Những nghiên cứu về thời sinh học ngày nay cho thấy những lời khuyên của người xưa có nhiều điều hợp lý.

Tư thế tình dục để chữa bệnh: Có lẽ điểm đặc sắc nhất và cũng là điểm khác hẳn với tình dục hiện đại là ở chỗ: thực hành tình dục theo phương Ðông cổ đại phân biệt những tư thế tình dục lấy khoái cảm làm cơ bản (30 tư thế), và những tư thế nhằm mục đích dưỡng sinh và chữa bệnh (24 tư thế gồm cửu pháp, bát ích, thất tổn). Cửu pháp (9 thế) chủ yếu dựa trên sự kiềm chế xuất tinh, nhờ đó có thể tiêu trừ những chứng bệnh sinh ra do buồn giận, ghen ghét... (thế thứ tư), giữ tinh lực giúp cho thân thể cường tráng (thế thứ năm), có thể tiêu giải được trăm thứ bệnh (thế thứ sáu, thứ bảy), tăng tuổi thọ và sức khỏe (thế thứ chín). Những mô tả về cửu pháp hình như cung cấp nhiều gợi ý cho 2 nhà nghiên cứu tình dục học nổi tiếng người Mỹ là Master và Johnsons (những năm 40-50 thế kỷ trước) khi nêu lên liệu pháp tình dục để chữa chứng xuất tinh sớm ở nam giới, cũng dựa trên cơ sở rèn luyện để tăng khả năng kiềm chế.

Quan tâm đến chất lượng con cái: Những chỉ dẫn về thực hành tình dục của người xưa không chỉ nhằm đến sức khỏe của vợ chồng mà còn quan tâm đến sức khỏe của con cái. Người xưa chưa biết đến tinh trùng và noãn mà chỉ suy luận rằng sinh con là nhờ vào tinh cha và huyết mẹ. Hai yếu tố âm dương ấy hòa với nhau tạo nên bào thai. Nếu tinh và huyết cường thịnh thì thai nhi sẽ khỏe mạnh, cho nên đạo sinh con phải lấy dưỡng tinh và dưỡng huyết làm trọng; Hoạt động tình dục điều hòa thực chất cũng là bảo vệ tinh cha, huyết mẹ. Tiếp theo muốn có con cái khỏe mạnh, trai gái còn cần phải kết hôn ở độ tuổi thích hợp.

Tóm lại, những sách cổ viết về y đạo và thực hành tình dục chứa đựng nhiều thông tin có giá trị đến tận ngày nay và xứng đáng cho đời sau kế thừa và phát triển.

[Huu Le]

Thủ dâm có thể ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt

Quan hệ tình dục và thủ dâm thường xuyên giúp bảo vệ cánh mày râu khỏi một căn bệnh ung thư phổ biến - ung thư tuyến tiền liệt. Kết quả này đi ngược quan niệm trước đó rằng xuất tinh nhiều không có lợi cho sức khoẻ.
Michael Leitzmann và cộng sự tại Viện Ung thư Quốc gia ở Bethesda, Maryland, đã tiến hành nghiên cứu trên 30.000 đàn ông tại Mỹ trong hơn 8 năm. Ban đầu, những người tham gia điền một bản thống kê về tần số xuất tinh và sau đó cứ sau 2 năm lại trả lời một bản câu hỏi.

Kết quả là nhóm có số lần xuất tinh trung bình cao nhất - 21 lần/tháng - giảm 30% nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt so với nhóm khác, xuất tinh 4-7 lần/tháng. Kết quả ủng hộ một nghiên cứu khác của Australia vào năm 2003 khẳng định rằng thủ dâm tốt cho đàn ông.

"Xuất tinh hơn 12 lần mỗi tháng là bắt đầu được hưởng lợi, tức là trung bình cách ngày một lần", Leitzmann cho biết. "Tuy nhiên, vào lúc này thì vẫn chưa thể khẳng định đàn ông nên thay đổi hành vi tình dục của mình để đẩy lùi nguy cơ".

Nhưng về mặt sinh học, các nhà khoa học công nhận rằng xuất tinh thường xuyên giúp tuyến tiền liệt giải phóng những hoá chất gây ung thư. Một giả thuyết khác là việc phóng tinh cũng ngăn chặn quá trình vôi hoá trong ống tiền liệt.

"Mặc dù còn phải nghiên cứu thêm, nhưng nên tin rằng xuất tinh không hề có hại mà còn có khả năng bảo vệ sức khoẻ tuyến tiền liệt, ngoài ra, nó cũng khoái", Graham Giles, tác giả nghiên cứu tại Australia, tuyên bố.

Minh Thi
*********************

Những điều chưa biết về bao cao su
Thật khó tin nhưng dường như bao cao su đã có từ 1000 năm trước Công Nguyên!
1. Bao cao su xuất hiện từ bao giờ?
Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra những bức tranh trong đó vẽ người Ai cập cổ sử dụng bao làm bằng da. Tại châu Âu, bằng chứng sớm nhất cho thấy con người biết sử dụng bao cao su là trên những bức tranh cổ ở trong một hang động thuộc vùng Combarelles (Pháp). Những bức tranh này được xác định có niên đại vào khoảng năm 100-200 sau công nguyên.
Tên gọi Condom được cho rằng xuất phát từ tên của Tiến sỹ Condom tại Quondam, bác sỹ của vua Charles II. Tuy vậy, có vẻ như từ này thực ra được xuất phát từ tiếng Latin, condom có nghĩa là “chỗ đựng/chỗ chứa”. Tại các nước châu Á, giấy lụa và cả da rùa đã được sử dụng để làm bao tránh thai còn ở châu Âu sử dụng ruột súc vật. Tuy vậy, cho tới năm 1844, khi những chiếc bao lần đầu tiên được làm bằng cao su thì phương tiện tránh thai này mới được sử dụng rộng rãi, đại trà.

2. Tại sao sản phẩm bao cao su thường được ép hình vuông?

Để đảm bảo cho bao cao su ở vị trí tối ưu, không chịu bất cứ sự co giãn nào thêm. Nằm trong gói hình chữ nhật, những điểm bao cao su bị đè xuống dễ giãn ra.

3. Trên thế giới có bao nhiêu thương hiệu bao cao su?
Chưa có một số liệu thống kê cụ thể nào về số thương hiệu bao cao su trên thế giới, nhưng theo ước tính, con số đó có thể lên đến hàng nghìn. Một trong những thương hiệu thường được nhắc đến là Durex. Thương hiệu Durex có nguồn gốc từ năm 1915 khi L. A. Jackson thành lập nên London Rubber Company. Hoạt động trong một phòng nhỏ đằng sau một cơ sở sản xuất thuốc lá ở London, Jackson bắt đầu kinh doanh những dụng cụ “bảo hộ” trong các tiệm hớt tóc, đây có thể xem là một hành động khá táo bạo và mới mẻ trong thời kỳ bấy giờ. Năm 1929, tên Durex, ghép từ những từ DUrability, Reliability và EXcellence, được đăng ký chính thức. Hiện tại Durex chiếm 42% thị phần trên thị trường toàn cầu (theo IMS).


4. Tuổi thọ của một bao cao su thường là bao lâu?
Các sản phẩm bao cao su có thời hạn sử dụng thường 5 năm, mặc dù thực tế cho thấy không có lý do gì khiến sản phẩm phải hủy bỏ sau 5 năm. Chiếc bao cao su lâu đời nhất thế giới còn nguyên vẹn được trưng bày tại bảo tàng tại Áo. Chiếc bao cao su có thể tái sử dụng nhiều lần có từ năm 1640 và được tìm thấy ở Lund - Thụy Điển. Với bao cao su Durex, trước khi xuất xưởng, phải chịu kiểm tra mức độ sử dụng về tuổi thọ để mô phỏng hiệu quả của tuổi thọ sản phẩm. Ngoài ra, “anh bạn” này còn phải trải qua các công đoạn kiểm tra theo tiêu chuẩn quốc tế cao trước khi phân phối ra thị trường.

[Huu Le]

Anal sex - hành vi tình dục có hại cho sức khoẻ

Vi khuẩn E.Coli rất dễ truyền qua đường giao hợp hậu môn.
Quan hệ tình dục qua đường hậu môn (anal sex) là phương thức được ưa chuộng của giới đồng tính luyến ái nam. Nó có nguy cơ gây bệnh cao nhất (HIV/AIDS và các bệnh truyền nhiễm khác) khi được thực hiện giữa hai người đàn ông với nhau, nhất là nếu hậu môn và trực tràng có vấn đề.
Âm đạo và hậu môn có cấu tạo khác nhau về phương diện mô học, thần kinh và cơ thể học. Một bên là cơ quan sinh dục, một bên là cơ quan bài tiết. Hậu môn là phần cuối của ruột già, có chiều dài không quá 5 cm, kết nối với phần cuối của đại tràng. Chức năng chính của đại tràng là tái hấp thu nước từ thức ăn đã qua xử lý ở dạ dày, để khi đến hậu môn sẽ chuyển thành phân.

Ống hậu môn được cấu tạo bằng hai loại cơ vòng. Lớp cơ trong là một phần của thành đại tràng và là loại cơ vô cảm. Cơ vòng ngoài nằm dưới lớp bì hậu môn, có nhiều sợi thần kinh cảm giác và vận động, giúp giữ chặt phân và hơi có trong trực tràng. Nó cũng sẽ tự động co lại khi có vật lạ từ bên ngoài xâm nhập hậu môn. Phản xạ này nằm ngoài khả năng kiểm soát của ý chí. Lỗ hậu môn chỉ mở ra khi có một áp lực đè ấn liên tục hoặc có nhu cầu đi đại tiện. Ống hậu môn còn có một hệ thống mạch máu và thần kinh rất phong phú. Các tĩnh mạch ở trong vách hậu môn thường phình giãn tạo nên những búi trĩ.

Nếu giao hợp bằng đường hậu môn, bao cao su rất dễ rách vì hậu môn không thể tự tiết ra chất nhờn giống như âm đạo. Vì vậy những người quan hệ tình dục kiểu này thường phải dùng chất bôi trơn. Tuy Chất này có thành phần dầu nên có thể gây nhiễm khuẩn. Ngoài ra, nhiều loại dầu hoặc kem bôi trơn chứa các chất phụ gia và tạo mùi, gây khó chịu, dị ứng cho người sử dụng.

Ngoài ra, những người quan hệ tình dục qua đường hậu môn còn gặp nhiều nguy cơ khác:

Chảy máu hậu môn: Nhất là khi hậu môn đã có một vết rách xuất phát từ bệnh trĩ.

Đau: Đau xảy ra gần như trong suốt quá trình quan hệ tình dục. Nguyên nhân là các cơ bị co thắt; sự cọ xát làm tổn thương niêm mạc hậu môn hoặc rách cơ. Đau cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh truyền nhiễm. Cơn đau xuất hiện ngay lập tức hoặc một vài ngày sau khi quan hệ.

Rách ruột: Là một tai biến ít gặp nhưng vẫn có thể xảy ra, nhất là trong trường hợp dùng thêm dụng cụ hỗ trợ. Rách ruột dẫn đến viêm phúc mạc - một tình trạng bệnh lý ngoại khoa khẩn cấp cần can thiệp phẫu thuật sớm, nếu không có thể dẫn đến tử vong.

Bệnh truyền nhiễm: Quan hệ tình dục qua đường hậu môn là con đường dễ dẫn đến lây lan các bệnh truyền nhiễm nhất. Sẽ khó phát hiện nếu như mầm bệnh nằm trong ổ bụng chứ không phải ngay trên dương vật. Một nghiên cứu vào năm 1987 cho thấy, việc thực hành anal sex với một bạn tình sẽ làm tăng gấp 3 nguy cơ nhiễm bệnh. Nếu quan hệ với 5 bạn tình trở lên thì nguy cơ sẽ tăng 18 lần. Ngoài ra, virus HIV cũng rất dễ phát tán khi quan hệ tình dục bằng đường hậu môn.

Nhiễm virus HPV: Đây là loại virus lây lan qua đường hậu môn và là nguyên nhân gây ung thư trực tràng.

Nhiễm viêm gan A: Là nguyên nhân gây vàng da, đau bụng, đôi khi dẫn đến tử vong.

Nhiễm E.Coli: Vi trùng này là nguyên nhân gây tiêu chảy, nhiễm trùng đường tiết niệu như viêm thận, viêm bàng quang, nhiễm trùng huyết.

Ngoài ra, quan hệ tình dục bằng đường hậu môn còn là nguyên nhân gây lây nhiễm các bệnh như herpes, lậu, giang mai, sùi mào gà, nấm và ký sinh trùng...

(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)

[Huu Le]

Tăng 'chất đàn ông' bằng hoóc môn


Testosterone giúp làm tăng cơ xương ở nam giới.
Những người đàn ông có nồng độ testosterone thấp thường bị suy giảm khả năng tình dục. Cơ thể họ cũng có những thay đổi theo biểu hiện giảm nam tính như khối cơ và xương nhỏ đi, tinh hoàn bé và mềm... Tình trạng này có thể khắc phục bằng cách bổ sung hoóc môn nam.
Testosterone là hoóc môn sinh dục quan trọng nhất mà cơ thể nam bài tiết ra, chịu trách nhiệm chính tạo ra và duy trì những đặc tính của đàn ông. Ở tuổi dậy thì, testosterone làm cho nam giới có những thay đổi đặc trưng như dương vật, tinh hoàn to ra, lông râu mọc nhiều, giọng trầm, khối cơ bắp phát triển và khỏe hơn, tầm vóc cơ thể tăng lên. Trong suốt tuổi trưởng thành, testosterone giúp duy trì ham muốn tình dục, sản xuất ra tinh trùng, phát triển lông tóc kiểu nam, khối cơ và khối xương.

Những dấu hiệu giảm testosterone ở nam giới bao gồm giảm ham muốn tình dục, cương dương kém, giảm số lượng tinh trùng và khả năng sinh sản hoặc thấy vú to ra. Họ cũng có thể có những triệu chứng tương tự như nữ ở thời kỳ mãn kinh, đó là cơn bốc nóng, dễ cáu giận (tăng sự kích thích), khó tập trung và trầm cảm. Một số nam giới có thể bị giảm bài tiết testosterone nhiều và kéo dài, dẫn đến rụng lông trên cơ thể và giảm khối cơ, xương (có thể giòn hơn và dễ gãy), tinh hoàn nhỏ và mềm. Ở người trẻ, sự bài tiết testosterone ít có thể làm giảm sự mọc râu và lông trên cơ thể, giảm phát triển khối cơ và cơ quan sinh dục. Ngoài ra giọng nói cũng không trầm như những người cùng giới khác.

Nam giới có nồng độ testosterone thấp thường phàn nàn là có vấn đề về khả năng và cảm xúc tình dục. Trong trường hợp này, liệu pháp bổ sung testosterone có thể cải thiện được cả hai mặt thể chất và tâm lý; thứ nhất là sự quan tâm đến tình dục, thể hiện ở việc tần suất cương dương hay xảy ra hơn. Khả năng cương dương cũng được phục hồi nếu không có thêm bệnh gì khác ảnh hưởng đến sự cương.

Liệu pháp hoóc môn thay thế cũng giúp cải thiện về cảm xúc, khí chất. Trước khi điều trị, nam giới thiếu testosterone dễ trầm cảm, bực bội, tức giận, hay mỏi mệt hoặc lẫn lộn; những triệu chứng này giảm hẳn sau khi được dùng testosterone. Việc bổ sung hoóc môn này cũng làm tăng các đặc tính của nam giới như tăng hệ lông, khối lượng cơ và tỷ trọng xương, tăng sức nắm chặt của bàn tay và sức mạnh của cẳng chân.

BS Đào Xuân Dũng
[/img]
Testosterone giúp làm tăng cơ xương ở nam giới.
Những người đàn ông có nồng độ testosterone thấp thường bị suy giảm khả năng tình dục. Cơ thể họ cũng có những thay đổi theo biểu hiện giảm nam tính như khối cơ và xương nhỏ đi, tinh hoàn bé và mềm... Tình trạng này có thể khắc phục bằng cách bổ sung hoóc môn nam.
Testosterone là hoóc môn sinh dục quan trọng nhất mà cơ thể nam bài tiết ra, chịu trách nhiệm chính tạo ra và duy trì những đặc tính của đàn ông. Ở tuổi dậy thì, testosterone làm cho nam giới có những thay đổi đặc trưng như dương vật, tinh hoàn to ra, lông râu mọc nhiều, giọng trầm, khối cơ bắp phát triển và khỏe hơn, tầm vóc cơ thể tăng lên. Trong suốt tuổi trưởng thành, testosterone giúp duy trì ham muốn tình dục, sản xuất ra tinh trùng, phát triển lông tóc kiểu nam, khối cơ và khối xương.

Những dấu hiệu giảm testosterone ở nam giới bao gồm giảm ham muốn tình dục, cương dương kém, giảm số lượng tinh trùng và khả năng sinh sản hoặc thấy vú to ra. Họ cũng có thể có những triệu chứng tương tự như nữ ở thời kỳ mãn kinh, đó là cơn bốc nóng, dễ cáu giận (tăng sự kích thích), khó tập trung và trầm cảm. Một số nam giới có thể bị giảm bài tiết testosterone nhiều và kéo dài, dẫn đến rụng lông trên cơ thể và giảm khối cơ, xương (có thể giòn hơn và dễ gãy), tinh hoàn nhỏ và mềm. Ở người trẻ, sự bài tiết testosterone ít có thể làm giảm sự mọc râu và lông trên cơ thể, giảm phát triển khối cơ và cơ quan sinh dục. Ngoài ra giọng nói cũng không trầm như những người cùng giới khác.

Nam giới có nồng độ testosterone thấp thường phàn nàn là có vấn đề về khả năng và cảm xúc tình dục. Trong trường hợp này, liệu pháp bổ sung testosterone có thể cải thiện được cả hai mặt thể chất và tâm lý; thứ nhất là sự quan tâm đến tình dục, thể hiện ở việc tần suất cương dương hay xảy ra hơn. Khả năng cương dương cũng được phục hồi nếu không có thêm bệnh gì khác ảnh hưởng đến sự cương.

Liệu pháp hoóc môn thay thế cũng giúp cải thiện về cảm xúc, khí chất. Trước khi điều trị, nam giới thiếu testosterone dễ trầm cảm, bực bội, tức giận, hay mỏi mệt hoặc lẫn lộn; những triệu chứng này giảm hẳn sau khi được dùng testosterone. Việc bổ sung hoóc môn này cũng làm tăng các đặc tính của nam giới như tăng hệ lông, khối lượng cơ và tỷ trọng xương, tăng sức nắm chặt của bàn tay và sức mạnh của cẳng chân.

BS Đào Xuân Dũng

[Huu Le]

Thị dâm, một hội chứng lệch lạc về tình dục

Người mắc chứng thị dâm là người chỉ cảm thấy thỏa mãn tình dục hoặc chỉ đạt được cực khoái khi nhìn thấy đối tượng đang khỏa thân, đang âu yếm hay làm tình... Những người này thích nhìn trộm và chỉ có thể đạt được kích thích tình dục qua hành vi nhìn trộm.
Ở những người thị dâm, hồi tưởng, ký ức của họ đầy rẫy những chất liệu, hình ảnh kích dâm và thỉnh thoảng họ lấy ra để làm hình ảnh khi thủ dâm. Khoái lạc tình dục của họ bắt nguồn từ sự nhìn thấy, vòng cung của cảm giác này đi từ sự hồi hộp, căng thẳng… do luôn lo sợ người khác phát hiện sự rình mò của mình... Đó là kích thích giai đoạn I, kích thích này đi từ cơ quan thị giác được dẫn truyền lên vỏ não. Giai đoạn II, kích thích được truyền từ trung tâm thần kinh xuống tủy sống, làm cho các mạch máu ở thể hang của dương vật hay âm vật giãn nở, khiến máu dồn đến càng lúc càng nhiều và gây ra hiện tượng cương cứng. Chu kỳ này nếu không có động tác thủ dâm hoặc hoạt động tình dục khác thì sẽ khép kín và gây cho người nhìn trộm một cảm giác thích thú, trường hợp kéo dài sẽ làm tăng cường độ kích thích và gây ra hiện tượng xuất tinh.

Cảm giác này có tính cách gây nghiện, nếu lặp đi lặp lại nhiều lần, nhất là ở các bệnh nhân mãn tính kinh niên thì sẽ lưu giữ trong ký ức lâu dài, đặc biệt là những hình ảnh kích dâm đầu tiên mà họ vô tình hoặc nhìn trộm được trong đời, nhất là vào thời kỳ niên thiếu.

Khi thủ dâm, người mắc chứng thị dâm tưởng tượng như đang giao hợp với hình ảnh mà họ thấy trước mắt.

Thị dâm là một hội chứng lệch lạc tình dục, bao gồm khẩu dâm (thích đề cập, thích nói chuyện tình dục cho người khác nghe), thính dâm (thích nghe, rình mò, lén nghe người khác tán tỉnh nhau), ngoài ra còn có nhiều loại khác như ý dâm, ác dâm, khổ dâm...

Có thể chia ra làm hai loại thị dâm

Loại thụ động: đó là những người chấp nhận được các kích thích qua những hình ảnh có sẵn như ảnh khiêu dâm, tưởng tượng các nhân vật qua các truyện kích dâm, đồi trụy, xem phim, video hoặc các show diễn sexy...

Loại hoạt động: loại người này chỉ được kích thích thực sự khi nhìn trộm tại hiện trường nên rất dễ gặp nguy hiểm, tai tiếng.

Ở người mắc chứng thị dâm, đôi khi đối tượng để nhìn trộm không phải là người, cơ quan sinh dục mà là khuôn mặt, bắp thịt, thể hình..., thậm chí là những đồ vật như quần áo lót... Đặc biệt có những người chỉ bị kích thích khi quan sát loài vật giao phối với nhau.

Nguồn gốc và tác hại của thị dâm

Thật ra, thị dâm đã có thể bắt nguồn từ thuở ấu thơ, lúc trẻ mới hơn 3 tuổi, khi các cháu bắt đầu đặt những câu hỏi thắc mắc về sự khác nhau giữa con trai và con gái. Ví dụ tại sao con trai khi đi tiểu lại đứng và con gái phải ngồi, và bắt đầu quan sát bộ phận sinh dục của nhau. Đến tuổi dậy thì, trưởng thành thì việc quan sát này biến tướng thành những hành động khác, trong đó có chứng thị dâm nếu không được uốn nắn, giáo dục giới tính đúng cách.

Chứng thị dâm không gây hại cho xã hội như một số lệch lạc tình dục khác. Những người mắc chứng thị dâm vẫn có một đời sống tình dục như những người bình thường, chỉ khác ở chỗ là chỉ có việc nhìn trộm mới kích thích được sự ham muốn tình dục của họ lên cao độ.

BS. Hồ Đắc Duy

********************

Tiết lộ gây sốc của những bệnh nhân nghiện... sex

Một cô gái tóc vàng 25 tuổi ở nước Anh vừa tiết lộ cuốn nhật ký ghi lại tên của 5.000 người đàn ông mà cô đã từng lên giường kể từ “lần đầu tiên” năm 16 tuổi.

Hình chỉ có tính chất minh họa.

“Tôi vẽ một ngôi sao bên cạnh tên của những người đàn ông đã từng ngủ với mình trong một cuốn sổ nhỏ màu đỏ để chấm điểm cho họ” - Nikki Lee kể lại. Năm 18 tuổi, lúc bỏ nhà ra đi cùng vài người bạn, trong cuốn sổ của Lee đã có gần 800 cái tên. Bước sang tuổi 21, con số này tăng lên tới 2.289 và ở tuổi 25 cô đã có 5.000 cái tên đàn ông trong nhật ký tình dục của mình.



Nikki thường làm chuyện đó trong các hộp đêm, ở cả hành lang, công viên, rạp chiếu phim, sàn nhảy hay bãi biển. Cô thường xuyên có những chuyến đi nghỉ đặc biệt và trải qua những mối tình một đêm như thế. Trong một cuộc trò chuyện với tạp chí Love It, Lee cho biết: “Tôi chỉ có hai nguyên tắc: Không có người đàn ông nào thuộc về riêng một ai và tình dục an toàn. Ngoài hai điều ấy, mọi thứ đều không thành vấn đề. Một vài người bạn nghĩ rằng tôi cần phải điều trị chứng nghiện sex nhưng tôi thích hưởng thụ và không muốn chữa trị”.



Một cô gái khác tên là Terri Hunter, người Mỹ, 26 tuổi lại thú nhận rằng mỗi ngày cô đều muốn làm chuyện ấy 12 lần. Terri thừa nhận là không thể điều khiển nổi ham muốn tình dục của mình. “Ham muốn quan hệ của tôi lên cao tới mức, tôi chẳng còn chú ý tới chất lượng của những cuộc mây mưa đó ra sao nữa. Thậm chí tôi cũng không thèm để ý tới việc làm chuyện đó như thế nào hay thậm chí người đàn ông ngủ với tôi trông ra sao”.



Terri trở thành một nô lệ tình dục từ 17 tuổi. Cô đã lên giường với hơn 1.000 người (tính tới tháng 5/2009) mà vẫn không thể ngừng được ham muốn tình dục. “Tôi không tự trách mình bởi tôi không phải là một người phụ nữ nhếch nhác, bẩn thỉu. Đa số những người biết tôi đều cho rằng tôi rất hấp dẫn và duyên dáng. Tôi không nghiện thuốc lá, rượu hay heroin. Tôi chỉ muốn thỏa mãn ham muốn tình dục”, Terri tâm sự.



Dù đã thử rất nhiều biện pháp chữa trị, kể cả thôi miên, nhưng tất cả đều vô hiệu với ham muốn quá cao của Terri. Cô còn tiết lộ rằng muốn quan hệ với cả bác sĩ điều trị tâm lý cho mình!



Hồi 9/2009, dư luận nước Anh cũng bị sốc trước câu chuyện của một người phụ nữ 54 tuổi, đến từ Chelsea, phía tây thành phố London. Mare Simone thú nhận đã quan hệ với hơn 1.500 nam giới trong vòng 23 năm và bà vẫn tiếp tục gặp gỡ những người khác.



Nhưng câu chuyện của Simone đặc biệt ở chỗ bà khẳng định làm việc đó không phải để thỏa mãn nhục dục của bản thân mà coi đó như là một hành động hy sinh thân mình để hướng dẫn cho khoảng 1.500 người đàn ông biết cách làm thế nào với bạn gái mình trên giường. Bà khẳng định công việc đó hoàn toàn không giống với công việc của những cô gái mại dâm, bằng chứng là hơn 10.000 người cả nam lẫn nữ gặp trục trặc trong chuyện phòng the đã tìm tới bà, trả tiền cho bà để được tư vấn về tình dục.

Không chỉ phụ nữ, rất nhiều nam giới cũng vướng phải các vấn đề rắc rối có liên quan tới ham muốn tình dục mất kiểm soát. Mặc dù có địa vị xã hội cao, gia đình kiểu mẫu, vợ đẹp con khôn, nhưng ông quan tham tên Wang Cheng ở Quảng Tây, Trung Quốc vẫn không thể kìm chế ham muốn trước những người đẹp. Trong cuốn nhật ký bị rò rỉ trên mạng hồi tháng 4/2010, vị quan này đã từng lên giường với 500 cô gái và còn lên kế hoạch để có thể ngủ với 800 người đẹp. Wang Cheng đã đặt mục tiêu lên giường với ít nhất 56 phụ nữ trong một năm và luôn duy trì hai người tình. Để thực hiện được kế hoạch đã đề ra, Wang sẽ nhận hối lộ 100.000 NDT (15.746 USD), bằng khoảng 5 lần mức lương của một quan chức nhà nước.



Bệnh nghiện tình dục



Những trường hợp có ham muốn tình dục không thể kiểm soát đã nêu trên được thuật ngữ y học gọi là những người nghiện tình dục (sex addict) hoặc những người luôn bị ám ảnh với chuyện tình dục (sexual compulsivity).



Theo thống kê, có khoảng 3-6% dân số thế giới, gồm cả nam lẫn nữ, mắc phải hội chứng nghiện tình dục. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trên thực tế con số có khả năng còn cao hơn rất nhiều.



Thường nghiện tình dục sẽ bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi dậy thì nhưng nó cũng có thể phát sinh ở các giai đoạn sau trong cuộc đời con người. Hiện tượng nghiện tình dục cũng có thể nặng lên như nghiện ma túy, nghĩa là chấp nhận nhiều nguy cơ hơn hoặc có những hành vi táo bạo hơn mới có được sự vui thích như trước.



Theo các nhà nghiên cứu, những người có các biểu hiện sau đây có thể được coi là nghiện tình dục: Có xung năng không thể kiểm soát được những biểu hiện như thay đổi bạn tình để tìm cảm xúc mới mẻ dù đã cố gắng từ bỏ; Không thể cưỡng lại được những ham muốn tình dục, bất chấp cả các hậu quả xấu có thể xảy ra; Luôn bị ám ảnh bởi những ý nghĩ có liên quan tới quan hệ tình dục đến mức sao nhãng cả trách nhiệm gia đình, công việc, quan hệ vợ /chồng; Quyết định có quan hệ tình dục diễn ra một cách ngẫu hứng, không dựa trên cơ sở hợp lý và ngày càng trở nên liều lĩnh; Có nhiều cuộc tình vụng trộm; Thích lui tới những nơi có gái mại dâm; Có cử chỉ suồng sã, khiếm nhã, thích động chạm, sờ mó vào người khác phái dù không được phép.

[Huu Le]

Ăn phải món kỵ nhau có thể tử vong
Báo Người lao động VN

Theo các nhà chuyên môn, trong ẩm thực có nhiều món ăn không thể cùng lúc dùng chung với nhau được. Nếu thiếu hiểu biết, dùng các món này người ăn có thể đổ bệnh hoặc tử vong


Ngày 1-4, bé T.V.H, 6 tháng tuổi, ngụ tại Long An, được đưa đến Bệnh viện (BV) Nhi Đồng 1 TPSG trong trạng thái khó thở, tim có dấu hiệu ngừng đập, toàn thân tím tái. Nhờ các y-bác sĩ BV liên tục áp dụng những biện pháp hồi sức tích cực, bé mới thoát khỏi cơn nguy kịch.

Củ dền pha sữa gây thiếu ô-xy

Theo lời bà ngoại của bé V.H, khi được 3 tháng, H. có dấu hiệu ngán sữa mẹ. Để thay đổi khẩu vị cho bé, người nhà đã lấy nước củ dền pha với sữa cho bé uống vì nghĩ rằng cả 2 món đều bổ, uống vào rất tốt. Uống hỗn hợp nước này được 1 tháng thì bé có những dấu hiệu nói trên. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hoa, Trưởng Khoa Dinh dưỡng BV Nhi Đồng 1, nếu đến BV muộn, bé V.H có thể tử vong. Bác sĩ Hoa phân tích: Chất nitrat trong nước củ dền rất dễ kết hợp với hồng cầu của bệnh nhân, làm cản trở sự vận chuyển ô-xy trong cơ thể. Dùng lâu ngày trẻ sẽ bị thiếu ô-xy, tím tái, tính mạng bị đe dọa. Trước đây, mỗi ngày Khoa Cấp cứu BV Nhi Đồng 1 tiếp nhận không ít trường hợp như thế này, nhiều ca chuyển đến quá muộn nên không tránh khỏi tử vong.

Tàu hũ dùng với mật ong: Cấm kỵ!

Trái với trường hợp trên là câu chuyện đau lòng của chị N.N, ngụ tại ấp Phong Mỹ, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Do quên mua đường cát, chị lấy mật ong cho mẹ chồng ăn chung với tàu hũ. Ăn xong vài giờ, mẹ chồng chị than mệt, khó thở, một hồi sau thì hôn mê. Chuyển đi BV, giữa đường bà tử vong. Đến nay chị cũng không biết bà mất vì bị bệnh tim mạch sẵn có hay vì 2 món ăn kỵ nhau. Nhưng theo lương y Trần Khiết, giảng viên Đại học Y Dược TPSG, nhiều khả năng do thức ăn gây ra. Ông nói: “Trong tàu hũ thường có thạch cao và trong mật ong thì có đường. Hai thành phần này gặp nhau sẽ tạo hiện tượng vón cục, đông cứng trong dạ dày làm người ăn khó thở, hụt hơi rồi hôn mê. Đặc biệt, nếu người đó có bệnh về tim mạch, thời gian dẫn đến tử vong càng nhanh hơn”.

Một số món ăn không nên dùng chung

Thạc sĩ Đào Mỹ Thanh, Trưởng Khoa Vệ sinh an toàn thực phẩm Trung tâm Y tế dự phòng TPSG, cho biết trên thực tế có nhiều thực phẩm mà người tiêu dùng không nên ăn chung vì dễ gây tác hại cho hệ tiêu hóa, tim mạch, dạ dày và tuyến giáp trạng. Cụ thể như sữa đậu nành và trứng gà, vì sữa có men protidaza kiềm chế các protein trong trứng gà gây cản trở tiêu hóa làm khó tiêu, đầy bụng; sữa bò và nước hoa quả, vì nước hoa quả có tính axít làm biến đổi tính chất của sữa bò gây khó tiêu; củ cải trắng và các loại lê, táo, nho, vì ceton đồng có trong những loại trái này phản ứng với axit cianogen lưu huỳnh có trong củ cải khiến người ăn bị suy tuyến giáp trạng và bướu cổ; khoai lang và quả hồng vì tinh bột trong khoai lang kích thích dạ dày tiết ra axít tác dụng với chất chát tanin trong quả hồng gây viêm loét và chảy máu dạ dày; thịt chó và nước trà vì tanin trong nước trà tác dụng với proin trong thịt chó làm se niêm mạc ruột, giảm nhu động ruột, lúc này ruột tích tụ nhiều chất có hại dẫn đến táo bón, nguy cơ gây ra ung thư.

Thạc sĩ Mỹ Thanh cũng lưu ý trong bữa ăn không nên uống nhiều nước có gas vì sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, cụ thể là làm loãng dịch vị, gây cản trở co bóp thức ăn dẫn đến viêm dạ dày.

Bác sĩ Hoa đề nghị các bà mẹ không nên dùng nước rau quả pha chung với sữa cho trẻ uống vì về lâu dài sẽ bị bệnh Methemoglobin (một loại bệnh gây khó thở, tím tái và tử vong), và không cho trẻ ăn óc heo chung với trứng gà vì sẽ làm tăng lượng cholesterol trong máu dễ bị tử vong do cao huyết áp.




6 điều cần tránh khi cho trẻ ăn uống

1. Cho trẻ uống kèm nước hoa quả trong giai đoạn bú sữa mẹ.

2. Dùng nước rau quả pha với sữa.

3. Khi dùng các loại xúp, chỉ cho trẻ ăn phần nước mà không cho ăn phần cái, trong khi phần nước lại có tanin gây cản trở sự hấp thu thức ăn.

4. Không cho trẻ ăn nhiều dầu mỡ, làm hạn chế khả năng hấp thu vitamin trong cơ thể trẻ với các chất dinh dưỡng.

5. Cho trẻ ăn lòng trắng trứng sống dẫn đến tình trạng thiếu khí biotin làm trẻ bị lở loét miệng.

6. Cho ăn liên tục các loại trái cây, rau củ có màu vàng (bí đỏ, cà rốt, đu đủ) khiến trẻ bị vàng da.

(Ghi theo ý kiến bác sĩ Nguyễn Thị Hoa, Trưởng khoa dinh dưỡng BV Nhi Đồng 1)

[Huu Le]

Ăn rau muống chẻ coi chừng xơ gan
08.11.2006

Rau muống chẻ thường có mặt trong món rau sống khi bạn ăn bún riêu, bún Huế, bún mọc... Trong loại rau sống này chứa nhiều mầm bệnh nguy hại, nguy hiểm nhất là sán Fasciola hepatica.

Tiến sĩ Trần Thị Kim Dung, Đại học y dược TP HCM, cho biết loại sán Fasciola Hepatica (FH) có thể gây xơ gan cho những người bị nó ký sinh.
Sán FH sống trong ống mật của động vật ăn cỏ như trâu, bò. Trứng sán theo phân ra ngoài, bám vào các loài rau mọc dưới nước, trong đó có rau muống. Người ăn các loại rau này nếu không nấu kỹ sẽ nhiễm sán.
Khi vào cơ thể người, trứng sán nở và phát triển, gây ra những cơn đau bụng nhẹ và triệu chứng tiêu chảy, dị ứng. Nguy hiểm chỉ thực sự đến khi sán được 3 tháng. Nó tấn công vào túi mật, gây ra các bệnh mạn tính ở túi mật, vỡ gan, xơ gan, suy gan...
Triệu chứng nhiễm sán FH không hề rõ ràng nên dễ gây nhầm lẫn với nhiều loại bệnh khác. Tiến sĩ Kim Dung cho biết, có những người bị chẩn đoán nhầm là ung thư gan, đau dạ dày, tốn kém cả đống tiền chữa trị mà bệnh không khỏi. Thậm chí có bệnh nhân chữa mãi không hết bệnh, sức khỏe giảm sút trầm trọng, đến nỗi bệnh viện chào thua, cho về nhà chờ chết.
Tuy nhiên, cho dù phát hiện đúng bệnh và chữa khỏi thì bệnh sán FH cũng để lại những di chứng nặng. Do đó, tốt nhất là phòng nhiễm sán bằng cách không ăn rau muống sống.



(Theo Thanh Niên

[Huu Le]

Những thực phẩm giúp bạn sống lạc quan
20.11.2006

Trà thảo dược giúp bạn thư giãn
Các chuyên gia dinh dưỡng chỉ ra những thực phẩm giúp giảm stress, đem lại sự lạc quan trong cuộc sống. Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, TS Nguyễn Thị Lâm, khuyên bạn nên ăn những thực phẩm này một cách thường xuyên, điều độ.

Ăn chuối “hạ hỏa”
Chuối là quả ngon, rẻ và bổ (cung cấp nhiều vitamin và chất khoáng). Chuối được là loại quả có tác dụng “hạ hỏa” đối với người nóng tính do nó điều chỉnh mức độ đường trong máu góp phần mang lại tâm trạng tốt.
Chuối có khả năng làm dịu sự căng thẳng bằng cách cung cấp vitamin B - loại vitamin rất cần thiết có khả năng kích hoạt một số các enzym chức năng quan trọng trong hệ thần kinh.
Trong chuối có nhiều kali giúp trí não hoạt động nhạy bén và linh hoạt. Kali còn là chất khoáng giúp bình ổn chứng ợ nóng, đưa oxy lên não và điều chỉnh lượng nước trong cơ thể. Lượng muối trong chuối thấp nên chuối là loại quả giúp huyết áp ở trạng thái ổn định.
Chuối giàu chất xơ, vì thế có tác dụng nhuận tràng, tránh táo bón. Chuối có nhiều chất sắt giúp giảm bệnh thiếu máu bằng cách kích thích sản sinh hemoglobin. Chuối giúp bình ổn dạ dày và giữ lượng đường trong máu ổn định dưới tác dụng của mật ong.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ăn chuối đều hàng ngày giảm 50% nguy cơ bị đột qụy.
Thư giãn với trà thảo dược
Hoa lạc tiên, hoa cúc và bạc hà đều là những thảo dược giúp ích cho giấc ngủ của bạn. Trà thảo dược có thể loại giảm stress, trị chứng mất ngủ và căng thẳng thần kinh.
Những người uống trà đen 4 lần/ngày trong vòng 6 tuần có tỉ lệ hormone cortisol gây stress trong cơ thể thấp hơn nhóm không uống trà.
Mặc dù trà không có tác dụng ngăn chặn stress nhưng lại có hiệu quả rõ rệt trong việc giúp hồi phục, tức đưa lượng cortisol mau chóng quay trở lại mức độ bình thường.
Ngủ ngon nhờ sữa
Hãy uống một cốc sữa ấm trước khi đi ngủ khoảng một giờ rưỡi. Trong sữa có chứa trytophan - loại amino axit cần thiết cho cơ thể. Ngoài sữa ra thì trong thịt gà, cá ngừ và bơ đậu phộng cũng có chứa tryptophan.
Tươi tỉnh khi thức giấc với ngũ cốc
Ngũ cốc, đặc biệt là kê có chứa nhiều phốt pho, magiê, sắt và vitamin A. Phốt pho có trong kê sẽ thổi bùng sự tỉnh táo và tăng cường thêm sinh lực cho một ngày mới.
Bồi bổ não bằng cá hồi
Cá hồi chứa một lượng axit béo omega -3 cần thiết cho hoạt động của não. Nếu ăn thường xuyên, não sẽ được bồi bổ và có thể tránh được stress cũng như những bực dọc vô cớ. Một viên dầu cá mỗi ngày cũng có tác dụng bồi bổ cho não.

Stress sẽ sản sinh ra andrenaline - một chất gây hồi hộp và làm tăng nhịp tim. Đồng thời hormone cortisol do stress sản sinh sẽ vô hiệu hoá sự đề kháng của cơ thể cũng như làm tiêu hao lượng canxi và protein
Không nên ăn nhiều đường tinh chế, đồ ăn nhanh hay thực phẩm chế biến sẵn vì những thực phẩm này có khả năng làm gia tăng tình trạng căng thẳng, mệt mỏi do hấp thu các năng lượng và chất dinh dưỡng dự trữ trong cơ thể, hoặc sản sinh ra các hormone gây stress, làm cho hệ thần kinh bị kích thích.


(Theo Tiền Phong)

[Can Tho]

NHỮNG BỊNH VỀ KINH NGUYỆT

Do Đông Y Sỉ Đoàn Thức chủ biên .

Trước khi trả lời những trường hợp cá nhân, ÐT xin được nêu ra một cách tổng quát những bất thường trong lúc có kinh .

Hiện nay các Tây y sĩ đã được phép dùng những loại thuốc hay phương pháp làm cho người phụ nữ ngưng có kinh để hằng tháng không còn phải khó chịu trong năm, bảy ngày. Phương pháp này có tên Endometrical Ablations; dung dịch Saline được chích vào làm cho lớp tế bào bên trong của tử cung (uterus) bị khô đi. Hai loại thuốc được dùng để chống lại sự điều tiết hormone Progestin làm không có kinh. ZK137316 làm không có kinh nhưng trứng vẫn còn rụng, trong kho đó ZK230211 thì làm cho không có kinh và không rụng trứng.

Chúng ta nên bàn thảo những phương pháp áp dụng cho cơ thể con người một cách máy móc này. Cơ thể của chúng ta có khả năng tự chữa bịnh. Khi các tế bào trong tử cung bị hư hại thì các tế bào mới được tái tạo để thay thế. Nếu cứ phải chích Saline hoài để làm cho lớp tế bào đó chết khô đi thì sự tái tạo sẽ khó khăn và các tế bào mới sẽ phát triển bất thường. Khi một tế bào phát tiển không bình thường thì đó là bịnh gì hởi các bạn? - Ung thư (cancer). Theo ÐT, khi Progestin không còn tiết ra nữa thì cơ thể bị ảnh hưởng đến những yếu tố tâm sinh lý rất nhiều, cuộc sống của phái nữ xưa nay được coi như những bông hoa tươi đẹp cho đời ; chích thuốc vào làm ngưng progestin tiết ra thì chẳng khác nào làm cho những đóa hoa đó tàn héo đi. Người phụ nữ rất đáng được thương yêu, chiều chuộng, và kính trọng nhiều hơn nữa vì họ phải chịu đựng những chu kỳ hằng tháng, mang nặng đẻ đau, đảm đang công việc nhà…và thời buổi này còn phải làm việc ngoài xã hôi. Các ông à! Hãy mở mắt cho to! Lo giúp vợ mình chứ đừng dở trò phong kiến, bắt vợ hầu nữa thì không thể nào có được mái ấm gia đình. ÐT không binh ai đâu! Ðó là sự thật mà! Những ai không chạy theo những phong trào và còn chấp nhận một lối sống tự nhiên mà người phụ nữ từ ngàn xưa đã không hề than phiền thì ÐT sẽ cố gắng cho toa, giới thiệu những loại thuốc ít phản ứng phụ (side effect) để các bạn điều hoà kinh nguyệt, có một cuộc sống tươi trẻ, khỏe mạnh bền lâu, và giữ được hạnh phúc gia đình.

Các bạn hãy nhìn chính mình và bè bạn thì sẽ thấy được chu kỳ kinh nguyệt quan trọng như thế nào đối với nữ giới. Những bà đã có cả tá con nhưng vẫn trẻ đẹp và "da diết" với chồng; còn đa số các bạn trẻ chỉ mới có đứa con đầu lòng là đã mệt mỏi, tàn phai, chồng hay cự nự…Ðó chẳng qua là các bạn đã không nghĩ rằng chu kỳ kinh ảnh hưởng đến sức khỏe và hạnh phúc gia đình như vậy.
Các bạn hãy tự xét mình những điều sau đây để biết mình có được bình thường về kinh nguyệt hay không.
1) Chu Kỳ của kinh trong vòng 28 đến 32 ngày là tốt. Ngắn hơn hay lâu hơn là không tốt

.2) Thời gian có kinh từ 4 đến 7 ngày. Ngắn hơn hay lâu hơn là không tốt.
3) Dung lượng chừng 50 tới 80 ml. Ai mà tính được! Nhưng khi kinh ra nhiều quá thì thấy chóng mặt, xanh xao. Phải liên tục, nếu bị ngưng rồi ra lại là không tốt.
4) Không bị đau ở vùng bụng và lưng trước, trong khi, và sau khi có kinh.
5) Không bị lạnh tay chân, nhức đầu, khó chịu, hay dễ giậndữ.

6) Màu sắc của kinh phải đỏ như máu (bright red). Màu nâu là không tốt.
7) Ðộ loãng của kinh như máu. Không lục cục (clot), không có dây (sticky)
8) Không bị nhỏ giọt (spot).
9) Không bị huyết trắng.
Ðể cho tiên việc trả lời từng cá nhân về việc trị bịnh, xin các bạn kê khai thêm thời gian đã bị bịnh, tuổi, chiều cao, cân nặng…
Nếu bạn nào còn ngai ngùng, không muốn đặt câu hỏi trực tiếp trên diễn đàn thì có thể hỏi riêng ÐT trên email: [e-mail]. Tất cả hồ sơ bệnh lý cá nhân được giữ bí mật theo luật định mặc dù chỉ dùng nickname .

ÐT đã bắt đầu nhận được nhiều cases trong email về việc theo dõi những trường hợp cá nhân.

Sau đây là một bài mẩu về việc giúp người bịnh. Nếu bạn đọc không ngần ngại, xin đặt câu hỏi ngay trên diễn đàn này để có được nhiều ý kiến đóng góp của các đồng nghiệp và các bạn đoc. Chúng ta sẽ cùng nhau học hỏi lẫn nhau.
Sau đây một bịnh nhân đã nêu ra trường hợp:

Thường bị đau bụng trước khi có kinh.
Màu của kinh đậm, không được đỏ tươi.
Có clot (lục cục). Ðôi khi có Có huyết trắng. Phải uống những loại thuốc giảm đau mỗi khi có kinh. XYZ mến, XYZ uống thuốc giảm đau hằng tháng thì chỉ giải quyết tạm thời, làm giảm đau lúc đó chứ không trị được bịnh bên trong nên XYZ không thể khỏe mạnh thêm lên và có thể làm cho người mau đi xuống. Bịnh của XYZ rất đơn giản, rất phổ thông, không khó khăn để trị.
Sau đây là bài thuốc:

1) Sài Hồ 9 grams
2) Ðang Quy 9
3) Bạch Thược 9
4) Bạch Truật 9
5) Tây Dương Sâm 12
6) Phục Linh 8
7) Chích Cam Thảo 6
8) Bạc Hà 3

Cách sắc thuốc:

lần 1: 4 chén nước, sắc còn một chén.
Lần 2: 3 chén nước, sắc còn ¾ chén.
Hoà chung lần 1 và 2, chia hai, uống làm 2 lần vào buổi sáng và chiều. (Cách nhau khoảng 8 giờ)
XYZ nên mua thuốc ở nơi nào họ có thể làm capsules bằng thuốc extract để khỏi phải sắc thuốc và không phải chịu đựng đắng cay khi uống thuốc. Thuốc capsules thì mỗi lần uống 3 viên, mỗi ngày uống 3 lần; sáng, trưa, và tối.(Cách nhau 4 giờ).

Mong XYZ luôn được vui khỏe. Xin đừng ngần ngại hỏi ÐT.

Rong kinh" có nghĩa là gì? Tại sao người phụ nữ lại bị triệu chứng "rong kinh"?
Hoa-tig-on mến, Rong kinh là số ngày có kinh lâu hơn một tuần lễ không kể kinh ra ít hay nhiềuNhân tiện ÐT xin nói thêm:

Cường kinh là lượng máu ra nhiều quá khi có kinh mặc dù số ngày có kinh vẫn tốt (4-6 ngày)

Rong hay cường kinh là sự bất thường trong kinh nguyệt. Có quá nhiều nguyên nhân như khí huyết suy nhược, kinh mạch tắt nghẽn, phản ứng phụ từ các loại thuốc uống, môi trường, thức ăn...và một nguyên nhân của thời đại là stress.

[NhiHa]

Phòng bệnh Alzheimer
Nguyễn Minh Tâm dịch theo S.F Examiner

Sáu Bước Đơn Giản Để Giữ Đầu Óc Minh Mẫn
Phúc trình mới nhất của chính phủ cho biết rằng thuốc bổ (supplements) , hay thuốc chữa bệnh không giúp gì được cả trong việc ngăn ngừa bệnh Alzheimer, tức là bệnh mất dần trí nhớ, bệnh lú lẫn . Đây là căn bệnh nhiều người già bị vướng phải, giống như trường hợp của cựu Tổng thống Ronald Reagan.

Nhưng nếu chúng ta đọc thật kỹ phúc trình của chính phủ, để ý đến những dòng chữ nhỏ, chúng ta sẽ tìm thấy được nhiều thông tín hữu ích trong việc gìn giữ những tế bào chất xám trong đầu không bị lão hoá.

Sự thực được báo cáo này đưa ra cho chúng ta thấy là không có hồ sơ chứng liệu nào cho biết thuốc chữa bệnh, hay thuốc bổ đem lại ích lợi cho việc chống lại căn bệnh quái ác này. Nhưng ngược lại, phúc trình đó lại đưa ra những bằng chứng rõ ràng là nếu chúng ta chịu khó tập thể dục, tỏ ra năng động, ăn uống lành mạnh, giữ cho áp huyết thấp để máu có thể đưa lên não dễ dàng, chúng ta sẽ ngăn ngừa được bệnh mất trí nhớ.

Bản phúc trình không gỉai thích vì sao. Nhưng chúng tôi sẽ phân tích cho độc giả biết rõ: Không phải mọi hiện tượng mất dần trí nhớ- dementia- đều trở thành bệnh Alzheimer. Nhưng đầu óc của chúng ta trở nên cùn lụt khi lớn tuổi là do ảnh hưởng gộp của nhiều yếu tố khác nhau. Yếu tố chính là óc của chúng ta không nhận đủ máu đưa lên đầu, vì mạch máu bị tắc nghẽn, hay bị hở, gọi chung là vascular dementia..Trong cả hai trường hợp đều khiến cho trí nhớ của chúng ta trở nên yếu kém, sự suy nghĩ của chúng ta trở nên loạng quạng (fuzzy), hậu quả bởi việc óc của chúng ta không nhận đủ dưỡng khí (oxygen) và đường (blood sugar).

Nhiều bệnh nhân của căn bệnh Alzheimer không ít thì nhiều đều vướng phải tình trạng vascular dementia. Những trở ngại khi suy nghĩ mà các cụ già gặp phải phần lớn vì máu không đưa lên đầu dễ dàng. Chúng ta có thể ngăn ngừa những rắc rối này, hay sửa chữa những trục trặc đó bằng cách giữ cho mạch máu dẫn máu lưu thông lên não bộ đuợc thông tuông dễ dàng.

Phòng bệnh là biện pháp chúng ta nên làm sớm. Điều này có nghĩa là chúng ta cần làm những gì để giúp máu bơm lên đầu dễ dàng.

Mỗi ngày đi bộ, ít nhất 10,000 bước đi: Hoạt động thể lực giúp máu chạy đều lên óc. Phân bón tự nhiên cho não bộ chính là máu đưa lên đầu. Mỗi ngày ráng bước đi khoảng 10,000 buớc chân, bằng cách này hay cách khác để máu từ tim đi lên đầu. Các nghiên cứu khoa học cho thấy các cụ già trên 65 tuổi chịu khó tập thể dục ít nhất ba lần một tuần tránh được một phần ba rủi ro vướng bệnh Alzheimer . Bạn có thể làm một trong những hoạt động sau đây tùy theo sở thích của mình: Đi bộ, Làm Vườn, hay Khiêu vũ.

Ăn thục đơn có nhiều rau và hoa quả như người Hy Lạp: Rau tươi, trái cây tươi là thức ăn chính cho bộ óc. Trong hoa quả và rau có chứa chất “flovonoids” giúp tăng cường sức mạnh cho hệ thống ngăn ngừa độc tố. Trong một cuộc nghiên cứu nhóm đàn ông đàn bà thích ăn rau quả tươi, uống trà, cà phê, hay rượu nho, có nhiều chất flovonoids . Họ thường có não bộ hoạt động tốt hơn người không dùng rau quả tươi. Và sự suy sụp cuả não bộ tránh được tới 10 năm. Ngoài ra, nhiều cuộc nghiên cứu khác cho thấy mỗi tuần uống vài lần nước ép từ rau quả, sẽ giúp ngừa được 76% bệnh lú lẫn, hay mỗi ngày uống khoảng 900 mg thuốc bổ để thay thế rau, sẽ giúp tăng sự bén nhậy của trí óc, và giúp trẻ thêm được khoảng 3.5 tuổi.

Hay ăn thực đơn của dân Điạ Trung Hải: ăn uống hàng ngày giống thực đơn của người Ý và người Hy Lạp, gồm có rau tươi, hạt đậu (grain), dầu olive, cá, và các loại hạt (nuts) sẽ giúp áp huyết giữ ở mức tốt.

Ăn theo kiểu dân Điạ Trung Hải sẽ giúp đầu óc minh mẫn sáng suốt tránh được bệnh Alzheimer khoảng 48% .

Cương quyết từ bỏ những thói hư, tật xấu như hút thuốc lá, và nghiện rượu. Thuốc lá chứa độc tố rất hại cho não bộ, vì thế người hút thuốc lá có nhiều rủi ro bị Alzheimer hơn người không hút thuốc đến 80%

Đừng uống rượu mạnh quá độ. Đa số những người nghiện rượu đều vướng vào bệnh Alzheimer. Đàn bà chỉ nên uống rượu tối đa mỗi ngày một ly thôi. Đàn ông đuợc uống tới hai ly. Uống một chút rượu có lợi cho việc gìn giữ tế bào chất xám. Nhưng uống nhiều quá lại gây nguy hại cho đầu óc, 25% người bị bệnh mất trí nhớ dính líu đến nghiện rượu.

Ráng duy trì huyết áp ổn định ở mức thấp: Huyết áp cao có thể làm cho mạch máu trên đầu bị hở hay đứt. Chính vì vậy, các chuyên gia y tế nói rằng huyết áp cao là nguyên nhân của 50% trường hợp gây ra lú lẫn, hư trí nhớ. Chúng ta hãy ráng duy trì huyết áp ở mức thấp – lý tưởng là 115/75 - bằng cách ăn uống lành mạnh, tập thể dục hàng ngày, giữ trọng lượng thân thể thấp, đừng để lên cân, béo mập. Nên theo dõi mức đường trong máu. Bệnh tiểu đường, hay thậm chí sắp sửa bị tiểu đường cũng là dấu hiệu báo trước có thể bị hở mạch máu đầu, gây ra bệnh lú lẫn. Bệnh tiểu đường dễ làm các mạch máu nhỏ bị hở, và chảy máu trong não.

Tránh đừng để bụng phệ: Vòng bụng ở tuổi trung niên to báo hiệu trước có thể bị vướng bệnh lú lẫn khi về già. Cuộc nghiên cứu theo dõi 6,000 người đưa ra kết quả cho thấy cái bụng phệ rất hại cho động mạch chính dẫn máu về tim, và máu lên đầu. Vì thế cho nên chúng ta nên cố gắng duy trì vòng bụng dưới 35 inches cho các bà, và dưới 40 inches cho các ông.

Chỉ có một bộ phận nên gìn giữ cho to lớn. Đó chính là não bộ của bạn.

Bài viết của hai bác sĩ Mehmet Oz và Michael Roizen
Nguyễn Minh Tâm dịch theo S.F Examiner ngày 1/6/10